Мундарижа:
06-01-01) Самарали амалиёт – бу майда такрорланмас ўзгаришлар амалиёти.
06-01-02) “Овчи ва табиатшунос” нуқаи назари.
06-01-03) Тадқиқот.
06-01-04) Аждарҳо схемаси, чизиқлар, гулбарг ва тўпгуллар.
06-01-05) Чекгалгичлар ва соқчилар.
06-01-06) Тутган ўрин ва ҳолат.
06-01-07) Шахс алмашинуви. Одамларга яқинлик.
06-01-08) Ижтимоий экспериментлар.
06-01-09) Тавсиф ва қайд қилиш. Расмий амалиёт.
06-01-10) Сталкинг ва аскетизм.
06-01-11) Ўрин алмаштириш ва чизгилардан озодлик.
06-01-12) Траектории. (Ҳаракат йўли)
06-01-13) Қўшимча § – олдингиларига кирмаган амалиётлар рўйхати.
06-01-01) Самарали амалиёт – бу майда такрорланмас ўзгаришлар амалиёти. Даврга оид ишлар спазматик истаги қилингандагина олға сурилиш жиддий тарза бошланади ва сен одат кетидан одат, идрок кетидан идрокни ўзгартириш билан майда бўлса ҳам, аниқ қадамлар ташлай бошлайсан. Ҳар бир бундай қадам қуйидаги хусусиятларга эга бўлади:
1) сен айнан қилишни истаган тўлиқ, юз фоизлик равшанли мавжуд.
2) У аҳамиятсиз, шу туфайли сен буни амалга оширишинг мумкинлиги борасида шубҳа йўқ (ёки деярли йўқ).
3) Ушбу қадамни амалга оширишнинг қувончли истаги мавжуд. У ЧСВ томонидан қўзғалмаган, модомики ЧСВ майда қадам каби “аҳамиятсиз озиқ” билан қониқмайди.
4) Натижага эришгандан сўнг тантана бор, олдиндан сезиб лаззатланиш ва олдиндан ҳайратга тушиш, қатъийлик ва қатъият кучаяди.
5) Қисман янги тиниқлик, равшанлик пайдо бўлади, янги РаИ намоён бўлиши мумкин.
Адолатпарастлик каби майда қадамлар амалиёти тажрибасигагина эга бўлиш кифоя, лекин буюк амаллар борасидаги танадан ташқари ширин ҳаёллар заифлашади, бу вақтда олдиндан сезиб лаззатланиш, олдиндан ҳайратланиш, завқу шавқ, қатъият ва дадиллик, журъат кучаяди.
Хиралашувга ботган одамлар ва фикри тиниқлашган каби кўринишни истовчилар майда натижаларга аҳамият бермайди, уларга истеҳзоли, паст назар билан қарайди. Улар амалиёти борасидаги саволга бундай одамлар жавоб берадиларки, унга кўра (бунда жаҳли чиқишни бошдан кечириб) фақат мушуклар тез туғармиш, амалиёт эса натижаларга жуда ва жуда тез олиб келади. Агарда сен компьютерда нотўғри тугмани босишдан жаҳл чиққанини бутунлай йўқотишни ўрганганингни гапирсанг, унда унга жавобан бу гўё натижа эмаслиги, балки бу арзимаган нарса, унда бутунлай бошқача режа, уни бундай майда чуйдалар қизиқтирмайди, у тўлақонли тиниқлашув, ойдинлашувга интилишини эшитасан. Одам не қадар сохта, носамимий, ёлғончи бўлса, ва хираликка ёпишиб олса, у муайян майда қадамларга шу қадар кам аҳамият беради.
Акс садо берувчи тимсол: матонинг кенг тарамини учига чўзилган ип. Бир жойда тортасан, лекин бутун матони сийраклаштирасан, ҳамма жойда анча юқори эркинли жойи пайдо бўлади. Қачонки майда такрорланмас қадам ташласанг, унда бу ҳаётингнинг бошқа томонларида акс этишини билиб оласан. Майда такрорланмас ўзгаришлар қилиб, гўё бошқа хираликларни ҳам осонгина юмшатасан, РаИ қизғинлиги ва ўткирлиги ошади.
Доимо сен олдиндан ҳис этган қандай муайян вазифалар олдингда ҳозир турганини, бугун, бу ҳафтада турганини фаҳмла.
06-01-02) Зичлаш амалиётида жараёнида мен бир лаҳза ҳам ўтказиб юбормасликка максимал равишда диқаатни жамлашни истайман, айнан ушбу лаҳзада СҲ ўтиб кетиши мумкин. “Овчи ва ёш табиатшунос тутган ўрни, нуқтаи назари шу тариқа ишлаб чиқилади”: майда СҲ билан овчи ва овчи қандай ғазаб билан ва муроса қилиб бўлмас тарзда излашига мувофиқ майда эҳтирослар билан пайдо бўлувчи РаИнинг изига тушувчи ёш табиатшунос йўқотиш ҳаракатини қайд қилиб СҲни ҳам йўқотади.
Зичлаш амалиёти давомида қуйидагилар юзага келиши мумкин:
*) Зерикиш (ахир мен одатий таассуротлардан маҳрумман) – овчига таслим бўлади
*) Таассуротлар истаги – овчининг муваффақиятли ишидан, РаИ эҳтироси, чайқалишидан СҲ (овчига таслим бўлади) ва ИҲ га иккига бўлинади (механик бўлсада табиатшунос қўллаб қувватлаши учун боради)
*) ТЧ дан доимо пайдо бўлувчи СҲ. Авваллари мен уларни пайқамадим, энди бўлса кўпгина ТЧлар зичлаш микроскопи ёрдамидагина фарқланувчи СҲ ларнинг манбаси ҳисобланишини кўряпман. (овчига таслим бўлади)
*) РаИ юзага келмаслигидан СҲ (овчига таслим)
*) РаИни, улар пайдо бўлиши, зичлаш жараёнини кутишдан олдиндан сезиб лаззатланиш (табиатшуносга қўриқда).
06-01-03) Тадқиқот – бу объект йўналтирилган равшанликга эришиш мақсадига эга ҳаракатлар мажмуи. Тадқиқот, кашфиётлар излаш ва кашфиётларни амалга ошириш доимо олдиндан ҳис қилиб лаззатланиш билан бирга келади. Айниқса, яққол олдиндан сезиб лаззатланиш РаИ вақтида юзага келади, айниқса олдиндан маълум бўлмаганда ва РаИни тадқиқ қилишда юзага келади, шу туфайли, шу нарса табиийки, РаИ уни тадқиқ қилиш қувончли истаги билан акс садо беради ва ўз навбатида равшанлик юзага келишига ва РаИ оламида саёҳат қилишни тезлаштиришга олиб келади.
Тадқиқотнинг таркибиай қисмлари:
1) объект ва тадқиқот мавзусини имкон қадар яққол ва анча лўнда белгилаш.
2) тадқиқ қилинувчи объектга алоқадор ва натижа берувчи тадқиқот учун аҳамиятли бўлган барча нарсанинг рўйхатини тузиш ва доимо янгилаб бориш.
3) тадқиқ қилинувчи ҳолатни, жараённи кўп марта қайта бошдан кечириш.
4) идроклар, жараёнларни фарқлаш бўйича куч ишга солиш.
5) янги идрокларни очишда–хоҳ ақлий равшанлик бўлсин ёки янги РаИ диққат билан қайд қилиш, тасвирлаш.
Тадқиқ қилишнинг барча жараёни давомида “овчи” ва “табиатшунос” фаол ҳолатини қўллаб қувватлаш.
06-01-04) Тўғри йўлли амалиётга умуман назар ташлашнинг усулларида бири ўзида анча аҳамиятли таркибий қисмларга эга схемани яратишдир. Мисол учун аждарҳо схемаси. :
1) Аждарҳонинг асосий схемаси – «овчи» ва «табиатшунос».
2) Овчи ва табиатшунос агарда уларга тўртта хусусият тегишли бўлса бенуқсондир.(шунингдек, улар фаолияти максимал равишда самарали):
*) диққатлилик [улар нимага ов қилаётганига]
*) журъатлилик [ўз фаолиятини амалга оширишда]
*) қатъийлик (шунингдек, узоқ вақт давомида фаолият юритишга қодирлик)
*) олдиндан сезиб лаззатланиш [овлар натижасини]
(Ушбу 4 хусусият тегишли чизиқдан ҳар қандай РаИни билдиради).
3) Овчи ва табиатшунос агарда тўртта мақбул, қулай, ижобий омиллар намоён бўлган бўлса, тўртта хусусиятнинг ёрқинлигини кучайтиради:
*) РаИ туғилиши зўр бериши.
РаИ туғиилишига анча тўғри рағбатни “олдиндан сезиб лаззатланиш” хусусияти кўрсатади.
*) рўйхатлар, таърифларни тадқиқ қилиш, қайд қилиш ва тўғрилаш. Бу мазкур амалиётга алоқадор барча нарса рўйхати – қувончли истак, равшан асослар таркиби (шунингдек, вақти вақти билан бўлсада РаИ юзага келиши), равшан омиллар, расмий амалиётларни қайд қилиш, юзага келувчи тахминий фикрлар, РаИнинг жарангдор таърифи ва бошқалар.
“Рўххатларни қайд қилиш”ни анча тўғридан тўғри қўллаб қувватлашни “диққатлилик” хусусияти амалга оширади.
*) “Қадаш”. Аста секин номақбул омилларнинг таъсири йиғилади, РаИ қизғинлиги камаяди, равшанлик хиралашади, қониқиш ва одатийлик ортади, мен эса буни пайқамай қолишим ҳам мумкин, бу худди ёш бола билан яшаганда, у вояга етишини, ўсишини пайқамаслик кабидир. “Қадаш” бу шижоат юборилиши, ва ғазабли зўр беришларнинг юборилиши, самимийлик хусусиятини текшириш.
“Қадаш”нинг анча тўғри қўллаб қувватланишини “қатъийлик” кўрсатади.
*) “Ўзига етарлилик” – ёлғиз жангчи тутган йўли, одамларга, жумладан амалиётчиларга ёпишишдан эркин, ҳар қандай шароитда, ҳамма нарсадан қатъий назар ўз саёхатини давом этттирувчи одам тутган йўли.
“Ўзига етарлилик”ни анча тўғри қўллаб қувватлашни “қатъийлик” хусусияти кўрсатади.
4) Овчи ва табиатшунос агарда тўртта номақбул омиллар юзага келмаса, тўртта хусусият ярқирашини заифлаштирмайди:
*) Таассуротларнинг механик истаги. Авваломбор “қатъийлик”ка салбий таъсир қилади..
*) Оч-кул ранг ҳолат, ўрмаловчи СО. Авваламбор “олдиндан ҳис қилиш”га салбий таъсир қилади.
*) Эмакловчи чарчоқ ёки серуйқулик. Авваламбор “диққатлилик”ка салбий таъсир қилади.
*) Қониқиш. Авваламбор “дадиллик”ка салбий таъсир қилади
5) Асос:
Бешта позициядан иборат, улардан ҳар бири ҳар бир скандхи учун мақбул амалиётни ўзида мужассам этади (идрок тури).
*) «Сталкинг» (ҳиссиётлар скандхаси – СҲ, СО, СҚҲ дан тозаланиш, РаИ вужудга келиши). Сталкинг борасидаги бобга қаранг.
*) «Аскетизм» (истаклар скандхаси – механик истаклардан тозаланиш, қувончли истаклар юзага келиши). Аскетизм бобига қаранг.
*) «Жимжитлик» (фикрлар скандхаси – чалкаш чулкаш ички диалоглардан тозаланиш, оқилона равшанликнинг юзага келиши). ИДни йўқотиш бобига қаранг.
*) «Сиддхи» (ҳиссиётлар скандхаси – салбий ҳиссиётлардан тозаланиш, жисмоний кечинмалар юзага келиши). ЖК бобига қаранг.
*) «Равшан фарқлаш» (фарқловчи ҳис скандхаси – “дарё эмас, тоғ ҳам эмас” каби амалиёт ёрдамида механик фарқлашдан тозаланиш, равшан фарқловчи ҳисни юзага келтириш). РФҲ бобига қаранг.
6) Равшан асос. Вақти вақти билан барча пайдо бўлувчи РаИлар мажмуи.
7) Бешта асосий Кечинмалар (шунингдек экстатик РаИ) –РаИ денгизи устида кўтарилувчи бешта тепалик.
8) Самадхи – беш Кечинма синтези – ифода қилиб бўлмас ҳолатга эшик.
Барча саккиз таркибий қисм мажмуи ва “аждар схемаси” саналади.
Аждар схемасида айнан табиатшунос билан овчи марказий ўрин эгаллайди, тадқиқот эса фақатгина тўрт мақбул омилларнинг бири таркибига киради. Айнан шундай урғу бериш РаИга саёҳатнинг анча интилувчан илгари сурилишига олиб келади. Тадқиқот марказда турувчи, бошқа барча қолган нарсалар ёки барчаси тушадиган“олим” позицияси ўта самарасиз, натижавий тадқиқот мумкин бўлмаган омилларга диққат деярли қаратилмайди ёки умуман қаратилмайди.
Чизиқлик таърифни анча лаконик диаграммм билан алмаштириш мумкин: мисол учун марказда – иккита ҳарф: «о» ва «т», бу ҳарфлар овчи ва табиатшуносни англатади. Ҳар иккала ҳарф ҳам айлана марказида бўлади, унда бири биридан баробар ажралганликда 4 хусусиятни англатувчи тўртта қисқартма сўз қайд қилинган. Айлананинг чап ва ўнгида – бир тик қатордан, тўрт йўллан иборат бир тик қатордан. Чапда : мақбул омиллар, ўнгда: номақбул омиллар. Пастдаги ётиқ чизиқ – асос. Диаграмманинг юқоридан қопловчи ёй Кечинмалар ва Самадхи билан равшан асосни билдиради. Мен диаграмма таркибини қандай эслаб қолишимга мувофиқ, уни янада лаконик пиктограммага ўзгартираман – иероглик прототипи:марказда «о т». Атрофида – тўртта баробар узоқликдаги айлана. Чапда – тўртта плюсларнинг тик қатор, ўнгда -тўрт минуслар тик қатори. Пастда – ётиқ чизиқ. Юқоридан – ёй.
Агарда ҳиссий туб маъно тимсолига киритиш истаги мавжуд бўлса, тимсолни шакллантириш мумкин. Тимсол шунингдек истаганча батафсилликларни ўзига киритиш билан ҳам ажралиб туради. Мисол учун –бу икки бошга эга аждар тасвири (овчи ва табиатшунос) – чап боши интилувчан ифодага эга (РаИни олдиндан сезиб лаззатланиш), ўнг –талончи мудофаа (хираликларни овлаш). Аждарда тўртта қанот (тўртта хусусият), ва тўртта оёқ панжаси – икки олдинги ва икки орқа. Чап олдинги оёқ тўртта тирноққа эга, бу билан аждар гўё ўлжани чангаллайди (тўртта мақбул омилларни назорат қилиш). Ўнг олдинги оёқ ҳам тўртта тирноққа эга, бу билан аждар гўё ўзидан ниманидан итаради (тўртта номақбул омилларни назорат қилиш). Икки пастки оёлар беш бурчак кўринишида таянчга ёпишди(ҳар бир скандхи учун мақбул бўлган 5 амалиёт асоси). Аждар боши устида ўртада қуйидаги тузилишга эга тож: кўп бурчакли асос (равшан асос) юқорисидан бешта пирамида кесишади (бешта асосий Кечинмалар), пирамидалар орасида тож марказида Самадханинг ярқировчи шари.
Аждар схемаси– бу амалиётда урғуларни жойлаштиришни қайд қилиш, устунликни белгилашдир. Агарда руль, ғилдирак, двигатель ва фаралар бўлса, хоҳ бири, хоҳ бошқасини чалкаш чулкаш қўллаб, сен узоққа боришинг гумон. Аждар схемаси амалиёт қисмларини бир бутунликка бирлаштиради, олинган тажрибани кристаллаштириш рўй беради ва бу шунчаки нутқий ибора эмас, бу айнан амалиётнинг янги хусусиятни юзага келгани каби бошдан кечирилади– фавқулодда интилувчанлик, чалкаш таъсирлардан мустақиллик пайдо бўлади, олдиндан ҳайрат ошади, РаИ қатъий ва равшан юзага келади, “ягона мақсад” ҳолати мавжуд бўлади.
Гуржиев таърифлаган нарсага яқин тарздаги бир ўхшашликка мурожаат қиламан (П.Д.Успенскийнинг «Мўжизалар изида» китобига қаранг): одатий одам коллоид аралашмани ўзида мужассам қилади-турличи бўлакларнинг ўта кўп миқдори муаллақ ҳолатда бўладиган суюқлик ва ҳар қандай таъсир ташқи томондан бўлакларга қоришади ва пастда бўлган нарсалар юқори бўлиб чиқади ва барча аралашмаларни келгуси туртки яна барчасини ўзгартмагунча идора қила бошлайди. Амалиёт билан машғулотлар кристаллаштиришга олиб келади- энг жозибадор ҳолат аста секин акс садо кучи таъсири остида, “тортишиш”нинг ўзига хос хусусияти билан бирга йиғилади. Механик таъсирларга қарши идрок бирлашмасини ҳосил қилувчи кураш жараёнида, улар жуда ва жуда узвий алоқаларни ҳосил қилади, улар яқинлиги даражаси ва тўпланиши шу қадар ошмайдики, янгиси пайдо бўлади. Амалиётчига номаълум бўлган РаИ бирлашмасига нафақат асосий турғунлик, балки янги хусусият қўшувчи кристаллаштириш жараёни худди қоришмада етишган кристал каби қоришма хусусиятидан жиддий фарқ қилувчи хусусиятга эга. Аждар схемаси бу каби кристаллаштиришнинг аксидир.
Овчи ва табиатшуноснинг тўрт хусусияти бирлигини “ният” атамаси билан таърифлаймиз (ушбу атамани Кастенеда китобидан айнан шу боисдан олдимки, унга кўра фикримча у мен уларни нима деб таърифлашимни айнан ифода қилади.) Ниятни туғилиши бу тўртта хусусиятнинг туғилиши демак.
Аввало мен томонимдан таърифланган амалиёт қайси омиллар ва хусусиятларга таъсир қилишини кўриб чиқамиз (афтидан, бу жуда тахминий тақсимот, баъзи амалиётлар эса биратўла бир қанча йўналишга салмоқли ҳисса қўшади). Вужудга келган жадвални кўриб чиқиш қайси соҳаларда амалиёт етишмовчилиги мавжудлигини тушунишга олиб келади ва ўшанда аждарҳонинг бу қисми ривожланиши учун амалиёт ўйлаб чиқиш истаги пайдо бўлиши мумкин.
Дадиллик
Тушунчаларни ўрганиш, тадқиқ қилиш (бу амалиёт далиллар ва аксил далилларни қидириш бўйича жуда давомий куч ишга солишни талаб этади.),
Зичлаш (пайқалмаганларни ўтказиб юборишга одатланганликни йўқотиш бўйича узоқ вақт куч ишга солишни қўллаб қувватлаш жуда мушкул. ),
Узоқ вақт давомида 15, 10-дақиқалик қайд қилиш.
Қатъият
Ижтимоий экспериментлар,
Қувончли истакларни рўёбга чиқаришнинг 10 қоидасига риоя қилиш
Диққатлилик
Тилни тозалаш (сўз ишлатиш, имо ва ишораларни кузатиш жуда осон),
Маиший тушкунликни йўқотиш (жуда майда одатий ҳаракатларни кузатиш жуда осон),
РаИ мавжудлиги ёки йўқлигининг муттасил қайди,
Баланд ички диалогни йўқотиш,
Маънавий ўйинлар
Олдиндан сезиб ҳайратланиш
Қувончли истаклар рўйхатини яратиш,
Қувончли истакларни рўёбга чиқариш,
Равшан омиллар рўйхатини яратиш,
Тадқиқотлар
ССС
Оргазмларни тўхтатиш ёки сийраклаштириш,
Шахсий ўтмишни эслаш ва қайта бошдан кечириш (кўплаб чуқур СОларни ёриққа чиқаради, уларни йўқотишга лойиқ қилади),
Қониқиш
Ўлимни ёдга олиш,
Қониқишни тўғридан тўғри йўқотиш,
Сталкинг
Таассуротлар истаги
Диққатни қайтиши (диққат ТЧдан қайтади),
Аскетизм (механик спазматик истакларга ёпишишдан озод қилади),
Механик истакларни тўғридан тўғри йўқотиш ва қувончли истакларни ҳосил қилиш
Серуйқулик/чарчаш
Қувончли истакларни рўёбга чиқариш,
Жисмоний машқлар,
Жисмоний кечинмалар туғилиши,
Рўйхатлар тузилиши
Ажралиб турувчи хусусиятларни қидириш, синфларга бўлиш ва гуруҳларга бирлаштириш, қонунга асосланганликни тасвирлаш, бирлаштириш, ҳисоблаб чиқариш қобилиятини оширишга йўналтирилган амалиётлар,
Юқори тартибсизлик ва тизимнинг қийинлиги билан ажралиб турувчи объектлар тасвирини тузиш: туп, бирон ёққа йўл, шахс, одам ўзини тутиши,
Ҳар қандай атамаларнинг аниқланиши,
Саволларга жавоб, баҳсу мунозаралар, изоҳлар [бошқа амалиётчилар хабари] (мазкур мавзу бўйича ўнлаб аҳмоқона саволларга жавоб берар экансан, ўзинг кристал, шаффоф равшанликни қўлга кирита бошлайсан),
Мақолалар ёзиш [ўтказилган тадқиқотлар бўйича],
Талқин қилиш ўзгаришида машқ қилиш (талқин қилиш, шунингдек беъманилик шаклланишининг қаттиқ механиклигини йўқотади),
РаИ туғилиши
Айланма идрок (СҲ ни йўқотишг ва РаИ ни бошдан кечириш одатини тўғри йўлга қўяди),
Ҳиссий сайқал (СОларни йўқ қилади),
Сталкинг (СҲларни мутлақо йўқ қилишнинг универсал усули),
Механик истакларни йўқотиш,
Механик фарқловчи ҳис этиш, англашни тўхтатиш амалиёти (дарё эмас, тоғ ҳам эмас, ухлаб қолганда ва бошқаларда бўшлиқни эгаллаш моментини назорат қилиш.),
Ҳозир РаИ мавжуд/РаИ мавжуд эмаслигини муттасил фаҳмлаш,
Қадаш
Амалиёт натижаларини соатлик қайд этиш,
5-10-15-лаҳзалик қайд, дақиқалик қайд
Ўзидан қаноатланиш
Йўқликни ҳис қилиш (ўзидан қаноатлантирувчи “мен” нинг йўқлининг англаш барбод қилади ва ёлғизлик хом ҳаёли),
Тасвирлаб битиришни йўқотиш [айниқса сенга яқин ва қизиқарли одамлар] (айнан яхшилаб ўйлаб кўрилган тимсолларга нисбатан боғланиб қолиш пайдо бўлади.),
Шахсиятларнинг айлана тарзда алмашиши(ўз шахсиятига боғланиб қолишни бартараф қилади),
Аждар тасвирига тўлдириш киритиш мумкин-овчи ва табиатшуносни ифода қилувчи ҳар бир қанотида тангача чизиш лозим, улардан ҳар бирида афзал тараққиёт ёки тўғридан тўғри мос хусусият, ёҳуд у билан мақбул ёки номақбул омилларни бирлаштиришга йўналтирилган амалиётни ифода қилувчи икки уч ҳарфли қисқартма бўлади.
Асосда мен шиор ёзишни таклиф қиламан (шарпа шиорни тушиниши учун тимсол), мазкур моментда шарпа учун долзарб бўлган шиор, мисол учун:
Бошқа шарпалар амалиётига боғлиқ бўлмаган ҳолда,
Қўрқув ва кутувларга боғлиқ бўлмаган ҳолда,
Ҳолат, ғалаба ва мағлубиятга боғлиқ бўлмаган ҳолда,
Мен ўз амалиётим билан шуғулланаман,
Мен саёҳатимини давом эттираман.
Рўйхатлар тузишни батафсил кўриб чиқамиз. Рўйхатларни қуйидагиларга бўлиш менга ёқади а) доимий ва б) ҳар кунлик янгилаш. Доимий рўйхатларнинг намунавий таркиби:
*) Асосан рўёбга чиқариш мумкин бўлган шаҳвоний ҳаёлот
*) Асосан рўёбга чиқариб бўлмайдиган шаҳвоний ҳаёлот
*) Сен қачондир улардан нимадир истаган, + улар сендан нимадир истаган барча одамлар.
*) Чизиқлаб бўйича тарқатилган сенга маълум РаИ
*) Турли РаИ лар учун равшан омиллар
*) Келажакка истиқболли изланишлар
*) Келгусида рўёбга чиқаришни умид қилувчи қувончли истаклар
*) Келгусидаги хавотир
*) Қачонлардир ҳаётимда бўлган, охир оқибат рўёбга чиққан кучли қўрқувлар рўйхати ва шу қадар авваллари исталмаган натижаларни қандай қилиб оқибатда баҳолашимнинг таърифи.
*) Ушбу ҳисоботни юритиш даври мобайнида ҳафта кунлари бўйича кашфиётлар рўйхати
Кунлик рўйхатнинг намуна таркиби:
*) Бугуннинг қувончли истаги
*) Ҳозир қизиқ бўлган изланишлар
*) Буган ўтказилувчи расмий амалиётларнинг қайди
*) Бугун намоён бўлувчи механик истаклар
*) Бугун намоён бўлувчи РаИ
*) Бугун намоён бўлувчи жисмоний кечинмалар
*) Бугун қандай кашфиётлар бўлди
*) Бошдан кечирилган 2 соат учун ҳисобот
РаИ чизиғи модели РаИ нисбатан кам бўлган пайтда муваффақиятли туюлади, лекин улар сони кўпайганда, шу нарса равшан бўладики, унга кўра бу модел энди қониқарли эмас, модомики, чизиқлардан биридан идрок қилиш бир вақтнинг ўзида намоён бўлиши мумкин, балким рўй бермаслиги ҳам мумкин. Бу қандайдир қатъий кетма кет нарса каби маиший “чизиқлар” бирлашмаси билан бирлашмайди. РаИ бир чизиқда намоён бўлиши мумкин ёки балким намоён бўлмаслиги ҳам мумкин деган айнан шу икки факт, шунингдек бир кечинма соҳаси доирасидаги турли режадаги чизиқларнинг мавжудлиги аниқ моделни топиш ва тўпгул модели қанай бўлиши истагига олиб келади. Анча аниқ ўхшатиш- бири ортидадан бошқа олов гулбарги ёнганда ва ёниши мумкин бўлганда газ қопқоғи бир вақтнинг ўзида барча гулбарглар қандай ёнса, улардан баъзилари шундай ёнади. Бунда чизиқларни тушуниш бутунлай йўқолмайди, чунки тўпгулнинг тасаввур қилинган атрофи бўйича гулбаргларни жойлаштиришнинг кетма кетлигини белгилайди, шунингдек бир гулбарг қўшнисини ёндирувчи кетма кетликни белгилайди.
Тўпгул тузилиши бир жойда ўзичи гўё очилиши, шаклланиши учун бир янги РаИнинг намоён бўлиши баъзан етарли. РаИнинг бу каби рўйхатини тегишли бобда қаранг.
Мажозий гапирганда, барча тўпгулларнинг ўткир ҳар бир гулбарги ўзида аланга тилиши мужассам қилади, шунингдек қизқинликни оширишда ҳар бир РаИ экстатик хусусият, экстатик хушёқиш, экстатик дадиллик ва бошқалар касб этади. Экстатиклик хусусияти намоён бўла бошловчи РаИ қизғинлиги 8 дан 10 баллик шкалада аниқланиши мумкин. Ҳар қандай РаИ экстатик шаклга етишиши мумкин, лекин у чизиқлар бўйича не қадар юқори жойлашган бўлса, бу экстатик форма шу қдар осон эришилади.
Экстатик хусусиятга эришиш “қўшилиш” соҳасига дахлдорликни, Самадхага олиб борувчи Кечинмалар синтези бошланиши жараёнини англатади.
Мен катта плакатда секторларга бўлинган, чизиқлар ва тўпгулларга бўлинган РаИ рўйхатини ёзишни маслаҳат бераман. Уни яхши тасвирланиши учун деворга илиб қўй, рўйхатни у доимо қўлда бўлсин учун ён дафтарда сақла ёки чўнтак компьютерида. Аввало ушбу схемада РаИ жойини белгилашни истамасликнинг инерцияси бўлади, лекин бу РаИ мустаҳкамланишига ёрдам беради, унинг пайдо бўлиш суръатини кучайтиради ва сифатини оширади, у ҳолда тегишли қувончли истак намоён бўлишни секинлашмайди.
РаИ кўпинча бири бирини қоришмалардан тозалаб ва кучайтириб, жуфтликлар таркибий қисмларининг оддий қўшилишига олиб келмайдиган қисман янги ўзгачаликлар пайдо бўлишига олиб келиб барқарор жуфтликлар билан пайдо бўлади. Жуфтликлар чизиқли (бир гулбаргдан иборат), чизиқсиз (қўшни гулбарглардан иборат), ва интеграл (турли секторлардан иборат) бўлади. Жуфтликлар изидан анча мураккаб РаИ комплекслари-“аккродлар” вужудга кела бошлайди.
06-01-05) Механик истакларни йўқотиш ва қувончли истакларни ишлаб чиқишига мувофиқ, катта аҳамиятга эга яна бир нарса ойдинлашади – менинг идрокларим таркибида фақат битта вазифани-қувончли истаклар чекловчиси бўлишни амалга оширувчи истакларнинг бутун мажмуи мавжуд экан. Ушбу поя ўсиб чиқувчи тупроқ-қўрқув. Тўғридан тўғри туғилганданоқ шакллана бошлаган турли қўрқувлар ушбу чекловчини озиқлантиради. Қўрқув таркибига қуйидагилар киради:
а) агарда исталган натижа олинмаса, хафсаласи пир бўлиш қўрқуви
б) ўзгариш қўрқуви –қандай бўлса шундай, ҳеч нарсани ўзгартмасдан қолдиришнинг механик истагини кучайтирувчи консерватив қўрқувнинг юқори даражаси.
в) барча янги нарсалардан қўрқиш
г) бошқа бир қатор майда қўрқувлар.
Чекловчи ҳаракати мажмуи (ўзгаришдан механик қўрқувлар мажмуи сифатида тушинилувчи) кучли қувончли исташга қодир эмаслик каби намоён бўлади. Мен қувончли истакни бошдан кечирганимда, баъзан истак кучини йиғишга ҳалақит бериб гўё мени “томоғимдан ушлагандай” ва орқага тортгандай ҳис пайдо бўлади. Мен гўё ўзимни бир қўлим билан олдинга тортаман, бошқаси билан орқага. Бу худди шундай.
Чекловчи ҳаракати амалиёти натижасида СҲни тўғридан тўғри йўқотиш заифлашади, ва РаИ туғилиши ўз ишини секинлаштиради, лекин тўғри. Аммо равшан тарзда чекловчига қарши ҳаракат қилувчи махсус, қисқа йўналган амалиётларни танлаб олишга имкон бўлмайдими?
Шу нарса катта аҳамият касб этадики, унга кўра чекловчи мавжудлиги англанган, бу механик истак мажмуи кул ранг фони умумийлигидан ажратилган, вақти вақти билан амалиётчига ўрмаловчи механик истак мажмуи кул ранг фони умумийлигидан ажратилган, модомики энди идрок таркибида янги қувончли истак пайдо бўлди-чекловчига қарши ҳаракат истаги, уни йўқотиш истаги (амалиёт билан машғул бўлмаган ва РаИни бошдан кечирмаганлар ташвишланмаса ҳам бўлади-зўрлаш, бузиш, ҳокимиятга эга бўлиш ва бошқалар билан боғлиқ истакларни рўёбга чиқариш чекловини йўқотиш тўғрисида гап кетмаяпти, балки РаИ чекловини –назокатни, хушёқиш, бахтиёрлик, кенглик ва бошқаларни бошдан кечириш чекловини йўқотиш тўғрисида кетмоқда). Чекловчи идрокнинг алоҳида мажмуи сифатида ажралмагунча ушбу истак пайдо бўлмасди. Маълум бўлганидек, қувончли истак мавжудлиги ҳақиқати ҳаракатланувчи куч ҳисобланади-айнан у чекловчи билан кураш усуллари ошкор бўлишига ва ушбу усулларга риоя қилишда дадиллик ва қатъийликни намоён қилинишига олиб келади. \
Вазифа қўйиш бундай кўриниш касб этади: ҳозир 5 қизғинликдаги баъзи РаИлар рўёбга чиққан. Мен ҳозироқ ҳалақит берувчи нарса уни 10 қизғинликда бошдан кечиришми? Анча ғалати савол, ҳар ҳолда мен бу саволни ўзимга берганда ҳайратга тушганман. Аслида – нима ҳалақит қилади? Афтидан ҳеч нарса ҳалақит бермайди – олдиндан ҳайратланишга, мазкур РаИни кучайтириш истагига диққатни жамлаб…мана шунда мазкур РаИ ни кучайтириш истагини мен истаганимча бошдан кечира олмайман. Ўта ғалати ҳис –гўё мен олдинга чиқишга ҳаракат қиламан, резина эгилувчанлик билан орқага тортади, ва мен қанча фаол олдинга интилсам, шу қадар кучли мени орқага тортади. РаИни кучайтиришнинг истагини кучайтиришга интилишга қараганда ушбу қаршиликнинг ҳис қилишнинг бошқа оддий усули йўқ. Эгилувчан резинанинг мутлақ равшан ҳисси. Чекловчи, мағлубият қўрқувининг таркибий қисмларидан бири ушбу резина саналади. Мен истаган нарсани бошдан кечириш имконсиз бўлишидан қўрқув. Мағлубият қўрқувини мен ниятни ривожлантириш йўлидаги биринчи соқчи деб атайман. Бу соқчи дадиллик занжирини чалкаштирди, шу билан бирга барча аждарни тушовлади.
Ўн йилаб сен мағлубиятдан хафсалаинг пир бўлди ва бу барча йиллар давомида қувончли истакларни ахталовчи мағлубият қўрқуви кучайди, ахир бу хафсаласи пирликдан қутилишнинг энг оддий усули-сен не қадар заиф истасанг, буни олиш учун шу қадар кам қўрқув бўлади, ва мағлубият вазиятида шу қадар кам хафсаласи пирлик бўлади. Агарда ниманидир жуду кучли истасанг, унда бутунлай асабинг бузилади, ўзингга турар жой топа олмайсан, агарда нимадир бўлмай қолса, ёки кўнгилдагидек бўлмаса-бу фалокатга айланиши, ойлаб ёки йиллар давомида издан чиқаради. Ва энди сен равшан РаИ истагини бирдан кучайтиришга уринганингда, азоблардан акс этувчи ушбу қалқонга уриласан. Ва унга энди иш йўқ, энди сен азият чекувчи жабрдийди эмассан, ўзиникига эришмагунча бир нуқтага урувчи жангчисан. Унинг иши йўқ, Сен ҳаттоки СҲнинг соясини ҳам тоза йўқ қилишни машқ қилувчи овчи сенда тайёр. Қўрқув ўз ўзидан пайдо бўлади, у фақат кичик куртакчага қолдирибгина дадилликни ўсиб турган жойида ўлдиради, ва ушбу механизмни йўқотиш учун, биринчидан уни тушуниб олишни, иккинчидан тўғридан тўғри куч ишга солиш билан йўқота бошлашни маслаҳат бераман.
Биринчи, нимани тушуниб олиш лозим – бу ўз ўзидан “мағлубият” тушунчаси ва уни “омадсизлик” тушунчасидан фарқлаш лозим. Одатий одам ҲЕЧ ҚАЧОН мағлубиятни бошдан кечирмайди, модомики мағлубият аниқланишига кўра –бу кутилган ҳолатларга йўналтирилган зўр беришлар натижаси, ва одатий киши ҳеч қачон куч ишга солмайди, у кўр кўрона кучлар, тасодифий айқаш чуйқаш шароитлар қўлида ўйинчоқ ҳисобланади. Одатдаги киши ҳеч нарсани танлай олмайди, модомики ўзини бошқармайди, ўзига хўжайин эмас. Агарда у ниманидир ҳимоя қилса, вужудга келган механизм туфайли у буни ҳимоя қила олмайди. Агарад ниманидир берса, яна ўша вужудга келган механизм туфайли у буни ола олмайди. Одатдаги киши бирон нима ҚИЛУВЧИ, куч ишга солувчи киши саналмайди, чунки менинг атамамда ҳар қандай зўр бериш-бу равшан англаш ҳодисаси, механизмларни енгиш ҳодисасидир, ва зўр бериш манбаси механик шароит бирлигида эмас, балки РаИ бирлигида ётади. Манба бўлиб олдиндан ҳайратланиш чизиғидан ҳар қандай идрок ҳисобланади. Улар СҲ, тушунчалар, механик истакларга ботган ва ҳатто улардан қутилишга интилмайдиган ва ҳатто қутилиш мумкинлигини билмайдиган одамда барқарор намоён бўлади. Одатий одам зўр беришни амалга оширдим дес, бу атамаларнинг янглиш аралашишидир. Агарда тушунча ва СҲ сени чирантиришга мажбур этса, унда бу зўр бериш эмас, айнан чираниш, зўриқишдир, ва кўпроқ ёки камроқ чалкаш ҳаракатлар натижаси ё омад, ёки омадсизлик бўлади-шароит шундай ёки аксинча юзага келади, ва сен буни омад ёки омадсизлик деб талқин қиласан, чунки бунга ҳеч қандай асосинг бўлмай туриб, модомики бири кетидан бошқасига келар экан, сени ҳозир қанотлантирган нарса сени азият чектирувчи мева келтиради. Одатдаги одам РаИ га интилмайди, у нима истаганини билмайди, модомики нимадир исташ-хираликлардан озод бўлишни ва ўз қувончли истакларни ҳис қилишни англатади, ва одатдаги киши учун бунинг имкони йўқ, чунки у муттасил хиралик муҳитидадир. Шу туфайли, одатий одам нимадир олса, у доимо у истаган нарса эмас, бу доимо бутунлай у нарса эмас, ёки умуман ундай нарса эмас, чунки у –нима “нарса” ҳақида гап кетаётганини билмайди. Одатий одам ноаниқ шинамлик, хотиржамлик, қониқишга интилади, лекин аслида аниқ нима истаганини мутлақо тасаввур қила олмайди, шунингдек СҲдан, тушунчалар, қўрқув, бемаънилик, РаИ ва қуончли истакни бошдан кечирмасликдан қутила олмайди. Ва агарда у қўйилган мақсадга эришганда, унда у биринчидан, исталган енгиллашув келтирмайди, унинг ҳаётини қизиқарли қилмайди, ва агарда бажарса, унда жуда қисқа муддатда, бундан кейин яна хиралик, СҲнинг чуқур тубига туша бошлайди, бу сабабли одам исталган деб ҳисобловчи натижани олиб, у барибир унинг йўқотилиши кутилган қутилиб бўлмас қўрқувдан қутилади. Агарда эр хоҳласа, унда, унга эга бўлиб ва севиб қолган бўлиб, у абадул абадга рашқдан, эътибор етишмаслигидан ва бошқалардан азият чекади, модомики, хиралик, бемаънилик, ва СҲ эр томонидан ўчирилмайди, ва кейин севишганликда қутилиб бўлмас тарзда тез бурилиш пайдо бўлади, бу зерикишнинг мутлақ зимистонига ва одатийликка олиб келади, ахир СҲ ҳамма ҳаммасини қомига тортади. Бу абадий азиятлар муҳити билан беркитилган ҳақиқатан даҳшатли ҳолат. Хираликларни йўқотиш ва РаИ га эришишиш бўйича аввало куч ишга солишдан ташқари бошқа ҳеч қандай илож йўқ. Дўзахдан қўрқувчи одамлар кулгилидир-улар дўзах аллақачон уларга етиб келганини тушунмайдилар, улар аллақачон ўша ерда, модомики, у уни йўқотиш бўйича куч ишга солинмагунча, шунингдек қоронғулик муҳитидан чиқишга зўр бермагунча абадий ва қутилиб бўлмасдир.
Хулоса қиламан: одатий одам ҳеч қачон зўр бермайди-у шунчаки бир томондан бошқа томонга ташийди ва у доимо уни ҳар тарафдан яссилаши натижасида кучанади. Одатий одам ҳеч қачон мағлубиятни бошдан кечирмайди, балки фақат омадсизликни бошдан кечиради, модомики мағлубият-бу таърифига кўра зўр бериш натижаси, омад ёки омадсизлик-шароит-аҳволларнинг механик тўғри келиб қолишининг асоссий талқинидир.
Зўр беришлар ҳолатида барчаси аксинчи. Агарда сен куч ишга солган бўлсанг ва РаИни бошдан кечирган бўлсанг, унда ушбу кечинманинг ўзи ушбу моментнинг мақсади, мазмуни бўлиб ҳисобланади. У ҳеч қандай шароитда ўз қимматини йўқотиши ёки камайтириши мумкин эмас, яъни бу ютуқни йўқотиб бўлмайди. Лекин, бундан ташқари! Агар сен куч ишга солдинг ва муваффақиятсизликка учрадинг, унда бу мўжизали тарзда олдинга қадам бўлади. Шуни таъкидлайман-мен мағлубиятни олдинга қадам деб таърифламайман, у айнан шундай бошдан кечирилгани боси олдинга қадам ҳисобланади. Агарда одам илк мағлубиятдаёқ таслим бўлмаса, агар унда қоронғуликда яшаш мумкин эмаслигидан тушкунликка тушиши ва РаИга қувончли интилиш рағбатлантирувчи омили етарлича кучли бўлса, унда мунтазам равишда куч ишга солиб ва мунтазам равишда қоронғулик устидан камдан кам ғалабалар билан навбатма навбат келувчи мағлубиятга учраб, у қутилиб бўлмас тарзда эртами кечми мағлубият уни мустаҳкамлаётганини пайқайди. Агарда буган мен СҲни йўқотиш учун 100 ҳаракат ишга солдим ва уларни фақат 5 марта йўқотдим, унда эртага мен ўзимни энди анча қатъий ҳис қиламан, бир ҳафтадан кейин эса-янада қатъий ҳис қиламан. Зўр бериш тажрибаси йўқолмайди! Анча кенг миқёсда гапириб, зўр бериш ҳеч қачон мағлубиятга олиб келмайди, улар доимо муваффақиятга олиб келади, фақат баъзи ҳолларда бу муваффақият натижага эришилмаганда бу муваффақият мағлубият деб аталади, баъзан эса у натижага эришилмаганда ғалаба деб аталади. Ушбу тушуниш натижасида амалиётчи ғалаба албатта руҳ бағишлайди, лекин мағлубият ҳам руҳ бағишлайди, модомики агарда мағлубият жойига эга бўлса, демак куч ишга солиш, тиришиш бўлган, дема ҳар ҳолда олдинга қадам ташланган, демак барибир ўзича –нимадир ажойиб тиришиш, зўр бериш бошдан кечирилган, СҲ иродасига енгилмаслик, балки тиришиш, зўр бериш одати мустаҳкамланган.
Биринчи овчига қайтамиз. У ўзини тўлиқ гап омад ёки омадсизлик ҳақида кетганда намоён қилади, лекин гап зўр бериш, тиришиш борасида кетганда, у заиф, кучсиз бўлиб қолади. У шунчаки суянди ва у ерда турибди, модомики уни ҳеч ким тортмайди. У ерда нима рўй бераётганини тушунган амалиётчи, энди биладики, биринчидан, овчини итариб юбориш мумкин, иккинчидан у биладики, бу энди қийиш вазифа бўлмайди-СҲни одатий йўқотишдан кўра қийинроқ вазифа бўлмайди. Модомики, агарда мағлубият ва омадсизликни фарқлашда равшанликка эга бўлса, унда овчини қуролсизлантиради, бу унда ясама ҳужжат борлигини ошкор қилади– унда амалиятда натижага эришишининг қувончли истагидан ҳимоя эмас, балки бизни муваффақиятсизликка эришишнинг механик истагидан ҳимоя қилиш учун рухсатнома мавжудлигини ошкор қилади. Овчи бизни умидсизлик ва ғуссадан ҳимоя қилиш учун чорланган, у оддий ўзини идора қилишнинг механизмлари орқали яратилган, лекин энди унинг хизматлари бизга керак эмас-овчи ушбу вазифани қувончли истакларни яганалаш усулига қараганда ўлчаб бўлмас самарали усул билан эплайди.
Бу барча нарсаларни тушуниб, энди мен ўз равшанлигим билан шайланиб биринчи овчини йўқотишга киришаман.
Биринчи қурол, авваллари гапирилганидек, -бу уни йўқотиш бўйича қувончли истакнинг ўзи. У энди рўёбга чиқиши мумкин, чунки мен уни алоҳида объект, алоҳида идрок сифатида фарқлай олдим. .
Иккинчи қурол – мени думимдан тортувчи “резина”ни йўқотиш бўйича тўғридан тўғри зўр бериш. Қувончли истаклар, бошқа РаИларни кучайтириш бўйича зўр беришни ҳосил қилган вақтимда, мен йўл йўлакай “думни кесиш” амалиётини амалга ошираман-омадсизликдан қўрқувни йўқотиш бўйича ўзига хос зўр беришларни амалга ошираман. Ушбу зўр беришлар технологияси ҳиссий сайқал технологиясига ўхшайди, у ерда ҳеч қандай жиддий янги ёки мушкул нарса йўқ, шу туфайли натижа РаИнинг барча хусусиятлари бирдан чайқалишлари намоён бўлишини, янги ўзгачаликлар ва бирикмалар бир боши намоён бўлиши, овчи ва табиатшунос қалъасини кучайтириш, ажойиб ният ҳосил қилиш учун олға қадамни секинлаштирмайди.
Учинчи қурол-мағлубиятга учраганда қувонч ва олдиндан ҳайратланишни бошдан кечириш одати шаклланиши. Ҳар сафар, СҲни тоз йўқ қила олмаганингда, танлов мавжуд-янги СҲларни бошдан кечириш, ёки юқорида кўрсатилган равшанликка ва зўр беришнинг катта тажрибасига эга бўла туриб, завқу шавфни бошдан кечириб, биринчи қадам ташланганидан, ҳаракат қилинган, мағлубият бошдан кечирилган, мағлубиятдан СҲдан эркинлик бошдан кечирилганидан ҳайратланиш, сенинг олдингда барчаси очиқ.
Мен шунингдек механик алмаштириш амалиётига мурожаат қилишингизга маслаҳат бераман, модомики мағлубият ва омадсизлик ўхшашлиги тўғрисида тушунча кучли бўлиши мумкин. Мисол учун, “мағлубият” иборасини такрорлаш мумкин-бу зўр бериш натижаси, бу олдинга қадам ёки олдиндан ҳайратланишдан акс садо берувчи бошқа бир. Зўр бериш не қадар катта бўлса, мағлубият шу қадар лаззатли.
Биринчи овчи таъсирини йўқотиш не қадар самарали бўлса, РаИ чайқалиши не қадар интилувчан бўлса, сен шу қадар тез иккинчи овчи билан-ўзгаришларни истамаслик блан дуч келасан. У худди ўша атиги аждарни тушовлаб ва унинг кучини бирдан заифлаштириб қўллари ва оёлқари бўйича дадилликни боғлайди. Бу тўсқинликни яна “қоронғулик инерцияси” деб аташ мумкин. У бутун ёруғлик ва барча товушларни ютувчи амалиётчига тўсатдан тушувчи эгилувчан инерцияли қора масса каби намоён бўлади. РаИ намоён бўлишининг энг авжида, интилувчан ҳаракатда ҳеч нарса энди тўхтатилмасдай туюлганда, тўсатдан лоқайдлик, бўз оқ туман пайдо бўлади. Бу хиралик эмас, оч кул ранг ҳолат ҳам эмас, у белгилардан маҳрум ва ҳеч нарсани эгилувчан истамаслик сифатида намоён бўлади. Ушбу масса қопқонига тушиб, сен яна олдинги ҳолатингга қайтасан, РаИ ҳажим деяри қандайдир олдинги даражага қайтади, лекин биринчи овчилни йўқотиш бошланганигача бўлган ҳар ҳолда каттасига қайтади. Худди биринчи овчи фарқлаш, равшанлик, қувончли истак ва дадилликни қандай енгган бўлса, иккинчи овчи ҳам фарқлилик, равшанлик, қувончли истак ва дадилликни шундай енгади. Дадиллик қонуний амалиётлар билан қўллаб қувватланади, чунки умумий амалиётда уларнинг солиштирма оғирлиги билан қарама қарши туриш вақтида жиддий тарзда қоронғи ҳар қандай инерцияни ошириш мақсадга мувофиқ. Қоронғи инерция билан кураш икки уйқусиз оқшомдан сўнг чуқур бефарқлик бўшанглигидаги ҳаракатга ўхшайди. Лекин бу тўсиқни албатта енгиш мумкин.
РаИни тадқиқ қилиш ва ҳосил қилиш жараёнида (биринчи икки овчини енгишга мувофиқ) баъзан РаИ аллақачон маълум бўлганда ва олдиндан маълумлари гўё бошда айланиб юргани, оқим билан бузилишида баъзан жуда кескин чайқалишлар пайдо бўлади, ва ўшнада сен учинчи соқчи билан дуч келасан. Нафасни тутиб қолгунгача ҳаммаси равшан бўлганда, бири бири билан қуйилувчи РаИ бир соат давомида муттасил чўзилади (бир неча лаҳзага тўхтамасдан), бошқасига, учинчисига экстатик хусусиятга етиб, сенга завқу шавқдан тинчлий бермай бошласа, унда бир оз вақтдан кейин янги типдаги тўхтатувчи кучи ҳаракатга келади-бунда ҳаммасидан кўра бу кислородга ниҳоятда тўйинишдан ўзига хос толиқишга ўхшайди. Шундай қилиб уни –“РаИ тўйиниши чарчоғи” деб атайман. Модомики, у нохуш ҳислар билан бирга келмайди, менинг маслаҳатим-уни йўқотиш ва олдинга олиб бориш. Охирига қадар толиқишни босиб юбор, аниқ РаИнинг ҳар бир лаҳзасини ушлаб қол-сен биринчи бўлиб дим хонадан бурнингни чиқардинг ва тоз ўрмон ҳавосидан нафас оласан, ушбу тажрибани эслаб қолиш учун, янги РаИлар қанча кўп бўлишим мумкинлигини англашга улгуриш учун, келажакка задел қилиш учун максимал тарзда нафас оласан, ахир ҳар бир янги РаИ –бу деворга уриб қоқилган илгак. Унга келажкда сенинг қувончли истакларинг боғланади. Юқорида сенга қанча вақт ўтказа олишинг-кўпгина омилларга боғлиқ-бир соат ёки бир кун, лекин ҳар қандай ҳолатда чайқалишдан сўнг муқаррар ортга чекиниш келади, чунки ниҳоятда тўйинишдан толиқиш тўпланади. Тўғридан тўғри РаИ нинг бирдан пайдо бўлиш жараёнида жисмоний трансформация бошланиши ва жисмоний кечинмаларнинг тўлқинли намоён бўлиши мумкин, бу эҳтимол кейинроқ рўй бериши мумкин, аммо ҳар қандай вазиятда тана қайтадан қурила бошлайди ва бундай қайта қуриш натижасида “кислородга тўйиниш” самараси ҳар сафар заифроқ намоён бўла бошлайди. Яна сен учинчи соқчини қандай енгиб ўтишинг кўп омилларга боғлиқ бўлади-балким бунга икки-уч ой катиши мумкин, бу вақт давомида икки-уч кун давом этувчи РаИ нинг кучли чайқалиши чекинишлар билан алмашинади. Улар (асосан бошланишида) ҳам бир неча кун, ҳафта давом этиши мумкин. СҲни не қдар тоза йўқотса, сен зичлаш ва расмий амалиётлар билан не қадар фаол шуғуллансанг, РаИга не қадар ғазаблик интилиш бўлса, чекинишлар муддати шу қадар қисқа бўлади.
Тўртинчи соқчида айниқса ҳеч нарса тарқалмайди-бу хира кўнгилни айнитувчи туман билан қопловчи қониқишдир. РаИ намоён бўлади, афтидан барчаси ажойиб … ва қониқишга қандай шўнғиб уйқуга кетишингни пайқамайсан ва РаИ қаергадир ғойиб бўлганидан уйғонасан. Ҳар сафар қониқиш аралашмаси механизми сўзсиз иш беради, сен учинчи соқчидан ўтишинг билан сенинг сенинг қониқиш қобилаятини баҳолай олмаслигинг сени издан чиқариш теран муваффақиятсизликка, аниқ РаИнинг узоқ кунлар давомида тушишига, дастлабки уч соқчи кучайишига олиб келиши мумкин.
Барча тўрт соқчиларнинг илк дафа енгиш амалиётчини амалиётнинг янги даражасига олиб чиқади, қачонки РаИ чексиз, ва муттасил кучайиши, туғилиши мумкиндай туюлган пайтда янги даражага олиб чиқади. Аслида бу рўй бермайди, модомики соқчиларни енгиш бир марталик жараён эмас, балки тадрижий ва агарда сен уларни ҳозироқ енганингда ва РаИ чайқалишини бошдан кечирганингда, унда у не қадар кучли ва давомий бўлса, учинчи ва тўртинчи соқчи ўзини шу қадар фаол намоён қилади. Уларни енгиб ўтишга тўғри калади, лекин таназзулдан қочиб бўлмайди, ундан сўнг сен яна куч тўплайсан, олдинга интиласан, яна соқчиларни йўқотасан. Муаммо одатдагидек- бундан аниқа ва давомий РаИларни бошдан кечириш одати йўқлиги ва сенинг одат амалиётингда бу мустаҳкамланади, сен анча аниқ ва давомий РаИларга ўрганиб қоласан, жисмоний трансформация ҳам сенинг зўр беришларингга ёрдам беради.
Соқчиларнинг ҳар бир навбатдаги бардош беришидан сўнг сен РаИ намоён бўлиши ҳеч нарсага ҳалақит бермаган пайтдаги вазиятга тушасан! Бу ҳайратомуз ҳолат ва унда интилувчанлик тантана қилувчи бўлиб қолади, иккиланмаслик, қатъийлик хусусиятига эга бўлади ва бу хусусият ҳар сафар тобора чархланиб боради. Бундай шароитларда “интилувчанликни ошириш” амалиёти билан шуғулланиш истаги пайдо бўлади.
Интилувчанликни ошириш учун эркинликнинг ақлга сиғмайдиган даражасига етган одамлар ҳақидаги фикрлар жарангдор ҳисобланади – қадимги амалиётчилар таърифи билан ўз ҳаётини минг йиллар давомида сақлаган, онгнинг ўлчаб бўлмас кенгликларида саёҳат қилувчи Кастенада китобини ўқиш, “камалак нури”да аралашувчи амалиётчилар таърифи билан будда китобларини ўқиш; “тасаввур қилиб бўлмас даражада рўёбга чиқариш”, “англашнинг туганмас дунёлари” иборасини ва бошқаларни акс эттириши-булар барчаси сенинг олдинга чексизлик ётқизилганлигини ва агара сен амалиётда бенуқсон бўлсанг ҳеч нарса сени тўхтатиши мумкин эмаслигини ҳис қилиш билан акс садо беради. Бу изҳор қилиб бўлмайдиган ҳисдир-сен чексиз саёҳат ҳақида ҳаёл қилмайсан, қониқишни бошдан кечирмайсан, қоплаб олувчи зерикишини бошдан кечирмайсан, бевосита эркинлик ҳидидан нафас оласан, оёқларинг билан янги ерда мустаҳкам турасан.
06-01-06) “Позиция” ва “ҳолат” атамаларини келтирамиз. Позиция – ушбу ўринда (қайд қилинган)истакка кўра шаклланган идрокларнинг барқарор мажмуи. Ҳолат-(қайд қилинган) истаклардан ташқари идрокларнинг барқарор мажмуи. Агар ҳиссий сайқал бериш билан машғул бўлганда, мен тўсатдан биринчи бўлиб бўшлиқ соҳасини идрок қилишни бошдан кечирдим, модомики бу ўринда бўшлиқ соҳасини бошдан кечириш истаги бўлмаган, балки хотиржамликни бошдан кечириш истаги бўлган. Таърифига кўра идрокларнинг вужудга келган мажмуи ҳолат деб аталади, ушбу ҳолатга кирувчи хотиржамликни бошдан кечириш, СҲни йўқотиш, ҳиссий сайқал бериш ва хотиржимлик истаги позиция деб аталади. .
“Бодхисаттва позицияси”: ҳар қандай одамда ҳар қандай қоронғулик идроки бор бўлиши биланоқ, дарҳол қуйидагилар рўй беради:
1) Қоронғуликка СҲ бекаму кўст йўқотилади
2) РаИ ҳар қандай ҳис қилувчи мавжудотда намоён бўлиши учун қувончли истак туғилиши
3) хуш ёқиш ва фидокорлик туғилади (РаИга интилувчи гоҳ мавжудотга, гоҳ объектга боғлиқ бўлмаган).
Бошқа одамда, чизгида қоронғули мавжудлиги, хиралик мавжудлиги борасидаги равшанлик алмашинувига барҳам бериш зарур.
Янги ҳолатлардан бири бу –“тўғон ўпирилиши”. Жарангдор тимсол: ердаги катта тўғон дарёни қоплаб олади, сув йиғилади ва тўғонни ўпира бошлайди, ер ичидан тизиллаб отилаётган сув таралади ва бир оз вақтдан кейин тўғон қулайди.
“Ўпирилувчи тўғон”нинг ўзига хос хусусиятлари қуйидагилардир:
1) сен турмадалигинг равшанлиги. Қандай қоронғуликлар, хираликлар борасида гап кетаётгани ҳақидаги оқилона равшанлик мавжуд бўлиши шарт эмас, асосан турма контурлари тумандан кўринади: бу ерда мавҳум тушунча, у ерда СО, у ерда механик одат ва бошқалар, лекин ҳозирча айнан қандай қоронғулик ўпирилиши тушунарли эмас.
2) РаИга, эркинликка келгуси силтанувчи тўғон бузилишини олдиндан сезиб лаззатланиш.
3) “Чўзилган арқонлар” ни ўзига хос ҳис қилиш-бутун тана (айниқса кўкрак, қорин соҳасида) азобни бошдан кечиради-гўё арқон чўзилгандан ва тез орада узилмоқчидай зўриққан, лекин лаззатли азобни бошдан кечиради. Йўл йўлакай ниманидир қилишни бошлай, ушбу зўриқишни йўқотиш ёки четлаб ўтиш механик истаги пайдо бўлиши мумкин, аммо ушбу истак йўқ қилингандан кейин, жисмоний ҳис давом этади ва ёқимли бўлиб чиқади.
4) айнан қайси тўсиқ бузилиши, оқим кучи айнан қаерда жамланиши борасида фарқлашнинг қатъий истаги пайдо бўлади. Бошқа истаклар ушбу истакни таъминлади-агарда равшанлик пайдо бўлса, у тезлашиши, оқимни тезлаштириш истаги ушбу истакни таъминлади. Идрокни фарқлашнинг истаги пайдо бўлади; унинг учун жарангловчи тимосл –атрофида салоҳият жамланган ўша соҳани ҳис қилиб кўришни истайман. Тўғонни ўпиришнинг илк босқичларида изланган равшанлик ҳечам келмайди, бекаму кўст йўқотиш зурар бўлган СҲ пайдо бўла бошлайди. .
5) Равшанликка эриша олмаслик мен “тўхташ истаги” деб атаган истакларни ҳаётга чақиради. У фаолиятга жалб қилишни заифлаштириш билан намоён бўлади, РаИга диққат ортади. Ҳолат тимсол билан жаранглайди, акс садо беради: «мен қулоққа айланаман, тинглашга, айланаман, тўхтайман, титрайман». Идроклар (РаИ ҳисобланмаганлари) гўё тутунга чўккандай бўлади, хира бўлиб қолади. Истак кучайишдан тўхтаганда, жисмоний кечинмалар-қаттиқлик, бўшлиқ доираси пайдо бўлиши мумкин. Шунингдек, “тезлашиши” таъсири ҳам у билан бирга келади-мен одатдагидан кўра кўпроқ идрокларни фарқлай бошладим, жумладан СҲнинг майда чайқалишларини фарқлаш ва бартараф қила оламан, РаИ нинг майда чайқалишларини қайд қила ва кучайтира оламан.
6) Баъзи момент равшанлик оқими пайдо бўлади-қоронғуликнинг баъзи мажмуи тўсатдан равшан бўлиб қолади, уларни бартараф қилишнинг қувончли истаги пайдо бўлади. Одатдагидек, якунловчи ишлар ҳеч қандай жидий зўр беришларсиз, тоғда чанғида учган каби тез олиб борилади.
7) Ўпирилувчи тўғон ҳолати айниқса кўпинчи амалиётда сен таназзул чизиғидан чиққанингдаги вазиятда пайдо бўлади (мисол учун, оргазм ёки СҲ да ёпишишдан кейин). Унинг натижасида олдин эришилган равшанликлар эсдан чиққан бўлади ва РаИ соясига ктеади. Лекин, шунингдек сен кутилмаган янгилик қилганингдаги вазиятга у хосдир, фақат шу ҳолда “чаналарда тушиш” унча равшан рўй бермайди ёки бутунлай мавжуд бўлмайди, ва йўлнинг барча қисмларида куч ишга солиш зарур.
“Ўпирилувчи тўғон” ҳолати “ўпирилиб кетиш қувончли истаги” туғилишига олиб келади. Аввало объект аниқланмаган, ва уни “ушбу ҳеч нарсага арзимайдиган ҳолат”ни бошдан кечиришни бас қилишнинг қатъий истаги касб таърифлаш мумкин. Кейин – ўпириши истаги кучайганда, экстатик қизғинликка эришилади, унда тўғонни бузиш лозимлиги тўғрисида равшанлик пайдо бўлади.
“Майин қатъийлик” позицияси соқчиларни енгишнинг кучли қатъиятлилиги натижасида шаклланади. Тўғридан тўғри қарши туриш доим ҳам етарли равишда самарали бўлмайди-қизғин РаИлардан кўп миқдорда чиқмаслик учун тобора кўп кучни ишга солишга тўғри келади, уларнинг самарадорлиги тобора кам бўлиб бораверади, натижада серуйқулик кучаяди ва бир қанча вақтдан кейин ҳеч қандай куч ишлатишдан қатъий назар чекиниш рўй беради. Тўғридан тўғри қарши туриш ўрнига “юмшоқ дадиллик, қатъийлик” позициясини қўллаш мақсадга мувофиқ: мен РаИ қизғинлигини туширишга йўл қўяман, гўё “тушишда тормозни босиб” РаИ қизғинлигини туширишга йўл қўяман, яъни бор куч билан РаИнинг эришилган қизғинлигига ёпишиб олишга ҳаракат қиламан. (ёки теранлигига), Уни эса соқчиларни бартараф қилиш ва РаИ туғилиши бўйича даврий куч ишга солишларни амалга ошириш орқали унинг тушиши билан бирга бўламан. Натижада тўғри қаршилик натижасида РаИ кетганига қараганда анча юқори даражада ҳолатни қайд қилиш имкони бўлади.
Майин қатъийлик позицияси қатъийлик мустаҳкамлана бошланишига олиб келади, янги хосиятларга эга бўлади. Авваллари у аралашган бошқа идроклар мажмуидан уни йўл йўлакай намоён бўлган ҳолда ажратиш осон бўлади. Унинг кучайишига олиб келувчи унинг бошдан кечирилиши тўғридан тўғри бевосита истаги имкони намоён бўлади. Қатъийлик 4-5 қизғинликка етганда, унда қаттий қоя, асос, оғишмайдиган қаттиқлик тимсоли акс садо беради. Теран кучлар тимсоли акс садо беради, гўё оғир симоб кўл тагида ётибди. Маҳкамлик, қаттиқликнинг жисмоний кечинмаси ҳам пайдо бўлади.
Ўзгариш қандай тўпланишига муофиқ, муттасил РаИга эришиш чегарасида бир сўз ички диалогнинг шиори ва асосий мавзусига ва “бажариш!”га интилиш, фидокорлик, қатъийлик ифодасига айланади. Шундай равшанлик вужудга келадики, унга кўра муттасил РаИларга эришишдан илгари келувчи барча амалиёт, бу шунчаки илк қадамлар, бу ўлик уйқудан озод бўлишнинг ғазабли истагини, қабр тошидан халос бўлиш истагини бошдан кечирувчи мавжудотнинг илк тан ҳаракатидир. Буни ҳам қилмаган киши, РаИни истайман деб ўзини алдайди. Янгилар ҳақида ташвиш чекиш истаги бутунлай йўқолади, модомики бу ташвиш-уларга ачиниш, “истовчи, аммо қўлидан келмовчи” сифатида тасвирлашдир. Ҳаддан зиёд равшан бўладики, “исташ, лекин қўлдан келмаслик”-бу ўзини ўзи алдаш ёки алдаш. Амалиётчи мақолаларида, китоблда батафсил кўриб чиқилган барча нарсалардан айниқса кейин қоронғулик, хираликларни бартараф қилиш амалиётида ҳеч қандай муракка ёки тушунмайдиган нарса йўқдир, ва агарда одам муттасил равшан муҳитга эришишга “қодир бўлмаса”, бу фақат битта нарсани англатади-хираликнинг ўша ўриндаги истаги РаИ истагидан кучлироқ. Амалиётчига кўмак бериш анча аниқ ва жуда қувончли бўлади-мисол учун, бир хилдаги амалиётчига бир хилдаги саволни ойдинлаштириш истаги ўнлаб ёки йигирма марта намоён бўлиши мумкин, лекин бундан ташқари-бундай миқдордаги тушунтиришлардан кейин фикрлаш оқимини тиклашга ўзи қодир, ва агарда у ушуб муаммони ҳал қилмаса, унда ҳеч қандай маслаҳатлар ҳеч нарсани энди ўзгартирмайди, келгусидагилар фақат унинг тиришишларига боғлиқ бўлади.
“Айни ҳозирда мен самимий эмасман” позицияси. Мен ўзимни фақат самимий деб ўйлайман, лекин кўп марта ўзимни носамимий деб ҳисоблаган ҳоллар бўлган, кейин эса шунчаки пайқамасилик мумкин бўлмаган мўжизали ўзини ўзи алдаш бўлиб чиққан. Шу туфайли бундан бошлаб доимо ўзимни етарли самимий эмас, РаИга янги оқимларга эришган ҳолда носамимийликни бартараф қилиш ва қидиришнинг қувончли истаги намоён бўлиши учун носамимий деб ҳисоблайман.
Хотирлашнинг етарлилиги чегарси-у ерда РаИ намоён бўлиши учун РаИ ни етарли хотирлаш мумкин бўлган РаИни ўзлаштиришнинг шундай даражаси. Хотирлаш билан бирга келиш истакка мувофиқ танланади-мисол учун “мен ҳозир нимани бошдан кечиряпман?” деб ўзимга савол бериб хотирлашнни кузатиш менга ёққан.
РаИ ни тўсиш амалиётини жиддий тарзда жадаллаштиради.
Ҳаддат зиёд зўр беришни мисол қилиб оламиз. Сен мен нисбатан кучли хуш ёқишни (7-8 дан кам бўлмаган), фидокорликни бошдан кечиришинг мумкин, ҳаддат ташқари куч ишга солиш идрокини тўсиш, ушбу истакка етарлича ўзига хос зўр ғайрат билан қилинган бахтиёр идрок пайдо бўлмагунча узоқ вақт диққатни жамлашинг мумкин, мен уни “магнетизм” деб атайман-гўё сен “ёпишиб қолдинг”, тўлдириш ҳисси пайдо бўлади, бунда бир қанча вақт ўзини ўзи тенглаштириш анча заифлашади, ва натижада сен сирли тарзда шу қадар ўзгарасанки, гўё аслида бўлганидан ҳам кўра ҳаддат ташқари куч ишга солишни бошдан кечиришнинг кўпроқ қизғинроқ тажрибасига эга бўласан, шунингдек келгуси тажрибаларда ҳаддан ташқари куч ишга солишни сен энди авваллари сенга бўлганидан кўра анча осон ва қизғинроқ бошдан кечирасан.
Фотографиядан, товушдан ёки аниқ хотирлашдан ва айниқса унда РаИни тўсишни истган одамнинг шахсий ҳозирлигидан фойдаланиш тўсишни амалга оширишни осонлаштиради. Уни “РаИнинг йўналтирилган тўсилиши” деб атайман.
Мазкур идрок сендагидан кўра менда анча равшан ва барқарор намоён бўлмаса, “ўзини ўзи айнан бирдай қилиш билан магнетик ёпишиш”нинг бундай идроки ҳаддан зиёд куч ишга солишнинг ўсган қобилияти кўринишида натижа сифатида хушёқиш шартини сақлашда ва қувончли истакда бўлмайди. Агарда сен фақат менга нисбатан 7-8 га хушёқишни кечирасан деб ўзинг алдаганинг ҳолатида натижа бўлмайди ва (мисол учун, ошна оғайничилик эмас) ва ушбу идрокни тўсиб қўйиш қувончли истагини бошдан кечиришинг ҳолатида ҳам натижа бўлмайди. (мисол учун, ЎЗТ дан ҳаркат қилмайсан).
Қачонки сен ўзинг учун мутлақо янги РаИни тақлид қилиб ўрганиб олсанг, РаИнинг йўналмаган тақлид қилиб ўрганиб олиниши мавжуд бўлади.
06-01-07) Идрокларни уйғун бирликда алмаштириш мумкинлиги-“шахсиятни ўзгартириш”. Қамраб олинган идрокларнинг кўлами не қадар кенг бўлса, бир шахсдан бошқасига ўтиш шу қадар осон бўлади. Агарад сен ёпиқ ва ўзига ишонмайдиган бўлиб ўрганиб қолсанг, унда қатъиятсизлик идрокини бундан чиқариш олиш ва уни қатъият билан алмаштириш жуда мушкал. Агарда дарҳол кўп идроклар ўзгарганда (исм, кийим, одатлар, қилиқлар, атрофдаги одамлар, луғат бойлиги ва бошқалар), унда алмашиши ҳайрон қоларли даражада осон бўлиши мумкин.
Янги шахс учун РаИ да акс этувчи идрокларни танлаш мақсадга мувофиқ.
Шахсларни айлана тарзда алмаштириш амалиёти қизиқарли. “Шахсиятнинг ўтакетган иккиланиши ва бошқа кутилмаган таъсирлар бунда пайдо бўлмайди.
Янги шахсни қайд қилиш учун, унинг таркибий қисмлари рўйхатини туз ва уларни бир вақтнинг ўзида акс эттир:
*) Кийим. Турли шахслар учун кийимларнинг турли комплектини идора қил ва ҳеч қачон “бири биринг”нинг кийимингдан фойдаланма.
*) Иборалар, сўзлар танлови. Турли шахслар учун турли одатий ифодаларни кирит.
*) Улар тингловчи мусиқа.
*) Таъбга кўра афзал кўриш.
*) Сайр қилиш жойи.
*) Қизиқишлар – севимли китоблар, суҳбатлар мавзуси, дам олиш усуллари ва бошқалар.
*) Компании. Янги шахсга бекаму кўст сайқал бериш учун, сени фақат янги шахс кўринишида билувчи янги танишларни олиб кел. Модомики, уларда сени идрок қилиш тақлиди, тарзи ҳали йўқ, улар сени сен ўзингни уларга қандай тақдим қилсанг ўшандай қабул қилади ва янги шахсга ўрганишни енгиллаштиради.
Янги шахсни қуриш-жуда қизиқ, ижодий жараён, ўзи РаИ намоён бўлиши билан боғланган.
Биратўла бир қанча шахсларни киритиш мумкин-доимий ёки эпизодли. Агарда сен РаИ билан акс садо берувчи идроклардан тузилган шахсни шакллантирсанг, унда албатта унга вақти келиб ёки дарҳол ўтиш учун бу шахсни доимий қилишни истаб қоласан. Бироқ, муайян вазифалар учун эпизодли шахсларни туғдириш мумкин. Мисол учун, қўрқувни бартараф қилишни ўрганиш бошқалар кўз олдида аҳмоқона кўринади, аҳмоқ роли самарали. Янги даврага кир ва барчага сен мутлақо аҳмоқлигингни ишонтир. Олдиндан мос келувчи сўзларни, имоларни, тентакона кулишни ўрган, бири боғдан бири тоғдан қилиб жавоб бер ва бошқалар. Сен кўрасанки-сен одамлар фикрига не қадар кучли боғлангансан, улар фикридан ташвишланишдан эркинлигинг не қадар хом ҳаёл бўлган.
Шахсиятни ўзгартириб, сен ўзинг учун кутилмган қувончли истакни кашф қиласан. Мисол учун, тентак роли эротик ва шаҳвоний ҳисларни дарҳол кучайтиради, баъзи РаИлар анча равшан намоён бўлади –демак сенинг эски шахсиятинг шаҳвонийлик намоён бўлишига ҳалақит беради, сен эса буни пайқамайсан, модомики СО билан жипс бирлашасан, фикрдан ташвишланиш, одат билан шаҳвонийликни кучсизлантирасан, сен тентак бўлгандачи, ҳеч нарсадан ташвишланмайсан-сен энди тентаксан, буни барча энди “билади” ва ўз қониқишидан қутириб кетиш мумкин. Фикрдан ташвишланишдан эркин бўлиш ҳолатини, бошқа жозибадор ҳолатлар сингари эсда сақлаш мумкин ва улар таркибига янги шахсни киритиб унга тўғридан тўғри сакраш мумкин.
Бир, механик кўр бўлган шахснинг қатъий қайд қилинишида озод бўлиш “одамларга боғланганлик”нинг кучли заифлашувига олиб келади (ОБ)-ўзидан қониққанлик ва у билан РаИ акс садо беришувчи позицияга ҳалал берувчи СҲ, ИҲ бирлиги, тушунчалар, механик истаклар, механик фарқлар. ОБ таркибига фикрлардан ташвишланиш, механик ташвиш, зерикиш, қониқиш, рашқ, ёлғизлик қўрқуви, “менинг” концепцияси ва кўп бошқа нарсалар.
«Биргаликдаги амалиёт», «биргаликдаги ҳаёт» ва умуман барча шундай аталувчи “бирлашмалар” –бу қисман ОБни соддалаштириш ва намоён қилиш усули каби бошқа нарса эмас. Унинг типик намоён бўлиши одам ўз номидан эмас, жамоа номидан гапира бошлашидан иборат-“биз умид қиламаиз”, “у тушунади”.
Модомики, шарпалар бўйича амалиётчига ҳамма нарса қизиқарли, унда унга боғлиқлик пайдо бўлади, агарда уни бартараф қилмаса, унда мулоқот самараси бутунлай камайиб кетади.
Вақти вақти билан бутунлай ёлғизликда бўлиб-ўрмонга бир неча соатга чиқиб ёки бошқа шаҳарга бир неча кунга кетиб. Яна оқшом соат 3-4 да туриш мумкин ва барча ухлаб ётганда ўз иши билан шуғулланиш мумкин. Қувончли ёлғизликда акс садо берувчи тимсолларни ҳосил қилиш мумкин. Менинг учун, масалан, бу шу ҳақдаги тасаввурдаги ҳолатки, экспериментларим натижасида мен тасодифан бошқа “бўшлиқ”қа, “вақт”га, “тушларнинг параллел дунёси”га ўтиб қолдим ва орқага йўл йўқолди. Пешиндан кейинги юмшоқ қуёш, кичик, йўсин босган шаҳарча, куз келади, кичик боғдаги чанг йўлак, вақти вақти билан мендан чексиз узоқда бўлган одамлар ўтади, мен ҳеч ҳачон бу ерда яқин мавжудотни топа олмайман, улар барчаси чуқур уйқуга кетган, мендан умидсизларча узоқда бўлган ҳаётга чўмган. Одатий дунёдан бир умрга улоқтирилган мутлақо ёлғиз ва менда қолган барча нарса бу ёлғиз учаётган қуш завқини ҳис қилиш, мен энди кўрмайдиганларга эсктатик фидойиликни олдиндан ҳис қилиш тасаввур қилиб бўлмаслигининг бебош жазаваси ва ҳеч нарсага қарамасдан ўз саёҳатини давом эттириш.
Сен қачонки ёлғиз бўлганда ва сен шарпалар билан бўлгандаги жиддий фарқларни қайд қил. Ёлғиз қолган ҳолда РаИга эриш. Шарпалар орасида бўлиб, ўқтин ўқтин РаИни юзага чиқар, гўё сен ёлғизсан, қувончли ўзидан қониқишни, ўз амалиётига тўлиқ жавобгарлик жиддийлиги бошдан кечир-ўшанда мулоқот самарали бўлади ва қониқиш ва хиралик ўрнига фидойилик ва хушёқиш юзага келади.
Бошқа шарпалар амалиётидан қатъий назар.
Қўрқувлар ва кутишлардан қатъий назар,
Шароит, ғалаба ва мағлубиятлардан қатъий назар,
Мен ўз амалиётим билан шуғулланаман,
Мен саёҳатимни давом эттираман.
06-01-08) Ижтимоий қўрқувлар – ОБ нинг улкан қатлами, айнан шу туфайли ижтимоий экспериментлар катта аҳамият касб этади («ИЭ»), улар йўналиши қуйидагилардан иборат а) қоронғулик, хираликларни бартараф қилиш ва ошкор қилиш, б) РаИни шунчаки диванда ўтириб эмас (шундай деб аталувчи “диван амалиёти”), балки шахслараро муносабатларнинг энг зич жойида бўлиб бошдан кечириш, СОни фарқлаш учун мумкин бўлмаган чуқур жойда ётмасдан, шунингдек хиралик айниқса қизғин юзага келгандаги шароитда бошдан кечириш. Одамлар билан ҳар қандай алоқа хираликларнинг муттасил оқимига олиб келади, лекин ҳатто сен ёлғиз бўлганда, бошқа одамлар билан боғлиқ ижтимоий қўрқувлар ва бошқа хираликлар, барибир СО, механик ИДни қондириб намоён бўлади.
ИҲлар ўтказиб, сен одамлар салбий муносабат билдирувчи ҳаракатларни амалга оширасан ва уларнинг салбий муносабатлари (СМ) ва ҳатто сенга нафрати, улар ҳазар қилиши, жирканиши, тажовузкорона ҳаракати-бу қўрқинчли эмаслигини ошкор қиласан. Ўзинга СМларни чорлаш учун ёки нафратни-ҳаётнинг одатий қатламида бир қадам четга чиқиб туриш етарли- “сен”сираш, харид қилган нарсага майда пул бериш, “рахмат” айтмаслик ва бошқалар, шундай қилиб ИҲларни ўтказиш учун имкониятлар чексиз. Сен ўзингни одамлар тарафидан СМ озроқ кам намоён бўлиши учун (қисман тасаввур қилинувчи)гина қувончли истакларни тийиб, чексиз чеклашлар билан қамраб олдинг, лекин бунда ҳеч қандай мақсадга мувофиқлик йўқ. Одамлар томонидан салбий муносабатнинг диний қўрқувини ва ИҲ СҲларда пайдо бўлувчи бошқа нарсларни бартараф қилиш шу нарсага олиб келадики, ижтимоий қўрқувлар дарҳол РаИга йўл очиб камаяди.
Агарда ИҲ натижасида ҳаётимга бевосита таъсир ўтказувчи бирон нима рўй берса, (масалан, мени уради ёки жарима солади), унда барибир қўрқувлар очилишига олиб келади, чунки келгусида СМнинг диний қўрқуви кутилмаган оқибатларнинг совуқ натижаси билан алмашинади.
Ҳатто энг оддий ИҲ амалиётчига бутун довулни чақиради, юзага келувчи хираликларни бекаму кўст бартараф қилиш натижасида СО ва СҲ дан эркинликнинг юқори даражасига эришади, РаИ ни бошдан кечириш қобилиятини кучайтиради.
Яна бир бора такрорлайман: ИҲ “адолат”га эришиш ёки аҳмоқларни жазолаш учун ўтказилмайди ва айниқса ўч олиш, биров бахтсизлигидан суюниш учун, ўз муҳимлигини ошириш ва устунлик ҳисси учун ҳам ўтказилмайди, модомики ушбу ҳислар РаИ билан мутлақо мос эмас. ИҲ механик қўрқувларни енгиш, ким сенга қандай муносабатда бўлишидан қатъий назар РаИ бошдан кечиришни ўрганиш учун, РаИ ни ҳар қандай вазиятда юзага чиқаришни ўрганиш, чуқур СОдан юзага ижтимоий қўрқувларни олиб чиқиш, уларни тушуниш ва бартараф қилиш учун; кўплаб майда ва йирик тушунчаларни ошкор қилиш ва бартараф қилиш учун ўтказилади.
Амалиётчини шафқатсизликда ва ЎАТ га эрк беришда айблаб, ИҲни белгилашни оддий одамлар одатдагидек тушунишни астойдил истамайдилар. Улар амалиётчи ўрнида ўзини тасаввур қила олишмайди, ахир уларда хираликни бартараф қилиш истаги йўқ ва РаИга интилиш йўқ, қачонки улар ўзларини “қурбон” ўрнида тасаввур қилсалар, унда дарҳол ИҲ реал объектларида юзага келувчи ўшандай қизғин СҲни бошдан кечиради. Ўз ўзидан равшанки, ИҲда шафқатсизлик йўқ, модомики у ҳар куни бошдан кечиришга танлаган СҲнинг минглаб чайқалишларига ИҲ объектида у бошдан кечирмаслиги ҳам мумкин бўлган яна ўнтаси қўшилади, агарда ҳар бир майда чуйдадан салбий ҳислар билан портламаган бўлса, ахир СҲ-бу ҳар бир киши ўз танловидан қатъий назар бошдан кечирувчи жисмоний оғриқ эмас. Оғриқ “етказиш” мумкин, СҲни эса “етказиш” мумкин эмас-уларни бошдан кечириш керакми ёки йўқ, ҳар бир киши ўзи танлайди.
ИҲга одатий “эзотерик”га нисбатан типик муносабат-бемаънилик, майда ва номувофиқ машғулот сифатида. У ўзини амалиётчи ўрнида тасаввур этганда, унда қўрқув юзага келади, лекин ҳатто ўзини ҳам бунда тан олишни амалга ошира олмайди, шу туфайли, ўзининг ЎАТга тегмаслик учун, у ўз қўрқувини ИҲга камситувчи муносабат билан тўлдиради.
06-01-09) «РаИ таърифи» –бу ушбу РаИда акс садо бериб чиқадиган хусусиятларга эга ҳар қандай ҳислар юзага чиқиши. Яъни агарда ушбу моментда РаИ намоён бўлса, унда “ушбу РаИ таърифи” деб атаган ҳислар мажмуи намоён бўлиши кўп ҳолларда шу нарсага олиб келадики, унга кўра ушбу РаИнинг у ёки бошқа хусусияти кучаяди. Шу тариқа, “таъриф” сўз ҳам бўлиши мумкин ва бемаъни товуш, суръат, мусиқа, тана ҳаракати, ўсимлик, ҳайвон, нарсаларнинг столда жойлашуви-нима бўлса ҳам барчаси бўлиши мумкин, лекин ҳаммасидан кўпроқ сўз (фикрлар) кўринишидаги таъриф қўлланилади:
1) Биз мазмунини “бирлашма”, “таққослаш” деб атаган фикрлар (ёки) тимсоллар: «кун ботишдаги осмон», «қордан эрувчи ер» ва бошқалар.
2) Ҳар қандай бошқа ҳисларни ўзгариш хусусиятини таърифловчи,тасвирланган РаИга параллел раившда намоён бўлувчи, ундан аввал келувчи ёки унинг ортидан келувчи фикрлар.
3) Тасвирланган РаИ сифати ўзгариш хусусиятини таърифловчи, жумладан бошқа ҳислар намоён бўлишига боғлиқ ҳолда таърифловчи фикрлар.
Таъриф максимал тарзда РаИда акс садо бериши учун, қуйидагилар зарур:
а) уни бошқа РаИлардан фарқловчи ушбу РаИнинг ўзига хос аҳамиятини максимал тарзда аниқ таъкидлаш
б) муайян ҳисларни ифода қилмайдиган шоирона сўзлар, фалсафий донишмандлик ва бошқа сўзларни қўлламаслик (ҳаддан ташқари, космик, юксак онг, мафтункор, илоҳий, ақл бовар қилмас, чин ҳақиқий каби ва бошқалар), унинг ўрнига анча равшан мазмунга эга сўзларни қўллаш (ит, қарағай, аёз ҳавоси, нафас олишни исташ ва кўп марта бошдан кечирган бошқа нарсалар каби).
РаИни бошдан кечириш тажрибаси ошишига кўра, таъриф яхшиланади, дахмазалардан тозаланади, жарангловчи ҳаракатлар билан ўсади. Мисол учун, Скво уни “экзотерик китоблар”дан олган сўзларни “паришонлик”ни таърифлаш учун қўллади, лекин беҳуда-акс садо пайдо бўлмайди, ҳозирча ахийри қатъий жаранловчи “кийим” сўзи юзага келмади. Хулосавий таъриф: “паришонлик пайдо бўлганда, шахсий ҳислар кийиш ва ечиш мумкин бўлган кийим каб қабул қилинади”.
“Қайд қилиш”-ҳис бўлганлиги (мавжудлиги)ни қайд қилиш бўйича ҳаракатлар. Қайд қилиш ёки ҳисни таърифлаш, ёки белги қўйишнинг –ушбу ҳисни ифода қилувчи галочка ёзиш ёки қисқарма қўйиш ёки унинг қизғинлиги рақамини кўрсатиш ё бўлмаса чўткада шарикни қўзғаш ва бошқаларнинг ҳар қандай усули бўлиши мумкин.
Қайд қилишнинг кўп учрайдиган хатоси: сени уни дарҳол унинг рўй беришидан кейин ёзасан, ундан сўнг қониқиш, чалкаш чулкаш фикр бўлиниш пайдо бўлади. Натижада қоғозда сўзлар қолади, унинг иркит бўлиб кетиш эришилган равшанликни эслашга олиб келмайди. Бундай оқибатнинг олдини олиш учун бир неча марта кашфиётни қайта бошдан кечириш, унга бир неча бора қайтиш, жарангловчи таърифни тўғрилаш зарур.
«Рамий амалиёт» («РАМ») –унинг ҳаракатлари қуйидагиларни амалга оширади:
1) кўп марта бажарилади ва маҳкам бажарилади,
2) қувончли истак билан бирга келади ва рағбатлантирилади.
3) РаИ ҳақида хотирлаш билан баравар юз беради,
4) РаИ туғилиши ёки кучайиши бўйича мақсадга эга (бевосита ёки билвосита) ,
5) РаИ билан акс садо беради (мақсадга мувофиқ),
6) қайд қилиш билан бирга юз беради. сопровождаются фиксацией.
Рамни амалга оширишда режалаштириш механизмига тўсқинлик қилиш зарур, ўзига “бугун мен шунча ҳаракатлар қиламан” деб айтишни ва қониқишни бошдан кечиришни нечоғлик истамасдим. Бундай иборалар фақат равшан омил сифатида мумкин бўлади. Агар исталган нарса кучларни бирлаштирадиган режалаштириш регулютори ролига кирувчи кўп босқичли жараённи бажариш натижасида исталган нарсага эришилса режалаштириш қувончли истаклар юзага чиқишига ҳалақит бермайди. РАМ бундай жараён ҳисобланмайди, шу туфайли РАМ режалаштириши-бу доимо қувончли истакларга қаршилик, самарадорликнинг тўсатдан тушишига олиб келади.
РАМ умуман, ва қисман қайд қилиш РаИ туғилиши амалиётини максимал тарзда самарали қилади, жумладан:
1) СОни оҳиста, оғишмайдиган енгилишини таъминлайди ва “ҳеч нарса рўй бермайди” енгилишини таъминлаш
2) уларни бошдан кечириш одатининг кўп марта такрорланишини мустаҳкамлаб РаИга қатъий “кўприк”ни шакллантиради
3) қувончли истакларни бошдан кечириш одатини мустаҳкамлайди, шунингдек қатъий ва дадил уларни рўёбга чиқаришни мустаҳкамлайди.
4) анча кўп жарангловчи таърифни излаш РаИни кўп маротаба бошдан кечиришни кўзда тутади.
«Технолгиялар таърифи» РаИ юзага келишининг натижавий амалиёти учун ҳаддат ташқари самарали. Биринчи, тажрибани кўп марта такрорлаш орқали бошдан кечирилганларнинг “рутубатли” қайдидан, мавжуд ва мавжуд бўлмаган таркибий қисмларни зарурий ва кутилган босқичлар рўйхатининг ҳал қилувчи шаклланиши учун ошкор қилиш-кутилган ҳолатга эришиш технологияси таркибий қисмлари шундай шаклланади.
Ҳозирги айни пайтда намоён бўлувчи РаИни таърифлаб, биз “РаИ хусусияти”ни ва шунингдек фарқловчи онг билан фарқланувчи ўзига хос муҳимликларни ажратамиз: «экстатиклик», «тўйинганлик», «теранлик», «қизғинлик», «ўткирлик», «жозибадорлик». Хусусиятлар таърифини боб охиридаги “Тавсифига эга РаИ рўйхати”га қаран.
Ҳозирги айни вақтда нима қила оламан?
а) СҲ, ИҲни бошдан кечираман, ТЧга таслим бўлиш
б) РаИни бошдан кечириш.
в) обни амалга ошириб РаИга эришишга куч ишга солиш (чунки айнан об ҳисларни алмаштиришнинг кўп ҳодисалар ҳисобига РаИни бошдан кечириш одатини мустаҳкамлаш ва яратиш воситаси ҳисобланади).
Бошқа ҳеч нарсадан танлаб бўлмайди.
Қачонки сен РАМ билан шуғуллана бошлаганда, баъзан серуйқулик пайдо бўлади, унинг кучи енгиб бўлмас бўлиши мумкин. Уйқудан туришга уриниш ҳеч нарсага олиб келмайди, чунки сабаби уйқуга тўймаслик эмас, балки сен номаълум ҳолатга тушиб қоласан-чалкаш чулкаш чалғишларнинг муттасил оқими тўхтаб қолади, равшан муҳит мавжуд. Ҳалигача сенга фақат икки ҳолат мавжудлиги маълум эди-туш кўриш ва унда СОнинг ўзгармас тарзда мавжуд бўлган бедорлик ва чалкаш чулкаш четга чиқишлар. Бедорликнинг ўзгармас аломатларини бартараф қилиш механик тарзда бошқа сенга маълум бўлган ҳолатга-уйқуга қараб озишга олиб келади. Агар серуйқуликка берилмаса, РАМ билан шуғулланишда давом этилса, серуйқулик чекинмагунча танаффуслар қилиб давом этилса, муаммо йўқолади. Ҳар қандай ақлий, руҳий ва жисмоний ўйинлар, мусобақалар, ИҲлар серуйқуликни самарали бартараф қилади.
Ҳар кунлик, ҳар икки соатлик, соатлик, дақиқали, 15-10 ва 5 лаҳзали қайд қилишни доимо ёки танланган вақт давомида ўтказиб бирга олиб бориш ва навбатма навбат олиб бориш мумкин. Улар қизғинлик ва ҳаёт тўлақонлилиги кўп маротаба ортишига олиб келади.
Ҳар кунлик қайдни мен доимо ўтказишни маслаҳат бераман-кун охирида қилинган қайдларни якунлаш, йилда қандай қилинса ўшандай ўтказилган кун якунини чиқариш-кашфиётларни ёзиш, ўтказилган тажрибалар натижаларини ва РАМни қайд қилиш, қувончли истаклар рўйхатини янгилаш, РаИда кечирилган лаҳзаларни қўшиб ҳисоблаш ва бошқалар. Одамлар бир кунга майда нарсага муносабат қилгандай муносабат қилишга одатланиб қолишган, лекин кун бўйича тажрибадан ташқарида бўлиш бу кун бўйича қониқишга ёпишиши, хиралик, СО ва СҲга ёпишишини англатади-бу ўлимга кенг қадам, у туфайли ҳали узоқ вақт хиралик шлейфи ва СҲ чўзилади. Ўз ҳаётини кунлар бўйича ҳисоблаб чиқиш ва йиллар бўйича эмас, кунлар бўйича ҳисобот юритиш мақсадга мувофиқ-бу бир кунга нисбатан механик бефарқ муносабатни бартараф қилишга ёрдам беради. .
Агар кун “йил”га тенг бўлса, унда ҳар икки соатни тегишли ойлар билан ифодалаш мумкин. Ҳар икки соатлик («2сқ») ёки соатлик қайдни («сқ») мен шунингдек доимо ҳар қандай шароитда, жумладан оқшом ҳам ўтказишни маслаҳат бераман, бу уйқу РаИнинг туғилишини тўхтатиши ҳисобига анча сифатли чиқиб келишига ёрдам беради, СОнинг кўп соатлик ёпишиши рўй бермайди, шунингдек бу танадан ташқари тажрибага ва англанган тушлар тажрибасига ёрдам беради. Ҳатто агарда соат хулосаси “ҳеч нарса қилинмаган”деган қайд, ёки фақат бошдан кечирилган СҲлар қайд қилиган бўлса, унда бу уйғотувчи ва ундовчи ҳаракат бўлади.
Сқ да типик хатолар: «старт берадиган ҳовлиқиш» (нимадир қилишга спазматик уриниш, енгил хавотир); «старт берадиган инерция» ( «бутун соат олдинда, ҳозир ишни якунлайман ва амалиётга киришаман» фикрлари – ўзини ўзи алдаш, мағлубиятга олиб боради); «пермент инерция» (старт берувчи инерция деярли бутун соатга бўлинади, якунловчи ҳовлиқишга олиб келади); «якунловчи ховлиқиш» (охирги лаҳзаларда нимадир қилишга спазматик уриниш –мағлубият, ўзини алдаш, амалиётга қизиқишнинг мавжуд эмаслигини англатади).
Дақиқалик («дқ»), 15-лахзалик («15лқ») ва 10-лаҳзалик қайдда («10лқ») қуйидагилар қайд қилинади, мисол учун, кўрсатилган вақт даври ҳолатининг умумий баҳоси. Мен 1 дан 9 гача шкалани қўллашни таклиф қиламан, унда «5» «ҳеч нарса рўй бермайди», «6» – заиф равшан муҳит, «7» – РаИ чайқалишлари билан барқарор РМ, «8» – доимий РаИ, «9» – экстатик чайқалишлар билан кучли РаИга мос келади. Ва шунга ўхшаб пастга: «4» – заиф СМ ва бошқалар. Дақиқалик қайдда дарҳол бир қанча баҳо қўйиш имкони мавжуд, мисол учун СҲ ва РаИнинг максимал қизғинлигини, ишга солинган кучлар ва бошқаларни –танлаб-қайд қилиш.
5 дақиқалик қайдда («5дқ») худди ўша ёки соддалаштирилган ифодани қўллаш мумкин. Аввалбошда дқ (анча тез учровчи қайдларни гапирмасдан) бу мумкин эмасдан туюлади. Амалиётда дқ деряли ҳар қандай фаолият билан тўлиқ мос бўлиб чиқади (қайдни ҳаёлда ўтказиш мумкин) ва нафақат “вақтни олади”, балки аксинча-доимо амалиёт, РаИ ҳақида хотирилашни амалга оширишга эҳтиёж сезиб, СО ва СҲда мумкин бўлмаган назорат қилиб бўлмас ёпишишни амалга ошириб, барқарор РОга эришишга олиб келиб узоқ вақтли айқаш чуйқаш четга чиқишларни амалга ошириб ва кутилмаган катта миқдорда кузатувлар, кашфиётларни амалга ошириб уни ҳаддан ташқари тўлиқ қилади. Тажрибали амалиётчилар дқ ни бирданига бир қанча соат давомида олиб борадилар, 10-15 лқни ўнлаб дақиқлар давомида ўтказади. Ўхшатиш келтириш мумкин:агарда дискет формат қилинмган бўлса, унга ҳеч нарса ёза олмайсан-одатий одам ҳаёти ҳам худди шундай, туш каби учиб юради. Агар дискетни формат қилса, ўшанда уни зичлаб тўлдириш мумкин-ра (расмий амалиёт) давомидаги ҳаёт чеккасигача тўлдирилган, ва яшаб ўтилган кун бир хафта ўтгандай туюлади. .
Истакни овоз чиқариб ифода қилиш амалиёти жуда самаралидир. (“ИОИ”). Агарда вазият истакни овоз чиқариб ифода қилишга йўл қўймаса, унда буни ўзингда имкон қадар лаблар билан енгил артикуляция билан бирга қилиб бажариш мумкин. Мен қуйидагиларни маслаҳат бераман:
1) ИОИни сериялаб ўтказиш, серияда камида 10 ҳаракат, 50-100 бўлса мақбул.
2) ҳар бир узун сериядан сўнг танаффус қилиш керак ва айқаш чуйқаш четга чиқишларни бартараф қилиб пайдо бўлган РаИга қулоқ тутиш лозим.
3) агарда айқаш чуйқаш четлашиш танаффус вақтида ўта ёпишқоқ тус олса, янги серияни бошлаш мақсадга мувофиқ.
4) муайян истакни танлаш лозим: «мен фидойиликни бошдан кечиришни истайман», «ўзимни тушда англашни истайман», «барча равшан ҳисни бошдан кечиришини истайман».
5) агарда кўп маротаба қайтариш натижасида қисқартирилган вариант қатъий тўлиқ маъно билан боғланган бўлса, мисол учун “барча равшан ҳисни бошдан кечиришини истайман” –“барча учун РаИни истайман” ўрнига, айтилган иборани қисқартириш керак.
6) шу нарсани фаҳмлаш керакки, амалиёт кун давомида ИОИнинг тахминан 1000 ҳаракати бажарилганда сезиларли ўзгаришларга олиб келади.
Сен бир неча кун давомида муттасил ра билан шуғулланганингдан сўнг, мен ҳатто заиф РОга кўчишга олиб келсада, 1-2 кун танаффус қилишни маслаҳат бераман. Агарда РО катта қисми бўйича ҳвр (ҳеч вақо рўй бермайди)га алмашса, унда танаффус қисқаради, чунки ра нинг давом эттириш қувончли истаги барқаор РОга эришиб юзага келади. Танаффуслар пайтида мен кўпроқ (қайдларсиз) “мен ҳозир нимани бошдан кечиряпман?” саволига қайтишни маслаҳат бераман. Танаффус вақтида жиддий кашфиётлар-янги равшанликлар, янги РаИ рўй бериши мумкин.
Мен ИОИ жараёнида қуйидагиларни кузатишни маслаҳат бераман:
1) ибораларни қайтариш механик бўлмаслиги, ҳар бир ифода заиф бўлсада, лекин тегишли истак юзага чиқиши билан бирга келиши лозим. ИОИ нинг ҳар бир ҳодисаси узунлиги тахминан 5-10 дақиқа.
2) ИОИ вақтида РО ёки РаИ чайқалишлар мавжудми
3) ҳозироқ ИОИни, олдиндан сезиб лаззатланишни давом эттиришнинг қувончли истаги мавжудми
ИОИнинг жиддий тажрибаси қўлга киритилганда, алоҳида ҳис сифатида аниқ фарқлаш истаги олинганда, ИОИни “истакнинг муттасил юзага келиши” (“ИМЮ”)га ўзгартириш мумкин: бунда истакни айтиш бас қилинади (жумладан ИД ҳам), ва назорат истак аниқ юзага чиққанда амалга оширилади. Ҳодиса давомийлиги қизғин РО юзага чиқишини тезлаштирувчи 1-3 лаҳзага камаяди, лекин бунда шу нарсани фаҳмлаш керакки, гапиришнинг мавжуд эмаслигида “ухлаб қолиш” эҳтимоли, амалиёт хиралашувчи, айқаш чуйқаш четга чиқишларга йўлиқиш ошади-айниқса РО ҳали барқарор бўлмаган ва заиф бўлган вақтда.
Рага шунингдек қуйидаги амалиётлар киради:
*) механик алмаштиришлар [ёлғон тушунча равшан].
*) қайта бошдан кечириш [шахсий тарихдан жиддий ҳодисалар, СҲларни бартараф қилиш ва РаИни юзага чиқариш билан ]
*) равшанлик қайди. Бунда равшанлик билан акс садо берувчи ибора қайтарилади. Мисол учун “мен-бошқа” иборасини такрорлаб, мен ким бу ҳақда ўйлашидан қатъий назар менинг ўз йўлим борлиги, ўз қувончли истагимни ким нима қилишидан қатъий назар рўёбга чиқаришим, механик тарзда бошқаларга тақлид қилмаслигимга диққатни жамлайман. Бу одамларга муҳитий боғлиқликни бартараф қилади, олдиндан ҳайратланишни намоён қилига олиб келади, чексиз саёҳат ва бошқаларга олиб келади.
*) диққатнинг қайтиши [исталган ҳолатга айқаш чуйқаш четга чиқиш]. Мисол учун, “энди нима?” саволини бериш ҳозирга ҳолатга, РаИ ни хотирлаш, ва қувончли истакларга диққатни оширади, ҳозирда бўшашган СО ва заиф СҲларни ошкор қилади.
*) ҳиссий сайқал беришлар.
Ра тушиш вақтида “қутқарувчи доира” ҳисобланади, чунки бажаришни бошлаш мумкин бўлган, ра лар бирини бажаришнинг энг оддийси, натижада ҳолат секинлашсад, лекин қутилиб бўлмас даражада ўзгаради. .
Ҳатто аниқ Раи юзага чиққан вақтда ҳам РАни ўтказишнинг қувончли истаги кўпинча пайдо бўлади, экстатиклик муҳити-РаИ хусусияти кучайганда “койиш” таъсири пайдо бўлади. РА билан шуғулланиш истаги экстатиклик “бардошсизлик” босқичига етганда экстатик РаИга эришиш босқичидагина йўқолади.
“равшан одатлар”ни яратиш: муайян ҳаракат минимум сифатида, маълум РаИ юзага келиши бўйича зўр бериш сифатида ва максимум сифатида-ушбу РаИ юзага чиқиши каби доимо бирга келишига эришишнинг қувончли истагини рўёбга чиқариш (кун давомида бир неча марта бажарилиши мақсадга мувофиқ). Мисол учун, ҳар сафар чойнакка сув қуя туриб, завқу шавқ ёки гўзаллик ҳиссини бошдан кечиришга эришиш мумкин. Бироқ, айнан ҲАР сафар. Эҳтимол, илк пайтларда, сен чойнакни қайнатиш учун 5 марта кўп вақт сарфлайсан, бироқ бир-икки хафтадан сўнг РаИни бошдан кечириш бунда ҳаракат одатга айланади ва сен келгуси соҳада курашни бошлай оласан. Қадам кетидан қадам ташла-ҳеч қачон ўзгармайдиган катта кетишни қўй ва қувончли истакка мувофиқ бир аниқ қадам ташла.
06-01-10) ЎАТ – ўз аҳамиятлилик туйғуси. ЎЗТ – ўз заифлик туйғуси. [Ўзига] ачиниш. [Мени] хафа қилишди. [Менга қарши бўлганларга] тажовуз. Босувчи ва портловчи СҲ-бу “мен” чекланиши реакцияси, СҲ бўлса –“мен”ни қўллаб қувватлан реакцияси, “мен” хом ҳаёлидан чиқувчи ўз аҳамиятлилиги СҲ ва ИҲ асосидир. ЎЗТ ЎАТ оқибатидир, чунки “мен аҳамиятли” чекланишида пайдо бўлади ва бу аҳамиятлиликни ҳимоя қилиб бўлмайди. РаИ мавжуд бўлганда, “мен” ҳақимдаги фикрлар, заиф, орқа планга ўтиб, тўхтаб қолган каби бўлади, экстатик РаИ бўлганда, “мен” бутунлай хаёлий бўлади.
Агар сен самимий бўлсанг, унда тезда шуни пайқайсанки, “мен” хом хаёллиги тўғрисидаги фикр ҳеч нарсани ўзгартирмайди ва ушбу хом ҳаёлнинг-ЎАТ нинг сустлаштирувчи тарафини заифлаштириш учун анча аниқ нарсани амалга ошириш зарур. Ҳаддан ташқари самарали амалиёт сифатида мен “сталкинг” амалиётини таклиф қиламан. Ижтимоий экспериментлар амалиёти ажойиб олдиндан кўзланган машқ ҳисобланади. “Сталкинг” борасида кўплаб турли маълумотларни Кастенаданинг ажойиб китобида топиш мумкин. Сталкинг одатий одамлар оловдан қочгандай қочувчи вазиятни мўлжалланган тарзда яратишдан иборат: унда сенинг ЎАТинг максимал тарзда заифлашади ва сен юзага келувчи СҲ ва ИҲларни бекаму кўст бартараф қиласан. Бундай вазиятни яратишнинг мақбул усули-ҳокимиятда бўлиш ёки золим ҳукмдор таъсир доирасида бўлиш: бошқа одамларни дилига озор беришга, камситишга, бўйсиндиришга интилувчи аҳмоқ, тажовузкор, манман одам (ёки одамлар гуруҳи), буни қила олади ва бунинг учун етарли имконияти бор. Фақатгина одатдаги одам тасаввур қилиши мумкин бўлган энг “даҳшатли” вазият сталкинг амалиётчиси учун энг тотли саналади.
Сталкинг агарда сен СҲни бекаму кўст бартараф қилишни бас қилсанг мағлубият билан якунланади, шунингдек агар ўч олиш, ўлдириш, золимга зарар келтириш истаги пайдо бўлса, ахир бу сен қурбонлик позициясини эгаллаганингни, яъни ЎАТ билан жангда ютқазганингни, ва ўзинг ҳам золимга айланганингни англатади.
Сталкинг қуйидаги ҳолатларда тўлиқ ғалаба билан якунланади а) ҳеч нарсага қарамасдан, сенинг чидаминг ва дадиллигинг оғишмас бўлиб қолади, сен СҲни бекаму кўст бартараф қиласан ва РаИни бошдан кечирасан ва б) сен ушлаб қолишни танлаган позицияни ушлаб қоласан (масалан, жисмоний бутунликни ёки банк ҳисоби ва бошқалар яхлитлигини сақлаш.).
Максимал равшан натижага эришиш учун, аниқ ҳисоб китоб керак. Ҳақиқий золимлик-камдан камлик, ва агарда сен биттасини қўлдан бой берсанг, унда бошқасини топишингга кафолат йўқ. Золимни учратиб, унинг таъсир доирасига тушиш зарур, унинг механизмини ўрганиш, ўз шахсиятини ўзгартириш санъатини такомиллаштириб ва у золим хусусиятини анча кўпиртириб намоён қила олиши учун унга шундай кўриниб манипуляция қилиш усулларини қидириш зарур. Ҳеч қачон лаврада ухлаб қолма-сен доимо ўйин янада ишончли, золим тарафидан сенинг ЎАТга босим кучаяиши учун янада кўпроқ қилишинг мумкин.
Золимни тадқиқ қилиш натижалари рўйхати қуйидаги позициялардан иборат бўлиши мумкин:
*) сенинг ЎАТнинг қисилишининг қандай усулларига у эга. Мисол учун, у дарғазаб ҳолда бақиришга, ёки заҳарли кулишга ёки калака қилишга қодирми ва бошқалар.
*) у сени қўрқитишига мажбур қилиб улар манипуляция қилиш учун қайси “тугмаларни” ва қандай босасан.
*) экспериментни тугатиб, унинг асосий заифликларидан, унинг таъсиридан чиқишнинг қандай усуллари мавжуд. Мисол учун у қуйидагилар бўлиши мумкин:
а) катта золимлар олдидаги қўрқув (бошлиқлар, қариндош, дўст ва бошқалар-у ўзининг “қонуний” золимлари деб тан олган барчаси)
б) мулкни, мақомни, лавозим, пул ва бошқаларни йўқотишдан қўрқув.
в) масхара бўлиш, камситилишдан қўрқув-золимларнинг энг кучли қўрқувларидан бир, шунингдек золим бўлиш жуда “жиззаки” ЎАТга эга бўлишни англатади.
г) тушунарсиз ҳатти ҳаракат олдидаги қўрқув. Тушунарсиз ҳатти ҳаракат қўрқувни олиб келади, чунки уни идора қилиш қийин ва доимо назоратни йўқотиш хавфи мавжуд.
Агарда золим болтани олмаса ва сени сўз бошисиз ўлдирмаса, бу унда бир қатор “заифликлар” ва ҳулқ атворида чеклашлар мавжудлигини англатади. Ушбу чекловчиларни тадқиқ қилиш ва фош қилиш золимни ўрганишнинг мақсади ҳисобланади.
Сталкинг амалиёти шуни ошкор қиладики, хавотир, ташвишланишнинг катта қисми (агарда сусайтирмасанг) келгусида қандайдир ҳолатларнинг қўрқувидан эмас, балки ЎАТ заифлашувчи қўрқувидан иборат. Келажак қўрқуви дарҳол заифлашувчи олдиндан ҳайратлани ва бошқа РаИларнинг лавинасимон ўсишига олиб келади.
Муваффақиятли сталкинг мезони –золим билан бирга ҳаракат қилгандаги жазавага тушишда бошдан кечирувчи лаззатланиш. Кастенада ёзадики, жангчилар айниқса қизғин лаззатланишни бошдан кечириш учун золимлар билан бирга ҳаракат қилишни мақсадга мувофиқ қўллашди-бу эса уларнинг энг кучли механизмлари максимал тарзда ҳаракатга келгандаги энг оғир шароитларда СҲни бекаму кўст бартараф қилиш натижасида рўй беради, РаИнинг ёпирилган юзага чиқиши бошланади.
Аскетизм – бу келгусида ташвишга тушишнинг иккинчи қисмини, ҳолат олдида қўрқувни енгишга йўналтирилган амалиётдир (шунингдек бекаму кўст бартараф қилиш). Кучли СҲни бошдан кечириш одати мавжуд вазиятни яратаман (ҳаммасидан олдин Ўзига Ачинишни), бунда бунда физикавий танага талофотли имконсиз бир зарар бермаслик, яъни “менинг танам” деб атаган ҳисларнингу кучли-боғлиқлик мажмуасини бузмасликка эътибор этиш керак. Мисоллар:
*) иссиқда иссиқ, жуда бетаъм сув ичиш
*) шовқин, сассиқ, ноқулай жойда ётиш
*) чучук овқат ейиш
*) ҳар бир ҳаракатдан кучли жисмоний оғриқ пайдо бўлиши учун дезинфекция қилинган тиканли сим ўралиш лозим (йиринглашга йўл қўймай) имкониятлар чексиз.
Холис кузатувчига сенинг ҳаракатларинг не қадар муҳим кўриниши эмас, балки сен бошдан кечираётганинг аҳамиятга молик. Агарда сен “ёлғон аскетизм жасорати”ни амалга ошириб, қоқилган михдек ухлайсан, ва бунда ЎАТ, ЎА, бошқа СҲларни бошдан кечирасан, лекин бундай аскетизм барча хираликлар олиб борга жойга-маънавий тушкунлик ва таназзулга олиб келади.
06-01-11) Тамомлашлар ва ўрин алмашишлар истаги (“ТЎИ”) доимо механик ҳисобланади, чунки қувончли истак оқилона равшанлик билан резонанслашади. Шунга ишониш осонки, ТЎИ механик истаклар хусусиятлари билан қондиради.
Самимийликни нимадир бир нарсада ишлаб чиқиш ва носамимийликни бошқа бирида мумкин эмас. Улар истаган тимсолларни қўллаб қувватлаш истаги билан бирга келувчи бошқа одамларнинг фаоллик кўрсатишини тадқиқ қилиш ва фарқлашни истамаслик қутилиб бўлмас тарзда ва бирдан аҳмоқликка, СҲ ва бошқа хираликларга олиб келувчи ўзи ичидаги ҳисларни фарқлаш қобилиятини заифлаштиради.
Тамомлашлар билан ишлаш-амалиётчиларнинг йирик сони учун тўсқинлик қилувчи тошдир, шу туфайли мен “саволлар ва жавоблар” тўплами типи бўйича тамомлашлар таҳлили мисоллари тўпламини тузишни истайман: “ҳисоботдан парча”-“изоҳ” жуфтликлари.
Анча кўп курашчан тамомлашлар сен “яқин” деб ҳисоблаган ва “яхши таниш” деб ўйлаган одамларга нисбатан юзага чиқади. Шу билан шу нарса боғлиқки, амалиётчининг энг яқин атрофидагилари қисман ҳаддан зиёд тажовузкор тарзда унинг амалиёт билан шуғулланишига муносабатда бўлади, ахир агар у ҳисни фарқлашга интилса, равшан фикрлашни ривожлантирса, тушунувчанликни бартараф қилса, унда одамлар яратувчи ва қўлловчи тимсолларни тўғри деб қабул қилишни бас қилади-у атрофидаги одамларнинг ҳисларини самимий тушунишни ва унга ўз муносатини билдиришни истайди.
РаИ юзага келишида тасвирлаб бўлишга сохта суяниш жуда тарқалган. Агар сен эркаловчи қиз нозикликни кечиради деб тасаввур қилсанг, унда назокат кучаяди. Агар сен у ичиқораликни бошдан кечиради деб тасаввур қилсанг (мисол учун, реал ёки тасаввурдаги рақобатчилардан сени ажратди деб) назокат йўқолади. Шу ердан фикр пайдо бўлади: «мен назокатни бошдан кечиришни истайман. Мен унда назокатни чизиб тамомлайман ва уни ўзим бошдан кечираман. Менинг учун назокат жозибадор ҳис, нима учун ундан бош тортиш керак?”
Шунингдек, чизиб тамомлаш РаИни бошдан кечириш усули ҳисобига қабул қилинади. Бундан ташқари, фикрнинг бундай кетишининг туюлувчи равшанлигига қарамай, у сохта ва чизиб тугатиш хиралик саналади, шунингдек нафақат РаИ намоён бўлишига ёрдам бермайди, балки аксинча халақит беради. Ва агарда сен РаИни кучлироқ, турли туманроқ ва тез тез бошдан кечиришни истасанг, ушбу саволни тушуниш зарур. Равшанликка эришиш учун, қуйидагиларга эътиборни қаратиш лозим:
а) чизиб битириш – носамимийликни ишлаб чиқиш, самимийликни йўқотишдир. Самимийлик доимо РаИ билан, равшанлик билан резонанслашади, -айнан сен самимийлик намоён бўлиши натижасида ошкор қилганингдан қатъий назар резонанслашади. Носамимийлик доимо умумий аҳмоқликка, СҲ кучайишига, ҳисларни фарқлаш қобилиятсизлигига олиб келади ва шундай қилиб, исталганларни танлаш, РаИни ишлаб чиқиш, қувончли истакни бошдан кечириш қобилиятсизлигига олиб келади. Самимийлик ўз ўзидан ҳаддан ташқари жозибадор РаИдир.
б) чизиб тугатиш кўпинча улар очиб ташланиши (ўзини) хавотирлиги билан бирга келади, ЛЕКИН фош қилиш ёки “тиканлар” ва чизиб битиришлар, бошқа СҲлар ўртасидаги кескин фарқни кучайтиришга олиб келади. “Тикан”дан чизиб бўлинган тимсол не қадар узоқ бўлса, муҳитий хавотир сен шу қадар кучли бўлади.
Ушбу кузатишдан шундай тахмин чиқариш мумкин, унга кўра бошқа ҳислар орасида одамда кўпинча у носамимий ва бошқаларни чизиб битказади-мисол учун фаол кучсизлантирилувчи, босилувчи кўр ички диалог қисми кўринишида, деган оқилона равшанлик мавжуд. Бу шуни англатадики, ҳар қандай одам агарда унда шу каби истак пайдо бўлса ушбу чизиб тамомлашни давом эттиради ва бартараф қилади ва чизиб тамомлаш давоми самимий бўлиш истагини мавжуд эмаслигинигина англатади.
в) чизиб тамомлаш-ахаир чизиб тамомлаш бузилмаслиги учун назокат, хушёқиш ва бошқа РаИлар учун тўсиқ, одам намоён қилинишини қабул қилишни бас қилиш зарур, доимо унинг намоёнларида равшанликни енгиш лозим, натижада тирик одам ўрнига сен ўз олдингда назокат ва хушёқишни бошдан кечириш мумкин бўлмаган гипсли нусхани сақлаб турасан. Чизиб тамомлаш орқали РаИни бошдан кечиришни истаганлар умид қилувчи танлайдиган носамимийлик мумкин эмас.
г) “ҳеч нарса тақдим қилмаслик” уриниши сен ҳеч нима тақдим қилмаяпман деб ўйлаганда ўз ўзини алдашнинг мураккаб шаклига олиб келади, аммо чизиб тамомловчи одамлар қандай ўзини тутса, ўзингни ўшандай тутасан. Биров томонидан бу жуда яхши маълум ва ўзининг самимий тадқиқини осонгина намоён қилиш мумкин.
д) қандай бўлмасин ишлаб чиқилувчи чизиб тамомлаш барибир бузилмаганда (бу эса эртами кечми рўй беради), СҲнинг сони ва қизғинлиги мутлақо юқори даражага кучаяди ва ҳатто назокат ва хушёқишни ҳеч қачон бошдан кечирмаслик истаги пайдо бўлиши мумкин. Бемаънилик натижасида сен ушбу СҲларнинг сабаби РаИ эмас, балки сен бемаъниликни орттирганингни тушунишга қодир эмассан. Чизиб тамомлаш бузилганда равшанлик ва самимийликка эришиш истаги натижасида, сен доимо РаИнинг жуда равшан оқимларини ва қувончли ҳисларни бошдан кечирасан.
е) чизиб тамомлаш истаги-доимо механикдир. Тасаввур қилки, сен ўз қизинг/йигитинг билан муносабат қилиш имкониятидан маҳрум бўлдинг-дарҳол кучли СҲ юзага келади: йўқотиш ҳисси, ЎА ва бошқалар. Бу умумрасмий фикрлардан фарқли ўларок, “севги” аломати эмас, аксинча-механик истакнинг энг тўғри аломати, шунингдек РаИ эмас, балки хираликлар билан рағбатлантирилган истаклар аломати (масалан, ЎА, ЎАТ, қўлга киритиш чанқоқлиги, рашқ, ёлғизлик қўрқуви, зерикиш ёки хиралик ва бошқалар). “Севги”, назокат, хушёқиш, фидойилик ва бошқлар каби РаИ бирлиги сифатида тушинилган ҳолда, ажраш, мулоқат қилишга имконсизлик фикрларида СҲ билан ҳеч қачон бирга келмайди. СҲ юзага келса, демак сенинг хушёқтиришингда назокат ва хушёқишни ЎЛДИРУВЧИ механик истакларнинг бинойидек улуши аралашган. Механик истаклар ва СҲлар бирлиги каби тушинилувчи яқинлик доимо сен одамни қандай чизиб кўрсатсанг ўшандай даражда юзага чиқади. Яқинлик фақат чизиб тамомлашларда юзага келади. Агар сен одамни тадқиқ қила бошласанг ва чизишни бас қила бошласанг, унда ушбу тадқиқотнинг натижаларидан қатъий назар-унда сен ҳиссиз тўнкада ёки равшан интилувчи шахсда –ҳар қандай ҳолатда сенинг яқинлигинг йўқолади, РаИ кучаяди.
Чизиб тамомлаш истаги оргазмдан сўнг, хираликка ёпишиш, зерикиш, ЎА ва бошқа СҲлардан кейин кучаяди. РаИ мавжуд бўлганда, жуда қимматга тушса ҳам самимийликка интилиш мавжуд. СО мавжуд бўлса, “нарх”га ҳаддат ташқари боғланиб қолиш пайдо бўлади, шунингдек қониқишга эришиш, хираликдан қочиш воситаси сифатида чизиб тамомлашдан ажрашни истамаслик пайдо бўлади.
ж) чизиб тамомлаш не қадар кучли бўлса, ўша одамни тадқиқ қилиш таклифига жавобан, айниқса агар кимдир уни ўзи, ва сени билан бирваракайига тадқиқ қилишга уриниб кўрса шу қадар кўпроқ СҲ сенда пайдо бўлади. Сен самимий бўлганда, бу каби таклифлар ва ташаббуслар фақат хушёқиш чайқалиши, фидойилик, хираликларни қидиришни олдиндан сезиб лаззатланиш ва улардан қутилишни юзага чиқаради.
з) модомики чизиб тамомлаш сен ҳаммдан ҳам кўра кўпроқ мулоқотда бўлувчи “яқин” одамлар билан ҳаммасидан кўра кучлироқ намоён бўлади, агар бошқа вақт самимиятга эришсанг, СҲни бартараф қилсанг ва РаИни туғдирсанг, интилишлар самараси нолга қараб интилади, модомики вақтнинг шердай улуши сабабли сен бемаънилик ва боғланиб қолишни орттирасан. (шуингдек, СҲ ва СҲ қўрқуви). Шуни пайқамаслик мумкин эмаски, чизиб тамомлашларни бартараф қилиш дарҳол амалиёт самарадорлигини бошқа барча қолганларида кучайтиради, чизиб тамомлаш янги тўлқини юзага чиқиши эса уни дарҳол пасайтиради.
и) чизиб тамомлаш РаИни бошдан кечиришга “кўмаклашади” деган бош далил қандай бўлиши мумкин? Агар, одамни чизаётиб, сен унга нисбатан назокатни бошдан кечирасан, бу назокат чизиб тамомлаш туфайли эмас, АКСИГА намоён бўлишини билдиради, агарда чизиб тамомлашни бартараф қилишга киришилганда сен ҳозирнинг ўзида назокат ва бошқа РаИларни анча кучлироқ ва давомийроқ бошдан кечира олган бўлардинг. Бу одамга ёки бошқага ёки объектсиз шаклда.
к) гипсли нусхага боғлиқликни кучайтириб, сен ўзингни равшан фарқлашдан маҳрум қиласан ва натижада ўзинг учун ниҳоятда қизиқарли бўлган одам тўппа тўғри бурнингнинг тагидан ўтиши мумкин ва бемаънилик ва СҲлар билан тўла сен уни етти миллик қадам билан РаИга қараб ҳаракат қилиш имконини йўқотиб сен уни кўрмайсан, чунки улар РаИни бошдан кечираётганини тахмин қилишга имкон берувчи бошқа одамларда ўша намоён бўлишлар резонанси каби ҳеч нарса бундай тезлаштирмайди –РаИ га етишиш амалиётидаги тежриба алмашинишнинг камдан кам имконияти йўқолиши ҳақида гапирмаяпман.
л) одамни чизиш унга хушёқиш намоён қилиш билан мос эмас! Бу бемаъни туюлиши мумкин, лекин шу билан бирга жуда аниқдир. Мен чизиб тамомлаганда, қайд қилинган сохта тимсолни яратаман ва бундан қаноат ҳосил қиламан. Аҳир хираликни бошдан кечирувчи мавжудлик ойна ортиа қолади ва улардан озод бўлишга интилиши мумкин. Ва мен ушбу мавжудлик хираликни бошдан кечиришни бас қилишига кўмак беришим мумкин эди, равшанликка эришиш ва РаИ бўйича унинг интилишларига ёрдам беришим мумкин эди (агар бу интилишлар мавжуд бўлса, чизилмаса) аммо мен унинг хиралигини кўрмасликни танлайман, ва аксинча-уни ўзини алдашни қўллашига рағбатлантираман. Одамни чизиб тамомлаш-унинг қабри қопқоғига мих қоқиш демак. Бу қониқишни орттириш ва унга тўлиқ бефарқликни ҳосил қилишни англатади. Бу хираликдан ва РаИни бошдан кечириш, бодхисаттва позициясидан қутилиш учун қувончли истаклар билан мутлақо мос эмас.
Бошқа одамлар ҳиссини тадқиқ қилиш ўзида қуйидагиларни мужассам қилади:
1) агар самимийликка эришишга, унинг ўзини тушинишга қарор қилсанг, ўзинг ўзинга берувчи саволлар рўйхатини тузиш
2) тадқиқ қилинувчи одамдан ушбу саволларга жавоб олиш
3) умумий, равшан бўлмаган жавоблар вазиятида-ойдинлаштирувчи, қўшимча саволлар бериш
4) одам ҳулқ атворини унинг жавоблари билан таққослаш, қарама қаршиликларни ҳосил қилиш, ноаниқликлар, янги саволлар беришни ташкил қилиш
5) унинг ҳислари таркиби борасида тахмин қилиш учун асос пайдо бўлиши мумкиндай тадқиқ қилинувчи одам ўзини тутадиган вазиятни юзага келтириш
6) агарда одам “ниманидир истайман” деб гапирса, унда истакни рўёбга чиқариш учун у нима қилгани, қандай натижалар бўлганлиги тўғрисида билиш (ва кузатиш)
7) агарда одма “ниманидир тушундим” деб айтса, унда у нимани англаганини ойдинлаштириш ва унинг кўзлаган тушунчасига мувофиқ унинг ҳатти ҳаракати ўзгарганлигини кузатиш, кўзда тутилган тушунчага мувофиқ ҳатти ҳаракатни ўзгартириш учун у нима қилгани, унинг ҳаракатлари қандай натижа берганини билиш
8) жавоблар ва одам ҳатти ҳаракатларини таҳлил қилишда битта таҳлил билан чекланмайди-ҳар сафар 2-3 ёки кўпроқ топиш керак, ундан сўнг улар асосланганлиги, бошқа қолган ҳатти ҳаракатларга зид эмаслигини тадқиқ қилиш.
Тадқиқ қилишда типик хатолар:
1) унда СҲни юзага келтирмаслик, жавоб беришда унда қийинчилик туғдирмаслик учун мазур одамга олдиндан соддалаштирилган заиф тарзда саволлар берилади.
*) қарор: ўз рўйхатига “шарпалар” томонидан тузилган рўйхатдан иборат саволларни киритиш (мақоллар тўпламига қаранг), “шарпа”га ўз рўйхатингга у ёки бу саволни киритишни таклиф қилиш.
2) Жавоблар тўғри деб қабул қилинади, келгуси таҳлил учун материал сифатида эмас-зидлик қидирилмайди, унинг жавобларини тасдиқлаш ёки бекор қилиш ёки ойдинлаштиришга асос пайдо бўлиши учун тадқиқ қилинувчи одам ўзини шундай тутиши вазияти яратилмайди.
3) Тадқиқ қилувчи самимий эмас, ва фақат ҳар қандай қиммат билан ўз тасаввурлари тасдиқланишига эга бўлиб ўзини алдашни истайди. Бу мураккаб вазият, модомики агар одам ўзини алдашга аҳд қилса, ҳеч ким унга ҳалақит беришга қодир эмас.
*) 1 қарор: “шарпа”дан сенинг тадқиқотларинг тўғрисида қайдларини ўқишини сўраш
*) 2 қарор: ўз тадқиқотларингни сенга нотаниш бўлган бошқа одам қайдини гўё ўқигандай ўз тадқиқотингни ўқи.
4) Шу нарса асоссиз кўзланадики, унга кўра тадқиқ қилинувчи одам у ёки бу сўзлар билан у айнан қайси ҳисларни ифодалайди ва унинг ифодаси сеникига мос. Аслида одамлар деярли ҳеч қачон бундай нарсаларни маълум вазиятларда қабул қилинган нарсаларни ўйламасдан такрорлаб бундай нарсаларни ҳаёл қилмайди. Шу туфайли, агар одам, мисол учун, “назокат”ни бошдан кечиряпман деса, унда аслида у сен атаган назокатни эмас, балки кўнгилчанлик, ғамхўрлик, дўстоналик, зерикиш ва хираликни сиқиб чиқариш истаги ва ҳатто СҲ қўрқуви, қарздорлик ҳисси, айбдорлик ҳисси, ва ҳатто ўч олиш ва ичиқораликни бошдан кечириши мумкин! (Мисол учун, агарда қиз бола ўғил болани бунда уни рақобатчи қизларидан тортиб олишни ўйлаб суйса, силаб сийпаласа).
*) қарор: одам ҳислари тўғрисидаги хабарни фақат таҳлил учун предмет сифатида қабул қилиш, уларни бошқа сўзлар ва намоён бўлишлар билан таққослаш, сенинг соғлом фикринг ва ўзинг ва бошқа одамлар ҳиссини кузатиш тажрибангга суяниб хулоса чиқариш.
5) Бошқа одамлар ҳисларини тушиниш имконсиз деб тахмин қилиш хатодир. Равшанликка эришишнинг дастлабки тажрибалари меҳнат билан олинади, чунки мураккаблик асоси равшанликни ушлаб бўлмаслиги, намоён бўлиш чалгашгани ва бошқалардан эмас, балки бемаънилик инерцияси, механик ЧАИ, равшанликка эришиш қўрқувини енгишдан иборат. Равшанликнинг ўзини эса одатдагидек жуда ва жуда осондир.
*) қарор 1: равшанлик қўрқувини ва бошқа СҲларни бартараф қил
*) қарор 2: машқ қил
*) қарор 3: агар равшанлик бўлмаса, гўё у бўлмагани каби ўзингни тут. Ўзини ўзи алдашнинг турларидан бири сен “у нима бошдан кечираётганини билмайманку” деб йўлашингдан иборат, лекин бунда ўзингни у нима бошдан кечираётганини аниқ билмагандек ўзингни тутасан, шунингдек чизиб тамомлашни орттирасан.
6) Ўша жойда мавжуд бўлган ҳислардан ташқари қандайдир бир “мен” чизиб тамомланади. Мисол учун: “ҳа, ҳозир у ўзини мол каби тутмоқда, лекин аслида барибир у яхши одам-қалбимни тубида қаеридадир мен уни севаман”. Шу тариқа, сен чизги берасан, ва уни ўз ҳисларинг устига тахлаб қўясан, ўз чизгинг ва мавжуд ҳисларингга диққатни жамлашга ҳаракат қилиб тахлаб қўясан.
*) қарор: сенда ҳатто “мен” ҳисси йўқ деб фаҳмла, “у” ҳиссини тилга олмасданоқ-ҳислар, турли ҳисларга муносабат мавжуд, чунки вақтни ҳар они унинг намоён бўлишини, ушбу намоён бўлишларнинг талқинини ва ўз навбатида буни, ўз қувончли истагини фаҳмла.
7) Одамга чизги бериш у билан яқин алоқага кирмасдан “узоқдан” рўй беради. Масалан, ўта ўзига хос лаҳзаларда жуда камдан кам ҳолатларда кўришинг мумкин бўлган артистлар, ёзувчилар, сиёсатдонлар, ваъзхонлар ва бошқа одамларга жуда тез тез чизги беришади, бу вақт у одам диққат объекти бўлганини билади ва у истаган тимсолни қўллаб қувватлашга бор кучини сарфлайди.
Ажралиб турувчи мисол – агарда суръат ёки қўшиқ ва бошқалар сенинг учун равшан омил бўлса, бу уни яратувчи инсон (камида айни ўша вақтда) РаИни бошдан кечирганини англатиши бўйича янглиш тахминдир. Равшан омил унитаздаги папирос қолдиғи бўлиши мумкингилиги эсга соламиз. Мазкур чизги истак уни минимал тадқиқот кўплаб “тиканлар”ни ошкор қилишига қарамасдан жуда барқарор қўллаб қувватлаши қизиқарли. .
*) қарор: одамлар билан имкон қадар яқин алоқага кириш, агар ҳиссиёти бўйича тассаввур қилмоқчи бўлсанг уларни ўрган. Ҳеч қачон улар ҳатти ҳаракатида қайси тафсилот бир лаҳзада чизгилар биносини бузиши мумкинлигини олдиндан билмайсан.
8) «Чизгиларнинг сохта тўхтатилиши. Сен ўйлайсан: “эҳтимол, барибир у бутунлай ақлли эмас ва ҳисли одам эмас, ва чизги бартараф этилганини ўйлаб у билан мулоқотни бас қиласан. Аслида, бу бундай эмас, шунчаки бир тушунча “у ақлли ва ҳиссиётли” тушунчасини энг аниғи СҲ томонидан рағбатлантирилган бошқасига алмаштирдинг. Мантиққа зид равишда, лекин бу вазиятда сен фақат фикрингда уни бемаъни ва ҳиссиётсиз деб ҳисоблашинг мумкин, бироқ гўё у доно ва ҳиссиётли деб ўзингни тутишда давом этишинг, хусусан у билан мулоқотни йўқотиш, уни соғиниш ва бошқларни бошдан кечиришинг мумкин.
*) қарор: одамни ўрган, лекин салбий ва ижобий чизгиларнинг тартибсизлигини юзага келтирма
9) Ўзини ўзи алдаш шакли – одамни шундай “тадқиқ” қилиш керакки, унга кўра у шак шубҳасиз сенга СҲни бошдан кечирсин ва мулоқот қилишни бас қилсин-ҳозир ёки ҳатто умуман, сен “мен уни ўрганишга уриниб кўрдим, лекин бўлмади-у рад қилди, хафа бўлиб кетиб қолди” деб ўйлагандан сўнг умуман бўлмаслиги мумкин. Бунда, албатта, сен ўз тегилмаган чизгиларнингни қўллаб қувватлай бошлайсан.
10) тегишли ҳисларнинг ташқи аломатларини истар истамас ҳосил қилишни чизиш. Мисол учун, одамлар ҳаёти шу қадар қувончсизки, улар ИҲни бўлса ҳам исташади, кинога боришади, “байрам” қилади, аммо натижада қисман ўкинч билан биладики, ИҲ ё умуман пайдо бўлмайди ёки айни ўша зерикиш ва СҲ билан алмашиниб тезда якун топади. Ўшанда тушкунликда улар ИҲнинг ташқи аломатларини зўрма зўраки ҳосил қилади-қаттиқ бақира бошлайди, кулади, “шодланади” ва атрофдаги одамлар ҳеч қандай таҳлилсиз ушбу зўрма зўраки ҳосил қилишлар ортида аслида бу одам ИҲни бошдан кечираётганини чизадидар. Хўмрайган манглай ортида ижодий ўйчанлик, кулгидан –хушёқиш ва хотиржамлик ва бошқаларни чизадилар.
*) қарор: 7) бандда ҳам худди шундай
11) “одам бундай алдаши мумкин эмаску!” хатоси. Мумкин. Ҳеч нарсага боғлиқ бўлмаган ҳолда, -ижтимоий аҳвол, касб, сенга муносабат ва бошқалар, қўллаб қувватлай оладиган, вақтнинг қанча бўлса ўшанча узоқ давомийлигида ривожлантириши мумкин бўлган мўжизавий уйдирмага одам қодир. Қисман одамлар ўзлари ўз уйдирмасига ишона бошлайдилар.
*) қарор 1: узоқ вақт давомида кузатган, тадқиқ қилган ва ўз хотираларинг билан таққослаган одамларнинг сен ҳақингдаги ҳикояларини тингла. Мисол учун, ота онанг сенга бундай дейиши мумкин, «сенинг фикрларинг устида ҳеч қачон назорат қилмаган, улар каби ўйлашингга мажбур қилмаган». Буни ўзингнинг хотираларинг билан таққосла. Ҳозироқ улар тушунчаларига зид борган фикрни ифода қил ва улар реакцисига боқ.
*) қарор 2: ўтмишда, ҳозирги вақтда рўёбга чиқувчи ўз ёлғончилигинг, носамимийлигингни тадқиқ қил.
*) қарор 3: ўзингни, бошқа одамларни тадқиқ қилиш борасида бошқа амалиётчилар ҳисоботларини ўқи.
*) қарор 4: у ёки бу мавжудотни ҳосил қилиш мумкин бўлган позицияда қаттиқ тур, асос лозим, ва бундай асос билан гапирувчи “пок” шахс бундай асос бўлмайди.
*) қарор 5:ўз тадқиқотларинг натижаларини батафсил ва ёзма қайд қил.
12) Одам қарама қаршиикда чалкашиб қолса, уйдирмани қўллайди ёки концепцияни ҳимоя қилади, агарда гарчи минимал соғлом мазмунга даъвогар бўлса, унда баъзан у ўз ёлғонини тан олади ёки концепция уйдирмалилигини ёки ўзида СҲ мавжудлигини ва бошқаларни тан олади. Буни равшанлик келиши деб қабул қилиш хатодир-бу сенинг дўстоналигингни, ИҲ қайтаришнинг, мавзуни ўзгартириш ва барчасни унутишнинг усулигина бўлиши мумкин, бундан кейин, ўз ўзидан равшанки, ўзини олдингидек тутиш лозим.
*) қарор: агар одам равшанликка эришса, бунинг ортидан маълум ҳатти ҳаракат келади-у мавжуд ёки мавжуд эмаслигини текшир:
а) равшанлик билан мувофиқ тарзда ўз ҳатти ҳаракати алмашинуви учун куч ишга солади, ушбу куч ишга солишлар борасида батафсил айтиб бериши мумкин-нима қилган, нима натижа бўлди, нима бўлмади, кашфиётлар қандай бўлди, кузатувлар, саволлар ва бошқалар. Тафсилотлар йўқми-демак куч ишга солишлар ҳам бўлмаган, равшанликни мустаҳкамлаш истаги бўлмаган, демак равшанлик бўлмаган, тактик силжиш бўлган.
б) ушбу равшанликка зид бўлган бошқа ўз тасаввурларингга тузатишлар киритиш.
в) сен яна ушбу мавзуни кўтарганда ғазабланишни бошдан кечирмаслик.
г) равшанликни мустаҳкамлаш учун ушбу мавзуга суҳбатларни ўзи ташаббус қилади ва бошқалар.
13) Баъзан розилик бериш – ўз қарашлари кенглигини кўрсатиш, қарши туришнинг юқори қизғинлигини олиб ташлаш, иш бермаган ўқитиувчи ролини сенга муваффақиятли босим бўлиши мақсадида иш бериши умидида дўстинг ролига алмаштириш учун қўлланилувчи тактик силжиш.
*) қарор: айнан 12 банддаги каби.
Одамларнинг баъзи типик реакцияси ва уларга анча кўп учровчи тушунтиришлар:
1) «Билмайман, бу ҳақда ўйламагандим» -ҳаммасидан кўпроқ «бу ҳақда ўйлашни истамайман» ёки «сендан яширишни истаган фикрга эгаман» деганини билдиради. Текширув: бу ҳақда ўйлаб кўришни таклиф қил, реакцияга боқ.
2) “Сен бундай одамларнинг қандайдир бир ҳатти ҳаракатига қандай муносабатда бўласан” саволига “ҳар бир киши ўз ҳаёт тарзига ҳақди…”, “нормал тарзда ёндашаман”, “ҳеч қандай тарзда ёндашмайман”, “мен одамларни улар қандай бўлса ўшандай қабул қиламан” жавобини бериш лозим бўлади-ҳаммасидан кўра кўпинча “улардан нафратланаман”, “йўқ қилган бўлардим” деганини билдиради. Текширув: сен ўзинг ёки унга яқин одам ўзини шундай тутади, реакциясига қара деб айт.
3) “сўзларда ҳаммасида ифода қилиб бўлмайди”, “ҳиссиётни токчаларга жойлаб бўлмайди”, “шунчаки барчасини қандай бўлса, ўшандай қабул қилиш мумкин”, “шунчаки дунё билан ҳамоҳангликда бўлиш мумкин”, “агарда ҳаммаси шундай тушунса, бутунлик йўқолади”=>> “ўз ҳисларимни фаҳмлашни истамайман”, “СҲ, бемаъниликни бошдан кечиришни истайман”, “сен ўз саволларинг билан менинг жонимга тегдинг, бу мени қизиқтирмайди”.
Ўзини ўзи тадқиқ қилиш, [ўз] ҳисларини фарқлаш бўйича зўр беришлар чизгиларни пайдо бўлишини жиддий тарзда енгиллаштиради, асосланган таклифлар учун асос беради.
Чизгиларни яратиш жараёни, уларни фош қилиш тажрибаси, асосланган тахминларни шакллантиришда машқлар, равшан фарқловчи онгни ва бошқа кўп нарсаларнинг уйғонишини самарали тарзда танишув ва янги одамга яқинлашишда амалга ошириш лозим. Малакаларни мустаҳкамлашни кўп маротаба мустаҳкамлаш учун ва “чизиб тамомлаш ва эсдан чиқармоқ” механик истагига ўрашнинг олдини олиш учун кетма кет яқинлашувнинг бир неча намунали занжирларини яратиш зарур. Сенинг ҳатти ҳаракатларингни кузатувчи бошқа амалиётчига ёрдам бериш, сенинг ёзишмаларингни таҳлил қилиш, ҳисоботларинг, хулосаларингни таҳлил қилиш мақбул-чизиб тамомлаш ва ўрин алмаштириш томонидан қараганда сенга энг жараёнга жалб қилинганидан 10 марта равшанроқ кўриниб туради.
Бундай занжирнинг бир вариантини келтираман: интернетда қиз билан танишиш.
Суҳбатдошнинг ҳар бир янги “портрет”ини яратишга қараб, уни олдингилари билан таққосла. Портретни яратиш жараёнида имкон қадар у тўғрисидаги ўз тахминингни асосла.
Сен ҳар бир одамни баҳолайдиган параметрлар ва намоён бўлишлар рўйхатини олдиндан туз. (1 дан 10 гача шкала бўйича).
*) Танишув сайтида эълон беринг. Агарда жинсий алоқа учун ҳамроҳ излаяпман деб ёзсанг ўғил болалардан максимум жавоб оласан. Мактубни суратсиз кўрмаслигингни кўрсат. Бир талай хатларни олиб, кейинчалик ишламоқчи бўлганларни танла-ҳаммадан кўра кўпроқ сени қизиқтирганларни танлаганинг афзал. Яна хатлар олиш учун жавобан уларга қандайдир руҳлантирувчи нарса ёз. Тана ва юз аниқ кўринган суратларни юборишни сўра.
*) Мактубнинг биринчи икки-уч қаторини диққат билан ўқи. Унинг муаллифи портретини, сенинг тасаввурингда у қандай кўринганини батафсил тасвирла.
*) Унинг барча мактубларини охиригача ўқи. Янги суратни ярат.
*) Анча майда ва хира суратни танла, янги портретни ярат. Кейин –тана тушган сруат, бутун юз кўринган суратни танла.
*) Шаҳвоний матнга эга мактуб ёз ва унга жавоб ол, уни ўқи ва яна янги портретни ярат. Маъносиз маънавий маълумотлардан ташкил топган мактубни ёз. Жавобни ўқи ва янги портретни ярат. Кучли СҲ ифодаси сифатида талқин қилинувчи мактуб ёз. Жавобни ўқи ва янги портретни ярат. Ва ҳакозолар. Имкон қадар ва истакка қараб ёзишмани давом эттир, ҳар сафар бошқа пландаги пиликни таклиф қилган ҳолда давом эт. Суҳбатдош қизиқишни йўқотмаслик учун, уни ярим эротик суратлар билан илит (ўзингнинг ёки бошқанинг, истакка қараб), тезда учрашишни исташингни тасдиқла, вақт топишинг билан учрашингни айт. .
*) У билан қўнғироқлаш ва турлича, хусусан ўткир мавзуларга боғлиқ ҳолатий суҳбатлар юрит: шаҳвоний ҳаёлотлар, тажриба, гомосексуализм, зўрлаш, қариндошлар, рашқ, мақсад ва қизиқишлар. Ҳар бир суҳбатдан сўнг янги сурат туз.
*) Холис ҳуддудда учраш, гаплаш, унга табиий жонли кўринишига боқ.
*) Жинсий алоқа билан шуғуллан.
*) Сенда энди янги йигитча борлигини хабар бер (эр, болалар, иш, ота она маън қилади ва бошқалар) ва улар билан учрашмайсан-муносабатларни бас қилганда унинг ҳатти ҳаракатларига боқ.
*) Барча портретларни таққосла. Таҳлил қил, хулоса чиқар, кашфиётларни ёзиб бор.
Бу схема тахминийдир, ва асл вазиятларда сен ўзинг тегишли жойларни таъкидлаб кўрсатасан, кенгайтирасан ёки ҳар қандай жойда жараённи бўлиб қўясан.
Одатий киши бутун ҳаёти давомида бундай бир қанча ҳодисаларни бошдан кечиради, ва албатта ҳеч нарсани тадқиқ қилмайди, таҳлил қилмайди, хулоса чиқармайди, шунингдек тажрибага эга бўлмайди. Сен бир ой давомида бошқа қолган одамлар бутун умри давомида эришган одамларга нисбатан равшанликка эришишда кўпроқ тажрибага эга бўлишинг мумкин.
06-01-12) «Ривожланиш траекторияси» -бу ривожланишнинг кетма кет босқичларининг барқарор тўплами.
(Эслатиб ўтаман (“атамалар рўйхати” бобига қаранг): “ривожланиш” бу ўзгаришлар мажмуи, унинг натижасида РаИнинг ҳар қандай сифати кўлами ёки қизғинлиги ошади. “Ўзгариш”-куч ишга солиш натижасида янги одатлар яратиш. “Куч ишга солиш”-бир нуқтга қаратилган ва қизғин қувончли истак. “Натижалар”-ушбу ҳисларга эришиш бўйича зўр беришлардан сўнг исталган ҳисларнинг юзага чиқиши. “Қувончли истак”-олдиндан ҳис қилиш ва бошқа РаИларда резонанслашувчи истак).
Ривожланиш траекториясига қўпол ёндашиш қуйидагича тус олади:
1) биринчи босқчида мен барча жиҳатлар бўйича куч ишга соламан-қувончли истак юзага чиқувчи энг турли амалиётларни амалга ошираман. Ушбу босқични “ёппасида босим” сифатида ифодалайман. Қи қизғинлиги 1 дан 6 гача тебранади, қи барқарорлиги кичик ёки ўрта.
2) Баъзи моментларда кучаювчи ёппасига босим натижасида “самимийлик оқими”, мен бу барча вақт давомида қандайдир бир соҳада самимий бўлмаганлигим, қандайдир ўзим ўрганим қолган кучли хираликларнинг ўрнини алмаштирганим, уни фарқлашни истамаганим (хиралашган доминантни) равшанлиги равшан чайқалиши юзага келади.
3) Самимийлик оқими ортидан ушбу носамимийликни ошкор қилиш ва бартараф қилишга йўналган “бўрон”нинг пайдо бўлиши лозим.
(Бўрон аломатини эсга соламан: бу қувончли истак
*) 5-6 дан қизғинроқ, 10 га қадар;
*) бошқа ҳислар томонидан таъсирларга ҳаддан ташқари барқарор, ҳатто бошқа қи билан таққослаганда жуда катта давомийлик билан намоён бўлиши;
*) 10 гача бўлган олдиндан сезиб лаззатланиш билан нафақат РаИ билан, балки (вақти вақти билан бўлса ҳам) “жисмоний кечинмалар” билан бирга келувчи-мисол учун “ирода маҳсули билан”, қатъийлик, лаззатланиш ва бошқалар.
*) “қаҳрлилик”, “интилиш” билан кучли резонанаслашувчи)
Ёппасига боси бошидааги моментдан самимийлик оқими моментига қдар ўтувчи вақт (tp),
а) “Аждар коэфициенти”га қарама қарши пропорционал тарзда (“аждар коэфициенти” – «Od» -қизғинлик ва дадиллик намоён бўлиши частотаси (СҲ ошкор қилиниши ва бартараф қилиниши), қатъийлик (хираликларни бекаму кўст бартараф қилишда, РаИни бошдан кечиришга бор кучини сарф қилиш) , самимийлик, олдиндан сезиб лаззатланиш),
б) “РаИ коэфициенти”га зид тарзда пропорционал – «Oo» (бошқа РаИлар, ФК, қувончли ситаклар, фарқлаш зўр беришлари ва бошқалар намоён бўлиши қизғинлиги ва частотаси.)
в) “Тажовузкорлик коэфициенти” квадратига тўғридан тўғри пропорционал – «Na» (тажовузкор СҲлар намоён бўлиши қизғинлиги ва частотаси)
г) “хираликлар коэфициенти”га тўғридан тўғри пропорционал – «Nn» (барча бошқа СҲ, СО, бемаънилик инерцияси, механик истаклар ва бошқалар қизғинлиги ва частотаси)
tp = (Na2 * Nn) / (Od2 * Oo)
4) Ҳисларни фарқлаш бўйича зўр беришлар ҳажмини бирдан оширишга, хираликларни бартараф қилишда беками кўстликни оширишга (“зичлаш амалиёти”) бўрон олиб келади, Бўрон қувончли истакларнинг алоҳида, тор йўналган қуюнини юзага келтиради.
5) Зичлаш амалиёти натижаси бўлиб “кашфиётлар тизмаси” ёки “оқим” саналади :
а) бошқа равшанликдан бири вужудга келади
б) мисли кўрилмаган қизғинлик билан аллақачон маълум ва РаИнинг янги хусусиятлари пайдо бўлади, уларнинг намоён бўлиш барқарорлиги кучаяди.
в) “аждар позицияси” умуман соддалашади.
г) ажойиб ва барқарор қувончли истаклар жўшқин ривожланишга олиб келади.
д) Амалиёт бўйича адабиёт ўрганиш қувончли истаги равшан ва аниқ бўлиб қолади-китоб, мақоло ўқиш. Баённинг аниқлиги ва қисқалиги (авваллари у “қуруқлик” деб аталган) қувонч, интилувчанлик билан равшан резонанслашади.
е) расмий амалиётлар қувончли истаги, кашфиётлар мустаҳкамлиги ошади
ж) натижаларни қайд қилиш, таърифлар яратиш, технологиялар яратиш қувончли истаги кучаяди
з) ҳисларни фарқлаш учун яна ва яна куч ишга солишнинг қувончли истаги кучаяди
“Занжир реакцияси фазаси” – кашфиётлар каскадининг энг дастлабки ва энг фаол фазаси. “Занжир реакция”си-ҳар сафар равшанлик ва қисман хираликдан озод бўлиш (баъзан кўп миқдорда) бир зумда бўлиб ўтади, маълум мавзуга диққатни жалб қилишда ҳеч зўр беришларсиз бўлиб ўтади.
Кашфиётлар мажмуи орасида қуйидагилар аниқ фарқланади а) “майда кашфиётлар” ва б) “йирик кашфиётлар”. Йирик кашфиётларнинг ўзига хос хусусиятлари – экстатик РаИларнинг бирга келувчи чайқалишлари.
“Мева йиғиш фазаси”-кашфиётлар каскадининг иккинчи фазаси, босқичи. 5-10 қизғинликдаги қувончли истак билан характерланади, кашфиётлар мустаҳкамланиши-эришилган равшанликларнинг ва бошқа РаИларнинг, натижалари қайдининг кўп маротаба бошдан кечирилиши билан.
6) мен “тўрт соқчи” деб атаган механизмлар ҳаракати туфайли инқироз юз беради. Биринчи беш босқичнинг давомийлиги ва чуқурлиги қандай кўп бўлса, инқироз не қадар майда бўлса, пайдо бўлувчи РаИ экстатикликка шу қадар яқин. Олтинчи босқич келиши муқаррарлигини билган ҳолда, амалиётчи таназзулни анча кам давомий ва анча майда қилишга имкон берувчи босқич унинг зўр беришлари туфайли келиши биланоқ “юмшоқ чекиниш” амалиётига мурожаат қилишга тайёр.
Бир неча моментдан бошлаб, таназзур хираликларни юзага чиқаришга бошқа олиб келмайди, балки “юмшоқ амалиёт” позициясига чекиниш ҳисобланади, айнан:
а) муттасил РМ намоён бўлган-кичик ва ўрта қизғинликда
б) РаИ деярли муттасил намоён бўлган-асосан кичик ва ўрта қизғинликда
в) ҳисларни фарқлашга зўр бериш деярли муттаси намоён бўлган
г) РаИ тўғрисида хотирлаш
д) СҲни ов қилувчи улар пайдо бўлиш ҳолатларида бекаму кўст ҳаракат қилади
е) жиддий кашфиётлар вужудга келмайди
ж) вазиятларнинг юмшоқ танланувчи ишлаб чиқилиши уларга амалга оширилган кашфиётларни ўз ҳатти ҳаракатига киритиш учун амалга оширилади (плюс-ўтган вазиятларни қайта кўриб чиқиш)
з) расмий амалиёт тасодифийдир
и) “юмшоқ амалиёт” ҳар қандай вақт агарда қониқишга шўнғиб кетганда, таназзулни бошдан кечириш одатига берилганда ҳақиқий таназзулга олиб келиши мумкинлиги борасидаги равшанлик қўллаб қувватланади.
к) янги қувончли истаклар, янги зўр беришлар намоён бўлишига диққатлиликнинг доимий даражаси қўллаб қувватланади.
Ривожланиш траекторияси мавжудлиги борасидаги равшанлик, уни тадқиқ қилиш истаги, фарқлаш тажрибаси, кузатув, унинг босқичларини ўрганиш-буларнинг барчаси ушбу босқичларга аралашишнинг қувончли истаги “импульс”и пайдо бўлишига, -, уларга янги таркибий қисмлар киритиш, зўр беришлар самарадорлигини ошириш мақсадида траекторияни ўзгартиришга олиб келади.
“Кесишувчи импульс”: айланиш охирида таназзул келишида равшанлик натижасида, кашфиётлар каскади босқичида ёппасига босимни энди янги чегараларидан вақти вақти билан амалга оширишнинг қувончли истаги пайдо бўлади. Бу вазиятда таназзул анча қисқа ва майда бўлиб қолади.
06-01-13) Ушбу қўшимча параграфда мен у ёки бу вазиятда самарали кўрсатилган, лекин ўтган параграфларга кирмаган амалиётларни жойлаштираман.
*) “Миллион РаИ”-РаИ туғилишининг миллион амалларини ижро этиш истаги пайдо бўлади ва қи РаИ билан резонанслашиши сабабларидан бири шундан иборатки, бундай икки томони очиқ тўпланиш истаги фикр-ишонмовчи “ҳозир энди кечқурун бўлди, бугун ҳар қандай ҳолатда ҳам кўп нарса қилмайман, эртага қолдираман” кўринишидаги скептикларга ҳужумдан иборат тарқалган хираликлардан бирини бартараф қилади (ва улардан кейин келувчи бепуштлик). Туғилган РаИларнинг умумий сонини қайд қилиш ва тўплаш амалиёти ҳатто ягона пРаИ амали иштиёқ ва олдиндан сезиб лаззатланиш билан бирга келишига олиб келади.