« Майя-1 »

« Форс-Минор »

Бўлим 07

Юк кўтарувчи кабинаси гумбурлаб тақиллади, бир икки марта силкуниб ўтиб бўлмас туман намоён бўлди, йигирма метрлар радиусида ҳўл майсаларнинг камдан кам ўсиқ юлуқларига эга тошли тупроқдан ташқари ҳеч вақо кўринмайди, бу ерда фақат ёмғир бўлган. Барча янги ёмғир билан таҳдид қилувчи зимистон булутда нима қилишини билмасдан ҳар тарафга гангиб қарайди. Бундай об ҳавода бу ерда не бўқ еб келдик ўзи?

- Бир оз кафеда ўтирамиз, балким туман тарқайди? Ушбу нам балчиққа жуда тушгим келяпти.

- Доривор ўтли чой ичасанми?

- Ҳа:)

- Сени нима шу қадар хурсанд қилди?

- Шафи ушбу маҳаллий чой ҳақида жуда жиддий оҳангда айтиб берганини эсладим, уларни бокира қизлар теради.

- Шунақами? …Одамлар барибир ақлдан озишни севишади! Бокиралик ақлдан озишнинг асосий шаклларини келтиради.. Мен ҳақиқий жиннихонада яшаётганимни ҳечам англай олмайман. Ахир бокиралик ким учундир ШУНДАЙ мазмун касб этади, оташин ва серҳис бўлиши мумкин эмас.... Мен аминманки, ўтакатган фригидликдан бошқа ҳеч қандай бошқа нарса бунинг ортида бўлмайди.

Кулгим келади, лекин мен ўзимни ушлайман, кўраманки, менинг енгил кайфиятим Дэни жавоб берувчи жиддийлик билан ўта бирга келавермайди..

- Лекин бу ахир доимо ҳам бизнинг шахсий танловимиз эмас, бу қадар уятчан, сиқиқ бўлиш танловимиз эмас, ахир барчамизни маълум тасаввурлар боғлайди ва улардан қутулиш шу қадар осон эмас, шу туфайли мана “барча бокиралардаги каби”шундай хулоса чиқариш  ўзида асосга эга деб ўйлаймайман. Биз барчамиз ҳар хилмиз, ҳар бир одам охир оқибатда...

- …асосийси олам?:)

- Ахир бу каби нарсаларни билмайман, буни қандай таърифлаш мумкин...

- Ўйлайманки, сен шунчаки бу иборани қаердадир суриб кетдинг, шу туфайли буни қандай таърифлашни билмайсан, сен бу ҳақда ўйлаганингга ўхшамайди... Биласанки, одатда ҳар бир одамда оламни кўришга интилиши бўлганларга менда хушёқиш уйғотмайди ва фикримча бу кўнгилнинг кенглигидан гувоҳлик бермайди, ўз фикрига эга бўлишдан ўта қўрқишдан, мутлақо импотенция, ўз таъблари ва истакларини билдиришдан қўрқишдан дарак беради. Ҳаттоки унинг афзал кўрган нарсалари қандайлигини самимий ўрганиш учун харакат қилмайдиган одамдан нима кутиш мумкин? Бу қўрқув тушунарли, ахир агар сен нима истаганингни тушунсанг, унда кейин буни олиш учун нима қилиш керак? Агарда бу истак сенда яшовчи ўхшашликларга мос келса яхши, аксинчачи? Ёки доимий заҳарловчи низода яшашга тўғри келади, ёки қайтариб бўлмас бўладиган қандайдир қадамлар ташлашни бошлашга тўғри келади, ҳаёти қайтариб бўлмас даражада ўзгариши учун ким тайёр, ҳа яна аввалдан айтиб бўлмас оқибатлар билан? Ўз самимийлигини қаергадир узоқроққа яшириб қўйиш анча осонроқ, ташқи тарафдан эса соғлом экуменизм намунаси учун берилувчи қарашларнинг беқарор кўламини ва кўз кўзга тинчликсеварликни сақлаб қолиш осондир. Қачонки менда охир оқибатда ўзим ҳақида ҳақиқатнинг кичик улушини тан олиш қатъияти етарли бўлганда, мен бунга қадар бўлгандан кўра кўпроқ бахтсиз бўлдим, лекин мен қулайлик ва мамнунлик ва хотиржамлик йўқотганимдан афсусланмайман. Бундан бутун умр тинч яшаб ўтгандан кўра ўлган яхшироқ. 

Кутмагандимки, Шри Нагардаги кафеда бундай суҳбатдошни учратиш мумкин. Ўша ерда йиртқич панжалар чиқдилар, бу болани ўзимизга ўзлаштириб олсак эди! Лекин дарҳол аниқ бўлиб қолди, ўз қизиқишимни одатийлик қобиғига ўрашни истамайман. Менда аллақачон “Улар ўн йилдан бери биргадир” кўринишидаги иборани эшитганда ҳар қандай уруғчиликка қарши аллергия пайдо бўлди, дарҳол бу одамлар ким бўлмасин уларнинг биргаликдаги ҳаёти зерикиш, бефарқлик, саводсизлик тантанаси эканлигига шубҳа йўқ... Ҳа, қачонлардир тирик, руҳлантирувчи, қувончли бўлган барча нарса икки йилда йўқ бўлади. Яна буни тан олиш ва муносабатларни узиш учун қатъийлик ва самимийлик етишмайди... “Бизнинг муносабатларимиз” деган бир сўз бирикмасидан кўнглинг айнийди.

Яна тоғ темир йўлининг етиб келган кабинаси ёш ҳиндиларнинг шовқинли тўдасини майсага ағдаради. Жуда даҳшатли шовқин қилишади, беҳаловат ҳаракат қилади, куйлайди, бири бирини итаради, бу агарда улар ўн ёшларда бўлганда табиий чиқарди, лекин йигирма, ўттиз... ёшларда бундай кўриниш... Ҳеч нарса ифодалаймайдиган юзлар, чиқиб турган кўзлар. Тажовузкор бўлмагани ҳам яхши... Кафега тушиб, улар албатта Дэни билан бизнинг олдимизда ўтиб кета олмайди. Ўзининг дўстона беҳаё юриш туришида бир жуфт ҳиндилар улар билан суратга тушиш илтимоси билан яна қўшилади. Қўлимдан келганча илтифот билан рад қиламан, лекин улар фақатгина узоқлашлашгандан кўриниш қилади, бир неча қадам узоқлашади ва мен пайқамайдиган ҳолатда суратга олишга ҳаракат қилади. Уларга фақатгина елкам тушишига қулай ҳолатда туришимга тўғри келади. Бир қанча вақт у ёқ бу ёққа юриб ва ҳеч  нарсани тушира олмай, улар яна ўз тўдасига қайтиб кетади.

Мен ўз иродамга қарши ҳеч қандай нарса қилмаганимга қарамасдан, барибир агарда истамаган нарсангни қилганда қутилиб бўлмас даражада пайдо бўлувчи қандайдир бузилганлик ҳисси бўлади.

- Бу безор қиладиган эътибор қандай менинг жиғимга тегади. Агарда сен қиз бўлганингда тушунган бўлар эдинг... Улар доимо мени билан суратга тушишни исташади. Улар бу суратларнинг кейин нима қилишади? Ўз қариндошларига кўрсатадими, гўё мен мана шундай зўрман, хорижлик билан суратга тушганман деб? Гарчанд авваллари менга ноқулай туюлсада, мен уларга қатъий рад жавобини беришга аҳд қилдим.

- Қатъиян рад қилишга қарор қилдимми??

- Ҳа, сени нима ҳайрон қолдирмоқда? Сен бу ...деб ҳисоблайсан.

- Мени сен асло қатъиятсиз тарзда рад қилганинг ҳайрон қолдиради! Тўғрироғи аксинча-гуноҳкор.

- Ҳа, аниқ... лекин балким бу шу қадар муҳим эмас, бу майда нарса, асосийси мен рад қилаётганим.

- Яъни сен ўйлайсанки, бу чинакам беҳуда нарса, ва “ менга зарар қилмайди”? Мен ҳам аввал шундай ўйлардим, ва кейин тўсатдан ҳатто жудаям зарар қилишини тушундим ва агарда мен ўз ҳолатимда ҳеч нарсани ўзгартирмасам, унда шундай барча ҳаётга зарар тегади. Ҳа да, вазият бирма бир такрорланади.

- Қандай?

- Бир одам… унинг кимлиги муҳим эмас, умуман бир жуда қизиқарли одам ҳам менинг эътиборимни мен ўзимни майда нарсаларда алдашимга қаратди ва айтики, майда нарсадан кўра муҳимроғи йўқ- йирик аҳмоқликлар таҳлил қилиш элаги билан ушлаб қолинади, бузилада, сўнади, майдалари эса тўғридан тўғри сузиб ўтади ва бирдан санчилиб киради. Унинг фикрича, айнан майда нарсаларга эътибор ҳақиқатни чинда изловчини ҳаёлотчидан фарқлайди.

Муқаррар тарзда Дэни бир оз қовоғи солинган, лекин бу ўзидан қочирмайди, бунда на баландпарвозлик, на тажовузкорлик ҳис қилинади. Бунда нима бор? Бундай яқин ва гўё анчадан буён унутилган нарса... У менга аслида қизиқ нарсаларни айтади! Буни буни тамомила тан ола олмайман, аввал ўйламасдан унинг ибораларини ютаман, ахир олдиндан одамлар билан зерикарли эканлигини биламан, энг яхши вазиятда мен қаердадир на фикрлар, на иш, на изланиш, на ҳақиқий тажриба бўлмаган эзотерик иборалар ёки фалсафий ибораларни эшитаман. Бу йигит эса афтидан мустақил тарзда ўйлайди, шунақаси умуман бўладими? J ... Гарчанд гоҳида туюладики, стереотиплардан қутилишга ҳаракат қилиб, у баъзан бир оз ушлаб туради ва мутлақ рад қилиш қарама қарши томонига ағнайди.

Дэни бир оз бу жой билан таниш бўлиб чиқди, ва модомоики об ҳаво ҳар қандай вақт ўзгариши мумкин, бу кўпинча тоғларда бўлади, чой ичиб, отда сайр қилишни қолдирмасликка қарор қиламиз. Бизнинг намунага риоя қилишни бошқа ҳеч ким истамади, ва тезда биз бири биримиз билан ва туман билан ёлғиз қолдик.  

Менда отда юриш бўйича жуда кам тажриба, лекин Дэни тасдиқладики, муаммо бўлмайди, отлар у ерда яхши ўргатилган ва чавандознинг энг кичик оёқ ҳаракатини ҳам ҳис қилади. У шундай бўлиб чиқди ҳам. Чап оёқнинг чап ёнга тегиши ва от чапга бурилади ва ўнг ўнгга, икки оёқ билан бирга –бир оз олдинга қўйиб юборади, узангиларнинг оҳиста тортилиши тўхтатади. Авваллари менга от машинага ўхшаб туюларди, кузатиб юрмасанг бирор жойга тўқнашасан,  лекин қўрқув мутлақо асоссиз бўлиб чиқди, агарда от қатъий бошқарувни ҳис қилмаса, агарда сен ўз ҳаёлларингга шунчаки берилганингни сезишга изн берсанг, унда у ўзи одатий йўл бўйича кетади ва энг мақбул траекторияни танлайди. “Идора” билан мириқиб ўйнашиб, мен ҳатто бир оз йўртиб сакрадим, лекин бир неча марта от сағрисига орқам билан сезиларли тушдим, ундан сўнг сўқмоқ йўлга қайтдик, ва биз Дэни билан ёнма ён олға ҳаракат қилдик. 

Жуда тезда туман йўқолди, осмон тўсатдан қуёшли ва равшан бўлди, узоқдан туман пағаси ўртасида пастда  денгиз чаноғи каби яшил водий очилди. Олдинда вақт кўп, тоғлар атрофда енгил туманда чўмилмоқда, уларнинг кўринишини сийрак ўсимликлар бекитмайди. Биз жиммиз, баъзан қараб қўямиз, ҳар биримиз ўз ташвишимизни ўйлаймиз.

Тўсатдан Дэни гапириб юборди. У шундай гапириб юбордики, гўё бир зумга тўхтатилган суҳбатни давом эттиргандек, тўсатдан гўё нимадир муҳим нарса узилгандек астойдил.

- Мен Ҳиндистонда биринчи марта, мен бу ерда бўлганда кўп марта, кўпинча одамларнинг кўзларига қарардим, мени ташвишлантирувчи саволларга жавоб топишни истардим, лекин мен эшитган барча нарсалар менга на хурсандчилик, на умид берарди, бунда ҳеч қандай тириклик, ҳаёт сезилмасди, ҳеч қандай чин, ҳақиқий нарса сезилмасди. –У бир неча лаҳза жим бўлиб қолди, гўё чамалаб кўргандай жим бўлди, давом эттирсаммикан ёки тўхтатсам. – Мен ҳаётимни шунчаки яшаб ўта олмайман, мен бундай қила олмайман ва буни истамайман! Билмайман, кунма кун ташвиш ёки эрмаклар билан вақт ўтказувчи бу барча одамлар қандай яшайди ва уни лиқ тўлдирган ўз ҳаётининг асосий мазмуни, асосий маъносини излашдан ташвишланмайди. Бу ерда мен ўзларини Ўқитувчи деб атайдиган одамларни кўрдим, аммо улар кўзларида ҳақиқатни излаш учқуни, мен топишни истайдиган ҳаётга чиндан интилиш йўқ. Агарда умуман гапирганда, унда бу барча ўқитувчиларнинг умумий хусусияти қониқиш, ўта қониқиш. Қисман эса бу шунчаки иш ёки қизиққан машғулот. Мен бу ерда Ҳиндистонда бўлган нарсаларга ўргана олмайман, қандайдир асосий Билимни тирик ташувчи ўша мавжудликларни топа олмадим, бошловчи, кашф қилувчи, янадан туғилувчи. Ва мен бунга иноат қилишни истамадим, охирига қадар изланишга қарор қилдим, ахир мен ҳеч нарса йўқотмайман, бошқа ҳеч нарса истамасдим. Биласанми, мен ўз ишимни ташладим. Нима учун менга иш керак? Пул афтидан етади. Мен Францияда дўстларим боғланиб яшайдиган барча нарсалардан воз кечдим, мен мазмунан ҳатто ушбу дўстларимни ҳам ташладим, чунки ўртамизда асосий нарса йўқ... Охирги икки йилда мен уйга ярим йилда бир марта келаман, пул оламан ва яна бу ерга келаман, бу ерда бу пул ошиб тошиб етади, бироқ асосийси етишмасди, мен излаб келган ўша ҳақиқат етишмасди. Мен уни топа олмасам, нима қилажагимни билмагандим...

Агарда сўқмоқнинг яқиндаги бурилишида кўк денгиз кўринса, мен бу оташин монологдан кўра камроқ ҳайрон қолган бўларди. Дэни афтидан айтилганларга афсусланди, унга аниқ ўнғайсиз ва мен гўё жавобан ўнғайсизлик ҳис қилдим ва бир оз вақт биз жим қолдик, аммо бу беташвиш жим житлик эмасди, у чақишга тайёр. Ахийри, тинчликни бузишга қарор қиламан ва жавобан нимадир айтаман.

Одамлар бу суҳбатни улар олиб бораётган деб ҳисоблайди. Аслида суҳбат уларни олиб боряпти ва улар отлар каби узангида бошқарилувчи тарзда унга итоат қилади. Мана мен айтишни истаган нарсадан умуман бошқа нарсани гапира бошладим. Кўрган нарсаларни гапираман, унга ўнғайсиз нарсаларни, уялишга асос йўқ нарсаларни, унинг интилишлари бутунлай менга тушунарли бўлган нарсаларни гапираман, мен ўзим ҳақиқатни излаганимни ва фақат кейин бу ерга келганим ва унинг сўзлари менга жуда ёқиши ва ўзи ҳам ёқишини гапираман... Йўқ, бўлди, жим бўлиш фурсати, баландпарвозлик етарли, буларнинг барчаси тўғри эмас, бунда ҳеч қандай бошимдан сиртмоқ солган хушёқишнинг ҳамоҳанглиги йўқ ва ҳар бир сўз бу ҳисдан узоқроққа олиб кетади.

- Буларнинг барчаси тўғри эмас, Дэни, бу силлиқ жарангловчи ахлат ўра, тирик, жонли сўзлар эмас, билмайман нимага бу сўзларни гапирдим. Умуман бошқа нарсани айтишни истайман, лекин қандай билмайман.

- Майя, баъзан мен аниқ ҳис қиламанки, менинг учун ҳаётнинг ва ўлимнинг бу масаласи нима деб, баъзан аниқ ҳис қиламанки, менинг учун бу ҳаёт ва ўлим масаласи, баъзан эса шундай рўй бериши мумкин, гўё мен ухлаб қоламан, Францияга ўзимникига қайтаман ва тубжойлик бўламан, ёки оддий саёҳатчи бўламан... – унинг овозида бошқа тушкунлик йўқ, тўғрироғи ташвишлилик, гўё қаердадир олдинда ётган ўша йўллар олдидаги ортиқ даражадаги иззат йўқ, улар айнан унинг учун қандай эканлигини ҳеч ким билмайди.

- Сен “билмаган эканман”, “ўйладим”, “ҳеч нарса топмаганим билан кўника олмайман” деб айтасан, барчаси ўтган замонда, ҳозир эса... нимадир ўзгардими?

– Майя, - у тўхтади, менинг узангимни олди, менинг отимни ўзиникига тортди, унинг башарасига қаради ва менинг кўзларимга боқди. Аслида мен ўз саёҳатларимда нимадир топдим, нимадир, лекин мен бунда қандайдир муҳим ҳид борлигини, қандайдир бир ҳақиқий нарса ҳиди борлигини ҳис қиламан, бу менинг умидимга таъсир кўрсатади, бу мени шу қадар чуқурга қўядики, ва  мен ... қўрқоқман. Майя, мен бу имкониятни текшириб кўришдан қўрқаман, чунки уни йўқотишдан қўрқаман, у ерда навбатдаги боши беркликни аниқлашга эришиб, ёки эришмай уни йўқотишдан қўрқаман. Мен сенга бу ҳикояни айтиб беришни истайман, мана бир йил уни нима қилишни билмайман, баъзан у ҳақда ўйлашдан қўрқаман, шунчаки унинг атрофида исинаман... худди гулхан каби... унда умид ҳиди бор ва мен ундан охирги умидни йўқотиш каби ундан қўрқаман. Сен менга жуда ёқасан, мен сенда ҳаётга эҳтиросни сезаман ва совуқ ақд ҳушни ҳис қиламан... яна нимадир... ва менда биринчи бўлиб бутун йил бўйи бу учрашув борасида айтиб бериш истаги пайдо бўлди... Сенга. Сенга қизиқми?

Жимгина бошимни қимирлатаман, гарчанд аслида унга ташлангим келсада, кўзларига боққим келсада, бу ажойиблигини, бундайи бўлиши мумкин эмаслигини айтгим келсада бош силкийман, кафедаги қандайдир тасодифий учрашув ва шундай яқин мавжудлик!

- Бу роппа рос бир йил аввал бўлди. Мен Франциядан қайтдим, пул олдим, ва аввал вазиятни ўзгартиришни ўйладим ва Лотин Америкасига боришни ўйладим ёки Австралияга боришни ўйладим. Қаерга боришни ҳечам қарор қилмадим. Нимагадир бу савол жуда муҳим бўлиб туюлди, афтидан чунки мен Ҳиндистонга саёҳат қиляпман, мен доимо биринчи навбатда ҳақиқатни излашни кўрдим, таассуротларни сийқаси чиқан ҳолда олиш ҳисобига бу изланишдан бош тортишга  қаерга бўлса ҳам кетиш менинг учун баробар таъсирли эди.

Охир оқибатда менга туш кирди: энг эски, ташландиқ бино, чириган эмас, бутунлай мустаҳкам, лекин унинг барча тешикларидан қадимийлик кўриниб турарди. У дарёдан узоқда эмасди, ўттиз метрлар узоқда. Кенг мармар зиналар айнан сувдан ичарига кириш йўлигача борган. Бино сиртқи кўриниши ноаниқ эди, ва кўпроқ у қадимги шиваит эҳромига мос келарди, бунақалари Ганга ёки Хинд океани қирғоқларида кўп.

Бу тушда мен жуда ғалати товушни эшитдим, паст, қалин, чўзилувчан ва қудратли, у аввал бино ичидан юрди, кейин гўё менинг ичимдан юргандай, ва нимадир менда истагимга қарши чиқди, лекин мен бу қаршиликни енгдим ва унга таслим бўлдим ва ўшанда товуш мени тўлдирди, бутунлай, ҳеч қандай қолдиқсиз. Биласанки, агар жаранглаганда улкан қўнғироқ олдида турсанг, бунга ўхшаш нимадирни ҳис қилишинг мумкин.  Бу товуш мени чақирди, таклиф қилди, юқоридан пастга буруқсиб тортди, бутун баданни қувончнинг зўриққан оқимига айлантирди... Мен уйғонганда, бу товушга таслим бўлиб бошдан кечирган шодиёна интилишдан йиғладим.

Ҳайратли тарзда бу тушдан кейин мутлақ равшанлик пайдо бўлди, мен мутлақо айнан Ҳимолойга боришни истадим ва бошқа ҳеч қаерга, модомики дарҳол. Худди ўша куни мен Непалга учдим.

Ҳеч қандай маълум режалар ва муддатлар менда йўқ  эди, шу туфайли Катмандуга учиб келганда, менинг учун барча йўналишлар очиқ эди. Ҳа, Майя, Непалда ҲАҚИҚИЙ Химолой, албатта у ерга бор, албатта! Буни сўзлар билан, суратлар билан, кинога олишлар билан тасвирлаб бўлмайди, бу қандайдир эҳтимолдан узоқ нарса.

Кейинги тонгда мен Жомсомга учдим, икки саккиз минглик ўртасидаги Аннапурна ва Дхаулагири ўртасидаги кичик шаҳарча. У ерда ҳайратли тарзда чиройли ва кенг сўқмоқларда эркин ўйлаш мумкин. Мен мутлақо ёлғиз бўлишни истайман ва эрталаб тўртда мен гестхаусдан Юқори Мустанг йўлига чиқдим. Мен ўйладимки, шунчаки сайр қиламан, чунки бу туман саёҳатчилар тўдаси учун ёпиқ ва киришга рухсатнома бир кишига 700 доллар туради, лекин чек постида ҳеч ким йўқ бўлиб чиқди, ва мен тўхтамасликка аҳд қилдим.

Бир неча кун мен ҳеч қаршиликсиз у ёқ бу ёққа дайдидим ва натижада Ло Мантанга яқинидаги кичик шаҳарчада тўхтадим. Юк халтасиз мен ўзимни анча эркин ҳис қилдим ва ҳеч бир тирик жон бўлмаган тоғга кетиб қолишим мумкин эди ва бир кун тоғ тизмасининг кичик тармоғи ортида мен тўсатдан чиройли тибет монастирини билиб олдим. У ер остида буғланаётгандай таассурот қолди! Мен дарҳол унга етишни истаганимни тушундим, ва аввал менга бу фақат ярим соат вақт оладигандай туюлди, лекин натижада юқорига кўтарилишга уч соат кетди. Мени илиқлик билан кутиб олишди, хотиржам жилмайиш билан. Тибетликлар, айниқса монахлар қизиқишни намоён қилишини ҳеч қачон кўрмаганман, шунинг учун мен тушунмадим, уларга аслида хорижликларга интилиш қизиқарли эмас, ёки улар шунчаки ўз диққати билан хижолат қилгиси келмайди.

Белгилар билан мен қолишга рухсат сўрашимни тушунтирдим. Улар кутилмаган қувонч билан рози бўлишди, менга хона ва овқат беришди. Мен ҳали ҳеч қачон МЕНГА ШУ ҚАДАР кучли ёққан бундай чиройли жойларни ҳечам кўрмаганман. Ҳатто бу ерда узоқ вақтга қолиш мумкун деган фикр милтиллади, бир неча йилга, балким бутун умрга...   Мени баланд овозли шовқин уйғотганда ҳали қоронғу эди, от кишнаши, тибет йирик горнларининг кескин товушлари, овозларнинг пасайган ғовур ғувурлари. Аввал туюлдики, бу туш эди, бу товушлар шу қадар ҳақиқатдан узоқ эдики, улар гўё узоқ ўтмишдан чиққандай, ёки умуман бошқа ўлчов бўйича... Мен ухламаётганимни тушунганда, ирғиб турдим ва шовқинга бордим. Монастирнинг бутун ховлиси тебит монахлари билан тўлган эди, улар орасида бир одам ажраб турарди, нимагадир мен дархол бу қандайдир бир Олий Лама деб ўйладим. У баланд ва мустахкам кўринарди, лекин асосийси унда жуда кескин, ўткир ва чуқур назар бор эди... Биласанми, Майя, сенинг назаринг ўша Лама назарига ўхшайди, мен дарҳол бунга эътибор бердим.

Тўсатдан мен жуда равшан шуни тушундимки, агарда мен ҳозир унга бормасам, унда энг асосийсини топишдек ягона имкониятимдан маҳрум бўлишим мумкин. Мен жуда ташвишландим, чунки билмадимки, бундай одамга шундай яқинлашиш мумкинми, бунинг учун мени ҳайдаб чиқармайдими... Лекин мени унга магнит тортганда тортарди, ва мени бордим... Монахлар илтифотли тарзда менинг олдимда икки томонга очилди ва кутилмаганда мен тўғридан тўғри улар олдида бўлиб қолдим, тўғридан тўғри унинг назари остида, ундан шундай ҳис келдики, гўё мен юксак тоғда турибман ва менга бошдан оёқ илик шамол эсмоқда. Бир тарафдан ҳис қилиш ноқулай жди, бошқа тарафдан жуда ўткир, тўлиқ эди. Мен саросимага тушиб қолдим, модомики билмадимки, ўзимни қандай тутишим керак, унга қандай айтишни билмадим, ва худди шу вақт мен ўша лаҳзани ҳис қилишни истадим, нимадир муҳим нарса рўй берди, лекин мен ҳали нима эканини тушунишга улгурмадим. Мен ўйладимки, ўраб турган барча нарсаларнинг ноодатий бирлашмаси менга шу қадар таъсир этиши мумкин– тибетлик монахларнинг сал пал паришон юзлари, улар кийимларининг тонгдаги қоронғуликда хиралашган қатъий ажралиб турувчи бўёқлари, товушлар ҳам минг йиллар муқаддам жаранглагани каби. Лама менинг музлаб қолганимни кўриб базўр жилмайди ва тўсатдан бир нави инглизчада бугун уникига пешинга келишимга таклиф қилди.

...Пешинга қадар бир соатда мен бола монахларнинг жарангдор кулгисини келтириб, мени меҳмонга таклиф қилган муҳим Лама қаерда эканлигини белгилар орқали сўрашга ҳаракат қилиб монастр бўйлаб дайдиб юрдим.

Лама гопмларнинг иккинчи қаватидаги кичик хонада мени қабул қилди. Мени олиб келган монах таъзим қилди ва чиқиб кетди, биз ўзимиз ёлғиз қолдик. Ламани Лобсанг деб атарди, менинг саволларимга жавобан у тантрик медитация устаси эканлигини, ҳозирда узоқ муддатли саёҳатда эканлигини, баъзан узоқ вақт бошқа монахлар билан учрашадиган, машғулот ўтказадиган, имтихон оладиган жой Дарамсал, Дарджилинг, Варанаси ва Шри Ланка монастрларида бўлишинигина айтарди. Унинг инглизчани яъши билиши ҳам шундан, чунки барча бу ерларда хорижлик саёҳатчилар серо, ва бундан ташқари у Ҳиндистонга Франция ва Англиядан келган, монахликни қабул қилган ва бир неча йил бу ерда яшовчи, тўлиқ ўрганиб кетган бир қанча монахлар билан таниш. Охирги йилларда тебет монахлари, айниқса кўп саёҳатчилик жойларида жойлашган монастрларда инглиз тилини фаол ўрганишади ва бир синфда қисман қари монахни ва хорижий тилни тиришиб ўрганишга ҳаракат қилувчи ёш шогирдни учратиш мумкин.

Мен Лобсангга мени нима Ҳиндистонга олиб келганини айтиб беришга ҳаракат қилдим, лекин барча сўзлар беҳуда бўлиб туюлди, ҳа ҳеч қачон равшан чиқмайдиган ва аниқ ақл идрокнинг юзасида бўлган, лекин фақат ичимизнинг қаеридадир чуқурида жонли ва тоза булоқдай урувчи махфий интилишни қандай ифода қилиш мумкин? Лобсанг шунчаки ва очиқ ойдин менинг кўзларимга қаради, ҳозирча мен айтдим ва бу назар менга тушадигандан туюлди ва менинг сўзларим анча ўринсиздек ҳис этилди, бизнинг ўртамиздаги оралиқдаги тинчлик шундай яширин жарангдорлик касб этдики, охир оқибатда мен ярим сўзда жим бўлиб қолдим.

Лобсанг бир оз вақт ҳаракатсиз ўтирди, гўё тинлаб, ўз фиркида ҳис қилиб ўтирди, кейин айтдики, жимлик эшитишни билган кишилар учун сўзлардан кўра анча кўп нарсаларни билдириши мумкин. У яна қўшиб қўйдики, жимлик сўз бизни олиб кета олмайдиган жойларга олиб кетади, лекин шунга қарамай сўзлар ҳам керак, чунки равшан ақл идроксиз одам шунчаки сукунат чегарагида йўқолади. Буни айтиб, у кутилмаганда қаттииқ ва жарангдор овоозда боладай кулиб юборди. Унинг қисқа нутқи менда ҳайрон қоларли таассурот қолдирди. Мени у томонидан айтилган мазмун эмас, балки у ҚАНДАЙ гапиргани ҳайрон қолдирди. Агарда мен ҳам худди шу нарсани айтганимда, бу менсимагандек, теран ўйлангандай, сертаманно ёки ҳатто аҳмоқона жаранглаши мумкин эди, у эса бу ҳақда шунчаки оддий ва шу қадар хотиржам айтди. Лобсангни тинглаб, мен тўсатдан мутлақо равшан тушундимки фақатгина ҳаёлпарастнинггина нутқини баландпарвоз жаранглайди, сен ўзинг учун чинлик бўлиб ҳисоблангани борасида гапирганингда, унда сунъийлик пайдо бўлмайди ва нутқ кутилмаган кучга киради ва тушунмасликни йўқоитиш қобилиятига эга бўлади.

- Ҳа, аниқ! – Мен Дэнининг гапини бўлдим ва кулиб юбордим. – Қачондир менга туюлдики, журналистика –бу нимадир жуда қизиқарли нарса, ва мен у ҳақда гапирганимда, унда менинг нутқим улуғвор тўкилдиJ Қачонки мен журфакда ўқий бошлаганимда, журналист бўлиб ишлай бошлаганда мен ҳаёт прозасига юзма юз келдим ва англадимки, энди бошқа бу ҳақда олдинги оҳангда гапиришга қодир эмасман, ва одамлар учун мени тинглаш шунчаки қизиқарсиз бўлиб қолди.

- Ҳа, ва мен бу ерда Ҳиндистонда турли хил одамлар ўз амалиёти ҳақида қандай гапиришини кўп эшитдим-бу йогани ўрганишга келган зиёратчилар, ва йогани ўқитувчи ўқитувчилар ўзи ҳам ва доимо улар нутқида бу сунъийлик, баландпарвозлик, қизиқувчанлик, гўё сени ўзига тортади ва балиқ қармоқдан қочишидан қўрқади. Лобсанг БУНДАЙ гапирган, мутлақо равшан бўлди деб гапирган биринчи –у нима гапираётганини тушунади ва у ерда ҳаёли бўдлиниб тушунмайди, балки МУТЛАҚО аниқ тушунади, чунки у ўз ҳақиқий тажрибаси борасида гапиради. Ва мен яна унинг қалб қаъридан кулган кулгисидан лол қолдим-эҳтимол, ҳатто унинг сўзларидан янада кучлироқ. Ҳеч қачон бундайини эшитмаганман. Шундай қилиб, эҳтимол, болалар жаннатда кулади, ўзининг қисқа ҳаётида ҳеч қандай ташвишни бошдан кечирмаган мутлақо ёш болалар, ҳали қовоғи солинмаган болалар кулади. Қаттиқ, очиқ, бевосита, завқли. Ҳеч қандай сўзлар бу кулгидан кўра уни кўпроқ оча олмасди. Айнан шу лаҳзада мен унгача ва ундан сўнг умуман бошдан кечирмаган шундай ўта яқинлигини ҳис қилдим. Ва ҳозир, агар мен айбсизлик, очиқликни бошдан кечиришга ҳафсала қилсам, мен унинг кулгисини эсга оламан ва ... афсус, Майя, мен сенга ўз хотираларимни бера олишга қодир эмасман... аминманки, бу Лама сенга ёққан бўларди.

Бир неча дақиқа биз жим бўлиб қолдик. Дэни эҳтимол, хотираларга чўмди, мен эса унинг умиднинг ягона бир парчасини йўқотиш қўрқуви борасида у гапиргандаги унингн хавотирига қўшилишганимни ўйлаб қолдим. Аввалбошда унинг ҳикояси шу қадар яхши эдики, мен қандайир бир сийқаси чиққан тамомланишидан хавфсирай бошладим. Ҳатто унинг қандайдир бир суҳбати билан ҳаёлини бўлиш фикри пайдо бўлди-таасуротга ҳалал беришни истамасдим. Мен шу қадар осон тасаввур қиламанки,барча тугалланиши керак бўлганлари ўтиб кетди, мисол учун Лама “Ом мани падмэ хум” деб юз марта такрорлаш кераклигини айтиади, ўшанда барчага бахт ато қилади... Неча марта мен келгусида олд қўшимча бўлувчи қўшимчалардан ҳафсалам пир бўлди. Охирида мен неча марта фақат турли рангдаги совун пуфагидек асоссиз нарсаларни топдим. Неча ваъдалар, ва ҳар сафар хафсала пирлик. Эслайман, мен қандай ташвиш ва қизиқиш билан “бисер ўйини”ни ўқидим, барча китоб нимагадир олиб келди, охирида Ўйин мазмунини очишга ваъда қилди, натижада нима бўлди? Ҳеч нарса... яъни умуман ҳеч нарса. Кафка билан ҳам худди шундай нарса рўй берди... барибир муҳрлари, имзолари, лентачалари, кириш қисми, муқаддима ва хотимасига эга чиройли китобни кўрсатади, унда муҳим шахслар унинг ичидагилар не қадар муҳимлигини , не қадар оқилона эканлигини ёзади, китобни очиб сен вензелли, лекин матнсиз кўркам қоғозни кўрасан. Йога, медитация, руҳшунослик бўйича не қадар китоб ўқимайин... кимдир турли ҳолатларда ўтиришни, кимдир эса қандай нафас олишни маслаҳат беради, кимдир худо тўғрисида, олий онг, монад ва дхарма борасида фикр қилади, ва қуруқ натижада ҳеч нарса. Шунчаки энг яхши вазиятда ақлий мастурбация ва ёмон вазиятда очиқдан очиқ савдо.

- Дэни, фақат менга “Ом мани падмэ хум” ни юз марта такрорлашни айтма, майлими?

У тушунмасдан менга тикилиб қолди, ҳайратдан қотиб қолди, кейин қаттиқ овозда кулиб юборди, шу сабабли унинг оти чўчиб кетди, пишқирди ва бир томонга сакради.

– Энди сен мени тушунасан, Майя!

Йўл бизни йирик қоялар устидан қаердандир тўп бўлиб тушувчи кичик дарёга олиб келди.

- Кеттик юқорига, у ерда чиройли, , -Дэни отдан тушушга менга ёрдам берди, биз отларни боғладик ва дарё бўйлаб юқорига чиқдик.  

Мени нон билан боқма, бирор жойни тимирскилаб кўрайин, бу шундай лаззатлики, тошлар оша сакраш осон, гўё улар саросимаси узра парвоз қилади, итариб, ерга қўниб, охирги дақиқаларда таянч нуқтасини топади, чунки мен етарлича тез юқорига тирмашиб чиқдим ва тезда тўғридан тўғри бири бирига қарама қарши катта тошда икки момиқ ўтсимон дўнглик жойлашганини билиб олдим. Улардан бирига мен жойлашдим.

Енгил шитирлаган жилғалар тош остига кетади ва камдан кам сув сачрандилари менгача етади. Бир икки дақиқадан сўнг Дэни пайдо бўлди ва қўшни дўнгликка ўрнашди. Иссиқ бўлдти, ва мен майкамни юқорига тортдим, унинг қорнини соғинган қуёшга қўйди. Крассовкани ечиб, мен чўзилдим ва оёғимни Дэни тиззасига қўйдим.  У кафти билан менинг товонларимни жуда эҳтиётлик билан ушлади, зўрға уларни шу қадар силади, гўё пайпоқларнинг ингичка тўқималаридан сизиб ўтишга интилган каби силади. Мен доимо тана қачонги бири бирига эркалик билан очилганда гўё тўрга яшринган нозик эротик лаззатланиш мумкин ёки мумкин эмаслигини доимо ҳис қиламан.  Бундан эротик лаззатни назокат, эркаловчи хушёқиш, яқин мавжудликни билиш саросимасини бошдан кечирмайдиган одам билан ўтказиш куракда турмайдиган нарса. У айнан унинг давоми бўлган ҳолда ўша хушёқишдан пайдо бўлади. Шаҳвоний ҳис билан барчаси бошқача, чунки улар қарама қарши йўналишга кетади, аввало тегиниш, сўнгра шаҳвоний қўзғалиш, ва фақат кейин бу назокат ва хушёқиш чайқалишини келтириш мумкин, балки агар улар йўқ бўлса келтирмаслиги ҳам мумкин, унда шаҳвонийлик ҳафсала пирлик билан чегараланувчи хира қониқишни ўзидан сўнг қолдирувчи оргазм билан узилишга интилувчи анча кўпроқ ёки камроқ мунтазам лаззатланиш бўлибгина қолади. Қачонки мен фақатгина ўз шаҳвоний истакларимни намоён қила бошлаганда, унда эротикага қадар эмасди, анча узоқ вақтдан бери маҳрум бўлингаларни тезроқ олиш исталарди, тезроқ эришилмаганларни қоплаш учун тезроқ кўпроқ олиш исталарди. Агарда ёш болаликдан шаҳвонийлик, жинсий алоқа бу “вуй, жирканч” деб ўргатмаганда, агарда тенгдошлар билан эркалашга имкон бўлганда, агарда болалар эротик қизиқишларига атрофдагиларнинг чидамсизлиги бўлмаганда, унда натижада биз шаҳвонийлик ташналигига ёки шаҳвонийликдан нафратланишга шу қадар тийилган бўлмасдик ва кўпроқ хушёқиш ва назокатга ўз муносабатларимизни ўрнатардик, шакл силлиқлигига ва тайёрлик ёки тайёр эмасликка таслим бўлишдан кўра муносабатларизни ўрнатардик. Мен ббола бўлганда, менга назокатни шу қадар истардимки, бунинг ўрнига эса сўзлар ва қўл зарбаларни олардим.

Мен қуёшда ҳузур қилдим, ва у ёки бу нарсалар борасида фикр қилдим, бундан ташқари Дэни назокат билан ментинг оёқларимга бармоқлари билан ҳаракатга келтирди, товонларни сийпади, оҳиста уларни ушлаб туриб. Ва мена энди ёқимли бўшашиб ҳузур қилиш товонлардан юқорига кўтарилади, ўз йўлида гўё оҳиста қорин тубидаги алланимани тиқиштириб кўтарилади, кейин кўкракда учқунлик назокат билан қўшилиб ва яна юқорига сузиб кириб, томоқда қитиқловчи озгина завққа айланади, қуёш нурида буғланади ва мендан юқорига қаергадир кетади... ва бу ҳар қандай шаҳвонийликдар яхши, худо урсин...

- Лобсанг нима деди, Дэни? Мен у моҳиятан нима айтганини кўзда тутдим? Мен билишни истайман, мен энг асосий туб мазмунини билишни истайман, уни дарҳол бу ёққа бер. У қандай бўлмасин, у ҳеч бўлмаганда сенинг қўлларингдан туғулувчи ўша ҳисларни асло ўзгартмайди!

Дэни оҳиста ҳижолат тортди, мени ҳайрон қолдирди, у анча тажрибали ва бамайлихотир кўринарди-наҳотки мен уни тажрибали ўйнаш даражасига ўйлаб кўрдим? (Балким у бутунлай бокирадир??:)

- Барчаси бу қадар оддий эмас... Мен ҳалиям у менга айтганини тушунмайман, бу мазмунга кўрами ёки йўқми? Бир тарафдан афтидан у тўлиқ тўғри ифода қилди, бошқа тарафдан... қандайдир менда бошимда йиғилмайди-буни қандай қилиб ҳақиқатга айлантириш мумкин.

- Дэни!! Чўкма, унда мен сендан оёқларимни оламан.

Таҳдид иш берди, ва Дэни ўз ҳикоясигни давом қилди.

- Мен унинг олдида турардим ва тушундимки, ундан мен сўрайдиган нарсам йўқ, ахир савол бериш шу қадар осон эмас. Ўзингга тасааввур қил, бутун тўлиқ билимга эга бўлган ўша одам олдида ва сенда савол бериш имкони бор, бутун изланишларингни, барча ўз тушкунликларинни, барча умидингни қўядиган бир савол. Бошда “тарки дунё қилишга қандай ўтишим мумкин” ёки “Буддизни ўрганишнинг моҳияти нима?” каби аҳмоқона саволлар айланиб юрарди, лекин мен тушундимки, бу одам олдида бу каби ҳеч нарса имконсиз эмаслиги барча ундай эмас, барча “оқилона” сўзлар шунчаки чанг каби тўкилди, мен ҳис қилдимки, уларни мен самимий талаффуз қила олмайман, бу ёлғон бўлиши мумкин эди, ва фақат нимадир шунчаки оддий нарсани айтиш қолди, шу қадар оддийки, овоз чиқариб талаффуз этиш керак эмасдай туюлади. Мен тушкунликда эдим –ҳаётим шу қадар бўшки, ҳатто ҳеч нарса сўрай олмайман, савол бера олмасам, қандай қилиб унга жавоб топаман??

Лобсанг қўлини кўтарди ва кафти билан хотиржам қилувчи имо қилди. Кейин у кўзини юмди ва бошқа дақиқа давомида жим ва қимирламай ўтирди. Мен унинг кўзларига боқдим ва кўз уза олмадим. Гўё кўринмас нур уни ичдан ёритарди. Уни одатий бу сўзни тушуниш бўйича  чиройли деб бўлмайди-унда чиройлилик йўқ ва мутлақо пропорционал шакл, юз тузилиши ҳатто бир оз қўпол, жиддий, лекин бу оддий одамлар юзида кўриш мумкин кўриниш эмас. Унинг юзларида тажовуз, шикоят ёки қониқишдан асар ҳам йўқ, фақатгина ажралиб турувчи жиддийлик, қатъийлик, гўё нотинч денгизда бирон нарса рўй берса ўз қийин меҳнатини иккиланмасдан бажаришга ва кемани бўрондан олиб чиқишга  тайёр у ўз кемаси бортидан қарайди. Ҳайратли тарзда бу жиддийлик зерикарли эмасди ва бундан ташқари ташвишли эмасди, у учқунли тарзда қувончли эди, гарчанд мен ҳалиям қандай қилиб бири бошқаси билагн қўшилиши мумкинлигини тушунмасамда, агарда мен Лобсангнинг юзини ўзим кўрмасамда, фақат ўзимнинг шахсрий таърифимни эшитардим ундан эҳтимол буни ўзимда тасаввур қила олмасдим ва нимадир одатий зўриққан ёки одатий бўшашган нарсани тасаввур қилардим.

Лобзанг кўзларини очганда, у менга ғалати нарсаларни айтди. У ҳақиқат чиндан излаган ҳар қандай кишига очилади деди, одамлар уни етти муҳр билан муҳрлангани учун топа олишмайди, чунки улар фақатгини ҳақиқатни излагандай кўриниш қилади, аслида бошқа нарсани излашади, лекин буни тан олишни исташмайди. У айтдики, ҳатто тибет монахлари орасида ҳам ҳақиқатни изламайдиганлар бор, медитация давомида тезда фикри равшанликка эришни ўйлайдиганлари ҳам , ва амалиётлари, меҳнатлари муваффақиятли кечмаса монастрдан кетиишга, уйланиш ва ўз хўжалигини юритишга кеч бўлмаслигини ўйловчилари ҳам учрайди.

У айтдики, оддий одамда рўй берувчи ҳодисалар ҳеч қаерга олиб бормайди, чунки оддий одамни чинлик қизиқтирмайди, уни мулк, бошқа одамлар диққати, таассурот олиш, у ёки бу тўғрисида бахслар қизиқтиради ва оқибатда ҳаёти ахлат ўрага айланиб қолади, ва улар билан рўй берувчи ҳодисилар, бу шунчаки бу ахлатхонанинг бир бўлагидир.

Уй ушбу сўзнинг барча маъноларида ўз йўлини топишнинг оддий усули бор деб айтди – ва аслида энг оддийсида ва энг теранида. Бунинг учун ичдан асосий чақириқни “эшитиш” лозим ва сен қачонки уни “эшитсанг”, ҳеч қачон уни бошқа билан чалкаштирмайсан, ҳеч қачон сен бу чақириқдан бошқа нарсани афзал кўрмайсан, у энг яширин, ширин, ҳаётингда энг юксак нарса бўлиб туюлади ва айнан шунинг учун бу чақириқ сенинг йўлингни кўрсатади, ва у ўзи сенинг йўлингга айланади, чунки сен у сени ташлаши, уни сен кўпроқ ва теранроқ “эшитишинг” учун, у сени қандай очган бўлса ўшандай кишига айланиш учун ҳаётингни ўзгартиришингга тўғри келади.

У “эшитиш” сўзини у кўчма мазмунда ишлатишини таъкидлади, бу чақириқ намоён бўлганда, сен ўзинг унга айланасан, уни эшита оладиган ҳеч ким йўқ, сен ўзинг бу чақириқсан.

Бу барчасини айтиб, у жим бўлди ва у сўровчи оҳангда менга қаради, гўё айтилганларга мен қандай муносабатдалигимни ҳис қилишга урунгандай. Бу сафар савол бўйича муаммо йўқ эди, ва мен дарҳол унга савол бердим: “Лобсанг, бу чақириқни эшитиш учун ҚАНДАЙ қилиш керак. Мен НИМА қилишим керак. Лобсанг, айнан нима қилиш лозим”?”

У бош ирғади ва айтдики, чақириқни эшитиш учун тинч бўлиш керак, жуда ичдан жимжим бўлиш, чунки бизнинг хира ҳаётимиз шовқин қилса, фикрлар, истак, салбий ҳислар тўхтамай бири бирини алмашинса, унда бу шовқинда сен бу тинч чақириқни эшита олмайсан. Чақириқ пайдо бўлганда, у жуда тинч жаранглайди, фақатгина узоқ амалиётдан сўнг у анча қаттиқроқ ва баландроқ жаранглай бошлайди, бутунлай қалбнинг ҳар бир хўжайрасини ва танани қамраб олиб, сени қудратли хушбах вибрация билан тўлдириб жаранглай бошлайди. Мен кўряпман деди у, мен гапирган нарсалар сенга танишлигини  кўряпман.  

Унинг сўзларига ҳайрон қолдим ва ҳатто у хато қилаётганини айтмоқчи бўлдим, менда ҳеч қачон бунақаси бўлмаган, ва мен гарчанд у нимани гапираётганини тушунсамда, бироқ фақат маънавий жиҳатдан, мен фақатгина таърифни тушунаман, бошдан кечиришнинг ўзини эса йўқ. Лекин Лобсанг менга шундай қададики, мен бошлаб улгурмасдан жим бўлиб қолдим ва менга ўшанда фикр ялт этиб келди, албатта бу айнан ЎША-тушдаги “товуш”! Лобсанг аниқ ифода қилдики, уни мен ўзим ўша товуш умуман товуш бўлмаганини, шунчаки “товуш”сўзи анча мос бўлганини ифода қила олмадим, ва у барчаси мавжуд бўлган ҳайратли тўла тўкислик билан тўлиб тошган эди. Бу ҳеч қаерга чорламовчи ва ўзи йўл бўлган чақириқ эди. Хира хотирлашлар яна жуда равшанлашди, мен яна буларнинг барчасини жуда аниқ ва равшан бошдан кечирдим, ва Лобсанг кулиб бош силкиди-“мана кўряпсанми...”

- Сен ундан қандай қилиб тинч бўлишни, буни қандай уддалашни сўрадингми? – Мен эшитилган нарсадан анча хафсалам пир бўлди, энди “ақлингга дам бер” ёки “англа, бу оламда барча хомҳаёл” ёки “ўтмиш ҳаётдаги барча тирик мавжудотлар сенинг онанг бўлган ва уларнинг барчаси сев” каби нимадир келишини шу қадар кутгандим, ундан сўнг ўрнидан туриб, уйга кетиш мумкин бўлади, бундан ташқари кечки овқат вақти бўлди.

Мен оёқларни чўздим ва пойабзални кия бошладим.

- Ҳа, албатта сўрардим. У айтдики, ҳаммасидан аввало салбий ҳтисларни бошдан кечиришни тўхтатиш лозим.

- Аҳа, тушунарли...

Мен боғичларни маҳкам боғлади ва ўрнимдан турдим, оёқлар оҳиста увушди.

- Кетдик, Дэни, вақт бўлди, мен оч қолдим ва бир оз чарчадим, кўтариш қурилмасига қадар бизга яна ярим соат бор.

Орқага яна биз жим қайтдик, гоҳида майда йўртиб юриб қайтдик, мен аслида чарчадим, ҳеч нарса тўғрисида гапиргим келмасди. Гўё менинг кайфиятимга қўша яна туман тушди, хираликни сепган ҳолда ерга яқин дарахтларга парча парча осилиб туман тушди.

-Алвида, башара! – Мен отни отчига узангисини бера туриб сийпаб қўйдим. –Бошқа биз сен билан кўришмаймиз, бизнинг ҳамкор саёҳатимиз тугади. 

Унинг катта кўзларига боқиб, мен тўсатдан йиғлаб юборгудай ажралиш оғриғини шу қадар қаттиқ ҳис қилдим. Мен ҳеч қачон ва ҳеч қачон бошқа уни кўрмайман, ҳеч қачон... абадийлик бизни ажратади, ва қачондир у менинг ўзимни ҳам тарқатади... бу қандай аҳмоқона-тўсатдан қандайдир бир от билан ажралиш оғриғини бошдан кечириш... ҳа йўқ, аҳмоқона эмас, шунчаки ичдан нимадир чиқди ва бошқа тузалишни истамайди.

Машинагача биз бутунлай жим житликда бордик. Шафи, мени кўриб, қувонди (қарангга, соғинган:), эшикни хушмуомалалик билан очди.

- Мэм.

- Рахмат, Шафи. Кўришгунча, Дэни, истаб қолсанг, меҳмонга кел. Бугуноқ кечқурун мумкин, фақат кечроқ, мен кечки овқатни ейишни истайман ва кроватда ётгим келяпти, балким мен ҳатто бир оз ухлайман, соат тўққизларда мени “меҳмонхонамга” кел, ўтирамиз, яна суҳбатлашамиз. Шафи, агар у шикарани олса, қайиқчи сенинг уйингни номи бўйича топа оладими?

- Ҳа, мэм, ўз ўзидан маълум, бу шаҳарда қандай бўлса, ўшандай. Мана, ҳар эҳтимолга қарши, у Дэнига визиткани узатди.  

- Мен шубҳасиз бугун келаман. Агарда сен ухласанг, мен сени уйғота олмайманми?

- Ҳа, Шафи, Дэнига менинг хонамни кўрсатасанми.

Шафи, афтидан, бизнинг орамизда нафақат дўстона муносабат вужудга келди деб тушунди ва тил бириктирувчи оҳангда кўз қисди.

- ОК, мэм, айтганингиздай.

 

<< Бўлим 06

Бўлим 08 >>