"Қаттиқ дарёлар, мармар шамол"
Бўлим 18Бир зумда ўрнидан туриб кетган болакайлар тўдаси зинапоядан пастга тушиб кетгач Андрей Йолканинг олдига келди ва яна бир марта ўнғайсизлик хуружини сезиб қизнинг олдига ўтирди.
- Қизиқ, улар менинг тўғримда нима деб ўйлашди экан, мен уларга қандай туюлдим – қари бўлибми, сусайиб қолган бўлибми ёки эзилган бўлибми?
- Сўрагин эди?
Яна кўзлар бир-бири билан тўқнашди. Унинг кўзлари охуенний эди.
- Сўрайман.
Яна ўнғайсизликни бартараф этишга тўғри келди, бу сафар у шунчаки ўтириб унга қараб ўтиргани сабабли. Бирор нарса тўғрисида гаплашиб ўтиришни ва тўхтамлар бўлмаслигини, мана шу кутилмагандаги ишқий ва бир-бирини тешиб ўтувчи кўз нигоҳлари билан бир-бирига қарашга қандайдир йўл билан аралашиш мақсадида спазматик ҳолатда истарди. Икки марта Андрейнинг оғзи очилиб бўлганди ва ҳар сафар у оғзини ёпарди.
- Сенинг отинг нима?
Ҳаттоки шундай саволни бериш унинг учун осон бўлмади ва у ана шу ёпишқоқ, ёқимсиз ва забт этувчи севишганлик билан бўлган курашда ютқазаётганини тушунди. Олдин бу ҳиссиёт унга қувончлик чўққиси ва ҳаётнинг тўлалиги бўлиб туюларди, шунинг учун ҳозир ўзини худди сирпанчиқ тепалик устида тургандай ҳис қиларди – пастга бир оз юрсанг, у ёғига тўрттала панжанг билан қанчалик қимирлатмагин ўзи тўхтамасдан олиб кетади. Ҳозир ҳам шундай – ниҳоятда жозибадор бирор нарса сифатидаги ана шундай севишганликнинг интерпритацияси унинг қаршилик кўрсатишга қилган уринишларини бўғиб қўйди ва у тўхтамасдан ундан ҳам узоққа тушиб кетаётганини сезганида қатъият ва бу воқеани оддий оилавийликка айлантирмаслик учун ҳоҳиш пайдо бўлди. Бунинг кетидан рашк қилиш, зерикиш, эгалик қилиш истаги ва шунга ўхшаш руҳий кечинмалар ёғилиб кетарди. Бу бамазагарчиликдан қандай қилиб бўлса ҳам қутулиш зарур эди! Бу муаммо у кечагина ўқиб чиққан оқсил-прионлар муаммосига жуда ўхшаб кетарди! Битта касал оқсил-прион олам организмига тушиб қолса, қолганлари – соппа-соғ оқсил-прионлар у билан мулоқотга кириб касалмандлик шаклига кира бошлашади, бир-бирига ёпишиб бошқа прионларни ўлдира бошлашади,токи бутун организм ҳалок бўлмагунча – ёпигшиб қолган оқсил-прионларнинг қумоқлари мия ҳужайраларини тўлдира бошлайди ва натижада одам ўлади.Агар ана шундай касал прионлар мол қутуришини келтириб чиқарса, одамни ана шундай патологик севишганлик натижасида касал қилувчи касаллик ҳам қайсидир маънода қуиуриш ҳисобланади – одам эс-ҳушидан айрилади, ҳаётнинг тўлалигидан баҳраманд бўла олмайди, ЁИ ларни ҳам бошидан кечира олмайди, унда барча қизиқишлар йўқолади – ҳаммаси диққат-эътиборга эгалик қилиш, рашк қилиш, таассурот қолдириш истаги ва шунга ўхшаш ҳиссиётларнинг заҳарловчи бирикмаси томонидан шафқатсизларча яксон қилинади ва охир оқибат унинг шахсияти бутунлай пароканда бўлади, баъзида умрбод вайрон бўлади, чунки оғир формаларда бу қутуриш шундай ҳолатга олиб келадики, сен ҳатто ўзингга нисбатан эркли бўлмаслиги учун бу қизнинг ўлимини ҳоҳлаб қоласан, охир оқибат ўлдириш истаги, унга ва у қизиққан ҳамма нарсага гисбатан нафрат туғилади. Бундай оғир заҳарланишлар фақатгина ҳамма кучларни, иродани ишга солибгина даволаш мумкин, лекин бунга ким қодир? Ким негатив ҳис-туйғуларни ва аҳмоқликни бартараф этишни машқ қилган? Кимда шунинг орқасида иммунитет ишлаб чиқилган? Деярли ҳеч кимда.
- Майя.
Яна унинг кўзига тик қаради ва бу қараш уни тинчлантириб ва бардамлаштириб, унга ўзини қўлга олиб олишга, ёпишқоқ ҳиссий муҳитга нисбатан тайёр туришга ёрдам берарди.
Пастда ортиб борувчи шовқин эшитилди ва бир дақиқадан кейин хрнага яна ўша болакайлар тўдаси кириб келди. Улар ўзи билан худди кичкина чумолилар катта чумолини ташигандай ёши қирқларга борган эркакни етаклаб келишди. У Майя ва Йолка билан бир-бирига қараб қўйганига қараганда Андрей улар таниш эканлигини тушунди. Қизиқарлиси шу эдики, у Андрей томонга умуман қарамади, худди у мавжуд бўлмагандай!
- Ким у? – деб сўрали у пичирлаб Майядан ва унинг қарашидан жавоб бўлмаслигини тушунди. Келган эркак бурчакка ўтириб, деворга суяниб олди ва унинг устига чиқиб олган иккита ёки учта болакайларнинг сочларини тортқилай бошлади. Унинг қилиқлари... кўримсизгина эди, деярли ҳар кимда мавжуд бўлган имо-ишоралардан иборат бўлган оддий сиртқи қоришмадан холи эди. У ўзига катта ишонч билан тўлиб тошган эди ва унинг ҳаракатлари содда, тўла-тўкис эмас ва шу пайтнинг ўзида оддийгина эди. У боланинг бошини силаётганига қараб Андрей ана шу ишонч ва хотиржамлик унга сингиб бораётганини сеза бошлади. Йиғноқлик ва кам қувватлик ҳамлага қилишга тайёргарлик билан ҳамоҳанг бўлган кучли ҳайвоннинг одатлари унда мужассам эди.
- Айтчи, - деб сўради эркак киши бошини тортқилаб турган болакай. У чамаси тўққиз яшар эди ва сонлари, тиззалари ва панжалари шу қадар шаҳват уйғотардики, Андрейнинг нигоҳи беихтиёр уларга қаратилди ва ҳеч кўз узгиси келмасди. – Сен тиббий маълумоти бўлмаган одамнинг унга ишонган касалларни даволашда заҳарланиш даражаси номаълум бўлган материал билан даволашига қандай қарайсан? Шундан кейин у касалларнинг рўйхатини уларнинг рухсатисиз ва касалликларини тафсилотларисиз эълон қилганю Даволаш жараёнида касалларга ҳайвонларда олдиндан синалмаган ўлгудай хавфли микробларнинг инъекцияси қилинган. Касалларининг баъзилар ишундан кейин вафот этган. Сен бундай одам тўғрисида нима дердинг?
- Эси паст дердим! – Андрей ўйлаб кўрмасидан гапириб юборди.
- Яъни сен бундай одамни судга берардинг ва уни умрбод қамоқ жазосига тортилишини таклиф қилардинг,шундайми? – деб қатъий оҳангда савол берди болакай.
Андрей яна ғалати-чўзилувчан ҳис-туйғуни бошидан кечирди – қизларга ўхшаш сони бор ва худди шундай назар билан қарайдиган майда тўққиз яшар болакай ундан ҳеч замонда кутиб бўлмаган саволни бераётган эди. Бу ўзига хос викторинани эслатарди. Унда катталар болаларна мураккаб жумлаларни ёдлаб олишга мажбур қилишар ва ундан кейин тўла аҳмоқларга ўхшаб болаларнинг устидан кулишарди. Лекин бу ерда викторинанинг “в” ҳарфи ҳам йўқ эди. Ана шу мутлақо болаларча кўзларга қараш ва болакай фақатгина ўрганиб олган жумласини талаффуз қилибгина қолмасдан, унинг моҳиятини тўлалигича тушунаётганини, ва бунинг устига Балки Андрейдан ҳам яхшироқ тушунаётганини тан олиш ғайри табиий эди. Акс ҳолда у бундай савол берармиди?
- Ҳа , мен айнан шундай таклиф берган бўлардим, - бир дақиқали тўхтамдан кейин ҳар ҳолда Андрей рози бўлди ва бу саволда яширин маъно борлигини сезмади.
- Клёво! – кулиб юборди болакай. – Сен ҳозиргина умрбод қамоқ жазосига Луи Пастерни ташладинг. У нана шундай ақлга сиғмайдиган ишни қилиб қўйиб, қутуришдан қутулиш йўлини топганини тасдиқлаган эди.
- Э-ҳа...
Андрей жилмайиб юборди. Ҳа ,уни қармоққа чиройли илинтиришган эди.
- Мен бу воқеа ўтмишда бўлиб ўтган бўлиши мумкинлигини ва ана шундай операцияга маҳкум қилинган одамлар ўлими муқаррар бўлишини ҳисобга олмабман.
- Сен ҳар доим тарихни ўқиётганда ва одамларга баҳо бераётганда ҳар бир замонда ва ана шу замоннинг ҳар бир жамиятда - ўзининг одоб-аҳлоқи бўлиши тўғрисида ҳисобот берганмисан? Боз устига бу одоб-аҳлоқ жамиятнинг ҳамма табақаларида бир хил бўлмаслиги ва ҳозирги мезонлар билан ўтмишдаги одамларга ҳукм чиқариш тентаклик бўлишини ҳам ўйлаб кўрганмисан? Сен битта ижтимоий муҳитда қўшни жамиятдани жирканч иллат бўлиб ҳисобланадиган нарса улуғланиши борасида ўзингга ҳисобот берганмисан? Ўзи улғайиб ўсган ўша муҳитдаги ўша одам ўрнига ўзингни қўйиб кўрмасдан барча жамиятлардаги ва замонлардаги одамлар каби механик даражада бошқа одамлардан ўзлаштириб олган ор-номус, бурч ва адолат тўғрисидаги тушунчаларни билмасдан туриб биз ҳаттоки тахминан у одамни ўзининг замони ва ўзининг жамияти учун нақадар яхшилиги ёки ёмонлиги тўғрисида баҳолай олмамизми?
- Йўқ.
- Ҳар доим эмас-а?
- Ҳар ...-Андей тутилиб қолди. – Йўқ, “ҳар доим эмас” эмас, ҳойнаҳой ҳаттоки баъзан...
- Ҳойнаҳой бўлса керак? – деб болакай орқага чекинмасди.
Андрей беихтиёр тишини ғичирлатди. У аввалгидай ана шу болакайларга катталарча муносабатда бўла олмаётган эди ва шундай жавоблар берардики, уларни етарли даражада самимий бўлмаганлиги борасида шикоятни осонликча бериш мумкин эди. Етарли даржадаги самимий бўлмаслик эса - бу моҳияти бўйича шунчаки носамимийликдир.
- Йўқ , мен бу нарсани аниқ қилмайман.
- Демак ўтмишда яшаганлар тўғрисидаги тушунчаларинг нотўғри экан?
- Шундоқ ҳам дейлик...
Аввалига Андрей унинг тушунчалари фақат қисман нотўғрилигини айтмоқчи эди, лекин шу пайт у даҳо ва қарамон билан ўлгудай хавфли вирус ва бесўнақай одам ўлдирувчиси орасидаги фарқ қайсидир “тушунчаларнинг тўлиқмаслиги” тўғрисида гапириш учун ҳаддан ташқари катталигини тушунди. Лекин бирданига битта уринишда ўтмишдаги одамлар тўғрисидаги барча тушунчаларингни бирданига тан олиш... бунинг учун қайсидир маънода самимийлик борасида сезиларли равишда тиришиш зарур эди.
- Ҳа, улар мутлақо нотўғри, - рози бўлди у.
- Сен нима деб ўйлайсан, - энди Андрейга иккита диккайиб турган ўрам сочли қизча “ташланди”. Унинг кўриниши мутлақо болаларча эмасди, - типратиканларда транспозонлар янада фаолроқми-йўқми?
- Типратиканларда... транспозонлар?? – ҳайрон қолди Андрей.
Майя сочи диккайган қизчага бир нималар деди ва у калласини чайқаб ўзиги келди.
- Болаларда – мана биздай болаларда...
Майя яна бир нарса деди ва қизча ўйланиб қолди.
- Транспозон нималиги эсимда. – жавоб бера бошлади Андрей. – бу ДНК бўйлаб ҳаракатлана оладиган азотли асосларнинг узун занжирларидир. Агар “мана бундай болалар” деганда сен ўзининг ақл-идрокини ривожлантирадиган, ЁИ ларни келтириб чиқарадиганларни назарда тутсанг..., - Андрей тўхтамга келди ва кейин ишонарли тарзда давом эттирди, - ҳа, ЁИ ни келтириб чиқарадиганларни назарда тутсанг , улар у ҳолда яққол конструктив жиҳатга эга бўлиши керак, шу сабабдан рамканинг сурилиши мутацияси сизларда камроқ, транспозонлар фароллиги ҳисобига мутациялар эса кўпроқ бўлиши керак.
- Бу тушунарли, лекин мен бошқа нарса тўғрисида сўрамоқчи эдим... ўз саволимни бекор қиламан – мен сенга уни бера олмайман, чунки сен ҳали ҳеч нарсани билмайсан.
- Нима тўғрисида гапиряпсан? – қизиқиб сўради Андрей.
- Бунинг аҳамияти йўқ, - деб масалага якун ясади қизча қатъий овоз билан ва қўлини силтади.
- Сени ҳозир ҳаммадан кўра кўпроқ нима қизиқтиради?
Бу саволни берган болакай Андрейга бирмунча ишонқирамай қаради, гарчи бошқаларга нисбатан ёшроқ бўлса ҳам.
- Ёшинг нечада? – чидаб тура олмади Андрей ва қизиқиб кўрди.
- Еттида.
- Сен бошқаларга нисбатан ёшроқ туюляпсан, лекин... янада каттароқ бўлиб кўриняпсан..., йўқ бу нотўғри гап, афтидан жиддийроқ бўлиш керак шекилли.
- Ҳа , мен янада жиддийроқман, - деб тасдиқлади болакай,- лекин мен мижғов эмасман.
- Жуда зўр! Бўлмаса ҳаммаларингга қараганда ғалати бўлиб кетаман. Мен ўзимни ҳаддан ташқари енгил вазнли катта ёшдаги давангирдай одам қилиб сезаман – ҳаттоки Йолкага нисбатан ёки ....
Андрей нтгоҳини эркак икшига қаратди, лекин у жавобан қарамади ҳам.
- Ҳозир мени қизиқтирадиган нарса..., - Андрей кулиб юборди, - ҳозир мени қизиқтирадиган нарса деярли йўқ – охирги икки йилда улар қамраб олиш даражаси ва фаоллигига кўра тез сусайиб кетди ва шу мени ташвишга солмоқда.
- Сенга нимани эслаш кўпроқ ёимсиз туюлдади? – деб сўрашда давом этарди болакай, оёғини бирисидан иккинчисига ўтказиб. Бу ердаги аҳвол ҳам худди овқатдан заҳарланиш каби – агар қандайдир овқат бузилган бўлса, айнан ўша тўғрисида эслаш ёқмайди.
- Йўқ, афтидан менинг ҳолатимда бу қонуният ишламайди... менга айнан қизиқарлироқ бўлиб туюлган нарсани эслаш ёқмайди.
- Сен бўлмағур гапларни айтяпсан.
Андрей яна ёш боладан чиқиб келаётган бундай ўткир гаплардан сесканиб кетди, лекин унинг оҳангида ва юз ифодасида тажовузкорлик ёки манманлик аломатларининг йўқлиги мутлақо равшан эди. Шунинг учун ўз ичида ана жумлани қайтариб, Андрей ниҳоят уни жирканиш ифодаси сифатида эмас, балки фактни таъкидлаш сифатида талаффуз этди.
- Сени айни пайтда қизиқтираётган наорсадан заҳарланиш мумкин эмас.
- Йўқ, мен назарда тутган нарса...
- Ҳеч нарсани назарда тутиш керакмас, - мутлақо хотиржам ва деярли кулиб турган чеҳра билан ўқшиб қўйди болакай. – Сен ташвишланма, шунчаки бизларни бир ёшданоқ ўз фикримизни аниқроқ ифода этишга ўргатишади, сен бўлса қаердадир чекка жойда, қўпол одамлар орасида ўсган бўлсанг керак. Агар математикада сен “интеграллаш” ўрнига “дифференциаллаш” десанг, сен кейин “мен назарда тутгандим” дея оласанми? Нима учун идрок лар тўғрисидаги суҳбатга сен шу даражада юқоридан қарайсанки, шунчалик нотўғри фикрингни ифода этсанг? Сен нимани мўлжаллаяпсан? Қандай ойдинликка эришмоқчисан?
- Сен бў сўзларни гапирганингда шунчаки бировни гапини қайтараётгандай бўлиб тублиши ҳиссиётидан қутула олмаяпман, - чидаб тура олмади Андрей.
- Худди шундай,бу жумлаларни мен кимдир кетидан такрорлаяпман, - кутилмаганда деди у. – Лекин бу дегани мен уларнинг моҳиятини тушунмайман дегани эмас. Мен ўзимдан ақллироқ бўлган одамлардан таълим олмоқчиман, улардан ойдинликни тақлид қилиб ўрганмоқчиман, ва ҳаттоки баъзида уларнинг одатларини ўрганмоқчиман, мен уларнинг менга таъсир қилишларини ҳоҳлайман, бунинг нимаси ғалати бўлиши мумкин? Менга кўрсатадиган таъсири менинг ҳаётимни қизиқарли, мени эса ақллироқ қиладиган одамларни танлаб олишимнинг нимаси ғалати?
- Ана шу жумла ҳам шундай чиқдики, гўёки сен уни кимнингдир кетидан қайтаргандай!
- Худди шундай, бу жумлани ҳам мен ўйлаб топмаганман. Мен бу фикрни эшитганман ва у менга тушунарли бўлган, у менга ойдинлик берди, бунинг нима номақбуллиги бор?
- Лекин бу ҳол ўз хусусиятингни йўқолишига олиб келмайдими?
- Менга ойдин, равшан бўлиб туюлган фикр-мулоҳазаларни, менга етарли даражада асосланган бўлиб туюлган нуқтаи назарларни ўзимга қабул қилиб олиш ўз хусусиятларимнинг йўқолишига олиб келадими? Йўқ, мен ундай деб ўйламайман. Мен ўзимга нисбатан солиштиришни амалга ошириш қийин, чунки мен... аҳамияти йўқ, мана масалан бизга курслардан янги қизиқарли ўғил бола ёки қиз бола келса ва бизда яшаб кетса, буни кўриш жуда осон – энди олдимизга келган, орттиришга улгурган аҳмоқона ақидаларни қайтарадиган у билан бир ёки икки йил мордларнинг фикр-мулоҳазаларини эшитиб, улардан фикрлашни ўрганиб, муайян имо-ишоралар ва жумлаларни ўзига сингдириб олган у орасидаги фарқни ажратиш осон... Мен ёққан нарсани тақлид қилишнинг ўз хусусиятлари учун ҳеч қандай зарарини кўрмайман. Мана биз бу ерда, - ноаниқ йўналишда кўз югуртириб чиқди, - олдингда ўн бештача бола турибмиз. Биз бир-биримиздан тахминан бир хил идрок ларни ўзимизга сингдирамиз, наҳотки биз банкадаги селёдкаларга ўхшасак? Ўз хусусиятларига эга бўлмаган роботларга ўхшасак? Йўқ, биз жуда ҳар хилмиз, жуда!
- Ҳа , мен розиман, - бош силкиди Андрей. – Заҳарланиш борасида – сўнгги ой мобайнида энг қизиқарли бўлган нарса – генетика тўғрисида эслаш ҳаммадан кўра ёқмайди.
- Э-ҳэ, унда ҳаммаси тушунарли. Сен шунчаки керагидан ортиқ еб қўйгансан.
- Керагидан ортиқ еб қўйганман?
- Ҳа, афтидан сен учун қувончли ва мафтункор бўлиб кўринган истак механик истакка айланиб қолган. Масалан, сен аввал генетикани фақатгина қизиқарли бўлгани учун ўргангансан, охирида эса уни масалан, бобнинг охиригача тугатиб қўйиш учун ўргангансан. Сен охирги икки-уч кунда ана шу генетика билан нималар қилдинг?
Андрей ўзини терапевт ҳузуридаги мижоз бўлиб ҳис қилди ва қанчалик ғалати бўлмасин ана шу майда болакайга тўла ишончни сезаётган эди.
- Охирги икки кун мен Кребс цикли тўғрисида мақола ёзаётган эдим – уни “XXVаср генетикаси генетика курси”га киритмоқчиман, чунки назаримда у ерда етарлича бу масала ёритилмаган.
- Кўрсат-чи?
Андрей компьютерни чиқарди, файлни очди ва болакайга узатди. У тезлик билан матн бўйлаб кўз югуртира бошлади ва бу ниҳоятда ҳайрон қоладиган даражада эди – у ерда ёзилган ҳамма нарсани тушунаётгани мутлақо аён эди! Саккиз ёшида-я!!! Нима қилибди... Андрей умуман олганда ўзи ҳам вундеркиндлар қаторига кирарди – шахмат ўйнашни икки ёшида ўрганган, ўқишни ҳам шу ёшда, математика ва физика билан беш ёшида қизиққан, агар уни мактабга тиқиб қўйишмаганида, гар шунчаки тинч қўйишганида ва қизиқарли бўлган нарсаси билан шуғулланишга ёрдам беришганида, у ҳам саккиз ёшида турли фанлардаги кўп нарсаларни бемалол эгаллаб олиши мумкин бўларди.
- Ҳа, ўйлаганимдай бўлиб чиқди, - мамнуният билан деди болакай. – Олдинига сен ҳақиқатан ҳам ойдин, равшан ёзгансан, мана бу ерда эса генларнинг интерференцияси тўғрисидаги параграфда шундай ёзилган “Агар siРНК дцРНК ни дайсер билан кесиш натижасида вужудга келса, у ҳолда микро РНК генлардан транскрипция қилинади”. Ахир бу сафсата-ку! Бундай жумлани ўқисанг siРНК дцРНК ни дайсер билан кесишдан бошқача йўл билан ҳам вужудга келиши мумкин деб ўйлай бошлайсан. Жумла тўғри тушунилади, агар масалан уни қуйидагича ўзгартирса: “Агар биз билгандай siРНК .... натижасида вужудга келса” ва ҳоказо – шундай қилинса тўғри ва тушунарли бўлади.
- Ҳа..., розиман, лекин бу бирор нарсани тушунтирадими?
- Тушунтиради. Ундан кейин яна бир неча жумла бор – мана бу ерда, мана бу ерда..., қара!
Андрей бир сониялик тўхтамдан кейин ўрнидан турди ва полда ётган болалар орасидан эҳтиёткорлик билан сирғалиб ўтиб унинг ёнига келди. Ёнига чўккалаб ва компьютерга қараб у бунда фақатгина болакайнинг бевосита яқинида эмас,балки эркакнинг ҳам бевосита яқинида бўлиб қолиб, дастлабки ярим дақиқа фикрини бир жойга қўя олмади. Ёки бу ўзини ўзи ишонтиришэди, ёки яна бир бошқа нарса бор эди, лекин уларнинг яқинида бўлиш- мана шу ерда, чўзилган қўл узоқлигида бўлиш, Андрейга мутлақо кутилмаган ҳолда таъсир этди. Олдинига тешиб ўтувчи қувонч хуружини сезди ва у худди унинг устида сакраб-сакраб роҳат-фароғатга айланди. Роҳат-фароғат юмшоқ ва интенсивлик бўйича кучсиз эди, гўёки унчалик узоқда бўлмаган акс садо сингари, лекин шу пайтнинг ўзида унинг ўткирлиги жуда юқори даражада эди! У доим фақатгина интенсив ЁИ лар ўткир ва ҳамма ёқни қамраб олувчи бўлиши мумкин деб ўйларди, маълум бўлишича ундай эмас экан. У ана шу ҳолатни чалғитмаслик, бузмаслик учун нафасини чиқармай турди. Шундоққина унинг олдида иккита панжа бор эди – биттаси қаттиқ, бўртиб турувчи мушаклари билан, лекин спортчиларда бўладигандай ёқимсиз-рельефсимон эмас, таранг тортилган қуёшда қорайган териси билан, иккинчиси эса – унинг устида ётган –эндигина қаттиқ панжа қиёфасига кираётган, болаларча,лекин етарли даражада шаклланган ва жуда шаҳват уйғотувчи панжа эди ва унинг нигоҳи панжаларда тўхтаганида, у терининг ҳидини илғаб олиш учун бир оз энгашарди ва роҳат-фароғат кучаяр эди. Ана шу лаҳзада уларнинг баданидан етарли даражадаги муайян ҳид келиб турганини сезди. Бу ҳид умуман ҳеч нарсага ўхшамасди!
Андрей ўнғайсизликка бўлган даъватни енгиб ўтди ва кучлироқ ҳидлай бошлади. Бу ҳидни гулларга тўлиб-тошган водийдан эсаётган шамолнинг хуружи олиб келиши мумкин эди, яна унда қиз боланинг қуёш терисида қорайган кўтининг ҳиди аралашган эди, ва у ярим метрга орқага тисарилганида, бу ҳид зўрга сезилди ва роҳат-фароғат бирдан заифлашди. Бир оз яқинлашди – уларнинг баданининг ҳидидан нафас ола бошлади – ва роҳат-фароғат ўз-ўзидан ошиб кетди! Бу ўз ўзини ишонтиришмаслиги аниқ эди – у ҳаддан ташқари муайян эди ва роҳат-фароғат интенсивлигининг ҳид интенсивлигига боғлиқлиги ҳам ҳаддан ташқари равшан эди. Бу қонуниятга олдинлари билмаган ҳолда у эндигина тушуниб етди.
У ўзининг юзини уларнинг панжаларига ҳаддан ташқари яқинлаштирди ва яна битта ўзгача ҳидни сезиб қолди – бундай ҳидни ёниб кул бўлган тошчўп чиқаради ва роҳат-фароғат у шу пайтгача фаҳмламаган чегарадан ўтиб кетди.
“Роҳат-фароғат” деган фикр пайдо бўлди, лекин ана шу кечинмаларни чўчитиб юбормаслик учун у мана шу фикрни қува солди. Юзаки нафас олишни истаб қолди, лекин бир жуфт чуқур нафас олиб роҳат-фароғат етарлича турғун ҳолатда эканлигини тушунди.
- Ҳа, бу жумлалар нотўғри ёзилган, - болакай кўрсатаётган йўналиш томонига қараб рози бўлди у.
Роҳат-фароғат йўқолмасди, заифлашмасди ҳам!
- Фақатгина нотўғри эмас – унинг маъноси нотўғри талқин қилинган. Масалан мана бу ерда: “RISC комплекси шундан кейин озод бўлади ва кейинги МРНК ларни кесишда давом этиши мумкин бўлади” Ахир бу тўғрими?
Андрей бир неча сонияга ўйланиб қолди.
- А... йўқ, RISC мРНК ни кесмайди, балки уни тўсиб қўяди, уларни слайсер кесади. Бундай жумлани ўзи ёзган нарсасини аниқ тасаввур қиладиган одам ёза олмасди. Бу унинг кўзлари ва қулоқларини тешиб ўтарди! Шунинг учун сен тўхтаб, бошқа қизиқишларга ўтиб кетиш лаҳзасини ўтказиб юбординг, жумлаларни қаноатланиш билан тинчгина тартибга келтириш ўрнига уларни қалаштириб ташладинг, ёзилиш тили ҳам ўзгарди – ўқишга қулай бўлган кўринишдан у кўпроқ техник кўринишга ўтди. Бунинг ҳаммаси қувончли истакни амалга оширишда йўл қўйилган хатонинг мезонларидир.
- Ҳа. Мен ҳозир эслашим мумкин – ҳақиқатдан ҳам параграфни ярим йўлда ташлаб кетгим келмади, уни тезроқ тугатиб, охиригача етказишга ҳаракат қилдим ва...
- Оддий хато. – деб якун ясади унинг сонлари ва тиззаларига қараб турган Андрейни қизиқиш билан томоша қилаётган болакай. – перфекционизм.
- Шундоқ бўлса ҳам ҳеч бўлмаса тажриба орттирилди-ку. Мана шундай йўл билан қувончли истакларни нобуд қилиш мумкинлигини билмаган эдим.
- Генетикани бир чеккага қўй, умуман ҳамма нарсани четга суриб қўй, ҳеч нарсани қилмаслик борасида бир неча парчани амалга ошир ва қандай истаклар борлигини пайқаб ол. Ана шуларга амал қил, - деди Майя.
- Менда ҳали истакларга тўла ишонч ҳосил бўлмаган шекилли. Истакларга ишониш ўрнига доимо қайси истакни амалга оширишим кераклигини ва қайсиларини оширмаслигимни аниқлаб берадиган қандайдир алгоритм топишга ҳаракат қиламан. Генетикага қизиқиш сусайганда, менинг истакларим эриб кетиб, яна чала ўлик ҳолатга келиб қолади деган қшрқув пайдо бўлди? Бу ердан – спазматик ҳолатдаги ўзидан сиқиб чиқариш, перфекционизм вужудга келди.Энди мен заҳарланиш жуда тез вужудга келишини билдим!
Эркак болакайга бир нима деди, у эса – қўшнисига ва бир неча сониядан кейин тўлқин ҳаммани босиб кетди. Андрейдан ташқари албатта.
- кетдик, ўрнидан туриб деди Майя Андрейга. – Айланиб келамиз, Мартининг эса, - Андрей билан гаплашган болага ишора қилди, - ҳозирча бошқа ишлари бор.
<<Бўлим 17 Бўлим 19>>